تورم مهرماه ۱۴۰۴ به ۴۸.۶ درصد رسید
مرکز آمار ایران تازهترین گزارش خود از وضعیت تورم در مهرماه سال ۱۴۰۴ را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کشور در این ماه به عدد ۴۰۳.۸ رسیده و نرخ تورم نقطهبهنقطه نیز برابر با ۴۸.۶ درصد اعلام شده است. این آمار نشان میدهد که میانگین هزینه خانوارها برای خرید مجموعهای یکسان از کالاها و خدمات نسبت به مهرماه سال گذشته، نزدیک به ۴۹ درصد افزایش یافته است.
به گزارش مرکز آمار ایران، شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کل کشور در مهرماه نسبت به شهریورماه رشد پنجدرصدی داشته است. به این ترتیب، تورم ماهانه خانوارهای ایرانی در مهرماه برابر با ۵.۰ درصد برآورد شده است. نرخ تورم سالانه (۱۲ ماه منتهی به مهرماه ۱۴۰۴) نیز به ۳۸.۹ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل از آن، ۱.۴ واحد درصد افزایش را نشان میدهد.
در گزارش رسمی مرکز آمار آمده است که تورم نقطهبهنقطه در مهرماه نسبت به شهریورماه افزایش داشته و از ۴۵.۳ درصد به ۴۸.۶ درصد رسیده است. این میزان رشد بیانگر آن است که خانوارهای کشور برای خرید اقلام مشابه نسبت به مهرماه سال گذشته، به طور میانگین نزدیک به نیمی بیشتر هزینه کردهاند.
بر اساس جزئیات منتشرشده، تورم ماهانه گروه «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» در مهرماه برابر با ۶.۴ درصد و تورم ماهانه گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» برابر با ۴.۲ درصد بوده است. این ارقام نشان میدهد که گروه کالاهای خوراکی همچنان بیشترین سهم را در رشد تورم ماهانه به خود اختصاص داده است.
مرکز آمار در این گزارش به بررسی تغییرات شاخص قیمت در دهکهای مختلف هزینهای نیز پرداخته است. بر این اساس، نرخ تورم سالانه در دهکهای مختلف بین ۳۸.۲ درصد برای دهک دهم (پردرآمدترین خانوارها) تا ۴۰.۱ درصد برای دهک اول (کمدرآمدترین خانوارها) متغیر بوده است. این اختلاف نشان میدهد که فشار تورمی بر دهکهای پایینتر اقتصادی بیشتر از سایر گروههاست.
فاصله تورمی میان دهکها در مهرماه ۱۴۰۴ برابر با ۱.۹ واحد درصد اعلام شده که نسبت به ماه قبل، ۰.۳ واحد درصد افزایش یافته است. این موضوع به گفته مرکز آمار ایران، نشاندهنده تشدید نابرابری تورمی میان طبقات مختلف درآمدی است.
در بخش خوراکیها، گزارش مرکز آمار از افزایش محسوس قیمت برخی اقلام اصلی در مهرماه خبر میدهد. گروه نان و غلات، گوشت قرمز، مرغ، لبنیات، روغن نباتی، سبزیجات و میوههای تازه بیشترین سهم را در رشد شاخص خوراکیها داشتهاند. در مقابل، قیمت برخی کالاهای فصلی مانند خیار و هندوانه در مقایسه با ماه قبل کاهش یافته است.
در بخش کالاهای غیرخوراکی و خدمات، افزایش قیمت در گروه حملونقل، اجاره مسکن، پوشاک و لوازم خانگی بیشترین اثر را بر رشد شاخص کل داشته است. همچنین در گروه خدمات آموزشی، همزمان با شروع سال تحصیلی جدید، رشد قابل توجهی در شهریه مدارس و آموزشگاههای خصوصی مشاهده شده است.
گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که شاخص قیمت مصرفکننده در مناطق شهری به عدد ۴۰۶.۲ و در مناطق روستایی به عدد ۳۹۲.۷ رسیده است. این دادهها بیانگر آن است که نرخ تورم در مناطق شهری بالاتر از مناطق روستایی بوده است. نرخ تورم نقطهبهنقطه در مناطق شهری ۴۸.۹ درصد و در مناطق روستایی ۴۷.۱ درصد برآورد شده است.
در بخش تورم سالانه نیز اختلاف میان مناطق شهری و روستایی مشهود است؛ به طوری که نرخ تورم سالانه در مناطق شهری ۳۹ درصد و در مناطق روستایی ۳۸.۵ درصد گزارش شده است. این اختلاف جزئی نشان میدهد که تورم در هر دو بخش تقریباً روندی مشابه داشته اما خانوارهای شهری در معرض افزایش قیمت بیشتری قرار گرفتهاند.
مرکز آمار در توضیح تغییرات شاخص قیمت در مهرماه اعلام کرده است که رشد قیمت در گروه خوراکیها و آشامیدنیها بیش از سایر گروهها بوده است. این گروه به دلیل سهم بالایی که در سبد هزینه خانوار دارد، بیشترین تأثیر را بر شاخص کل قیمتها گذاشته است.
همچنین در گروه حملونقل، افزایش هزینههای نگهداری خودرو، قطعات یدکی، لاستیک، روغن موتور و همچنین افزایش نرخ بلیت برخی مسیرهای حملونقل عمومی در رشد شاخص این گروه نقش مؤثری داشته است.
در گزارش مرکز آمار به تفکیک استانی نیز اشاره شده است. استانهای تهران، اصفهان، خراسان رضوی و فارس در مهرماه بالاترین نرخ تورم ماهانه را تجربه کردهاند، در حالی که استانهای ایلام، کردستان و بوشهر کمترین میزان رشد قیمت را داشتهاند.
به گفته کارشناسان مرکز آمار، افزایش شاخص قیمت مصرفکننده در مهرماه نتیجه ترکیب عوامل فصلی و ساختاری است. افزایش تقاضای مواد غذایی در ماههای آغازین پاییز، رشد هزینههای آموزشی، و افزایش نرخ خدمات شهری از جمله عواملی هستند که در افزایش شاخص تورم نقش داشتهاند.
مرکز آمار ایران در پایان گزارش خود اعلام کرده است که روند تورم در مهرماه همچنان صعودی بوده و فشار هزینهای بر خانوارها ادامه دارد. هرچند برخی شاخصهای جزئی از ثبات نسبی قیمتها در گروه کالاهای بادوام خبر میدهند، اما سطح عمومی قیمتها در کل اقتصاد همچنان بالا است و فاصله میان رشد قیمتها و درآمد خانوارها در حال افزایش است.
بر اساس این گزارش، انتظار میرود بررسی جزئیتر ترکیب شاخص قیمت مصرفکننده در ماههای آینده، تصویر دقیقتری از اثر تورم بر گروههای مختلف درآمدی ارائه دهد. مرکز آمار ایران تأکید کرده است که این نهاد طبق روال ماهانه، جزئیات شاخص قیمت در آبانماه را نیز در پایان ماه آینده منتشر خواهد کرد.
