توافق ایران و ترکمنستان برای افزایش تبادل برق
در جریان دیدارهای رسمی میان مقامات بلندپایه ایران و ترکمنستان، دو کشور بر توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه انرژی، به‌ویژه برق، تأکید کردند. به گزارش ایسنا، در نشست مشترک عباس علی‌آبادی، وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران، با رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان، موضوع تکمیل خط سوم انتقال برق مشهد–ماری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های انرژی بین دو کشور بررسی و بر تسریع اجرای آن تأکید شد.
این نشست با هدف بررسی مسیرهای توسعه روابط در حوزه‌های آب و برق برگزار شد. در این دیدار، وزیر نیروی ایران اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از بیش از ۹۵ هزار مگاوات ظرفیت نصب‌شده تولید برق، آمادگی کامل برای تبادل و ترانزیت انرژی با کشورهای همسایه از جمله ترکمنستان را دارد.
بر اساس اعلام وزارت نیرو، در جریان این دیدار، دو طرف از پیشرفت‌های انجام‌شده در پروژه خط سوم انتقال برق میان مشهد و ماری گزارش دادند. پروژه مذکور با هدف افزایش ظرفیت تبادل برق و ارتقای سطح پایداری شبکه برق در منطقه طراحی و اجرایی شده است. طبق اعلام رسمی، بخش عمده‌ای از عملیات اجرایی این پروژه به پایان رسیده و طرفین درصدد تسریع در بهره‌برداری نهایی آن هستند.
در این دیدار، وزیر نیروی ایران از وزیر انرژی ترکمنستان، نورمحمد صاپارف، درخواست کرد تا روند تکمیل این پروژه را در دستور کار فوری قرار دهد. وی همچنین پیشنهاد داد تا قرارداد فعلی صادرات برق میان دو کشور پیش از موعد پایان آن تمدید شود.
علاوه بر این، در جریان رایزنی‌ها، پیشنهاد امضای تفاهم‌نامه‌ای برای توسعه فنی خطوط انتقال برق و همکاری‌های تخصصی در حوزه انرژی نیز مطرح شد. این پیشنهاد از سوی هر دو کشور مورد استقبال قرار گرفت و مقرر شد پیش‌نویس توافق‌نامه در سفر جاری تنظیم و بررسی شود.
یکی از دیگر موضوعات مورد گفت‌وگو در این نشست، اتصال سامانه‌های بانکی میان دو کشور بود. وزیر نیرو در این باره تأکید کرد که با راه‌اندازی این سامانه‌ها، تبادلات مالی بین فعالان اقتصادی، بازرگانان و حتی گردشگران دو کشور با سهولت بیشتری انجام خواهد شد. این موضوع می‌تواند به رشد تجارت دوجانبه و توسعه همکاری‌های اقتصادی بین ایران و ترکمنستان کمک کند.
در پایان این دیدار، طرفین با قدردانی از روابط دوستانه میان دو کشور، بر استمرار رایزنی‌ها، تقویت استفاده مشترک از منابع آبی و تکمیل پروژه‌های انرژی تأکید کردند. به‌گفته مسئولان حاضر در نشست، توسعه زیرساخت‌های انرژی به‌ویژه در حوزه برق، نقش کلیدی در ارتقای امنیت انرژی و تثبیت جایگاه ایران در بازار برق آسیای مرکزی خواهد داشت.
طبق اطلاعات منتشرشده، پروژه خط سوم انتقال برق مشهد–ماری با هدف اتصال پایدار و پرظرفیت شبکه‌های برق ایران و ترکمنستان طراحی شده و اجرای موفق آن می‌تواند مبنایی برای توسعه صادرات برق ایران به دیگر کشورهای منطقه مانند افغانستان، ازبکستان و قرقیزستان نیز باشد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که خط انتقال مذکور، در کنار خطوط فعلی، می‌تواند ظرفیت تبادل برق میان دو کشور را چندین برابر افزایش داده و زمینه‌ساز تبادل چند سویه انرژی در سطح منطقه شود. این پروژه بخشی از برنامه راهبردی ایران برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه انرژی برق و تحقق نقش ترانزیتی کشور در سطح آسیای مرکزی به‌شمار می‌رود.
همچنین، در حاشیه این دیدار، اسناد همکاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر نیز مورد بررسی قرار گرفت و دو کشور اعلام کردند در مراحل بعدی گفت‌وگوها، امکان‌سنجی اجرای پروژه‌های مشترک در حوزه تولید برق از منابع تجدیدپذیر بررسی خواهد شد.
با توجه به ظرفیت‌های فنی ایران در طراحی و اجرای پروژه‌های انتقال انرژی و همچنین نیاز ترکمنستان به زیرساخت‌های پایدار انتقال برق، همکاری دوجانبه در این زمینه می‌تواند منجر به تثبیت نقش ایران به‌عنوان مرکز تبادل و ترانزیت انرژی در منطقه شود.
در پایان نشست، طرفین ضمن تأکید بر گسترش روابط دوجانبه و منطقه‌ای در حوزه انرژی، توافق کردند که جلسات فنی میان کارشناسان دو کشور در بازه‌های زمانی مشخص ادامه یابد و پیشرفت پروژه‌ها و طرح‌های توافق‌شده به‌صورت مستمر ارزیابی شود.
