ایران یک گام دیگر به عضویت در بانک توسعه نوین بریکس نزدیک شد
به گزارش خبرنگار اقتصادی، جمهوری اسلامی ایران در مسیر گسترش همکاری‌های اقتصادی و بانکی خود با گروه بریکس، گامی مهم برداشت. در جریان سفر محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران، به چین، دیداری رسمی با دیلما روسف، رئیس بانک توسعه نوین بریکس انجام شد. این دیدار در حاشیه نشست رؤسای بانک‌های مرکزی و وزرای اقتصاد کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای برگزار شد.
در این دیدار که در شهر شانگهای انجام گرفت، رئیس‌کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت گسترش همکاری‌های پولی و بانکی با کشورهای عضو بریکس تأکید کرد. فرزین با اشاره به ظرفیت‌های اقتصادی، جغرافیایی، انسانی و منطقه‌ای ایران، از آمادگی کشورمان برای همکاری گسترده با بانک توسعه نوین خبر داد.
فرزین همچنین به عضویت جمهوری اسلامی ایران در نهادهای بین‌المللی مهم مانند صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی، بانک توسعه اسلامی و بانک توسعه زیرساخت آسیا اشاره کرد و نقش فعال ایران در این نهادها، از جمله ریاست یکی از گروه‌های هشت‌گانه در صندوق بین‌المللی پول را یادآور شد.
در جریان این دیدار، دیلما روسف، رئیس بانک توسعه نوین بریکس و رئیس‌جمهور پیشین برزیل، از رویکرد ایران در مسیر گسترش همکاری‌های اقتصادی و بانکی استقبال کرد. وی با تأکید بر قدرت اقتصادی ایران در منطقه، اعلام کرد که شاخص‌های اقتصادی مثبت ایران و ظرفیت‌های گسترده آن می‌تواند در تحقق اهداف بانک توسعه نوین بریکس بسیار مؤثر باشد.
روسف همچنین اعلام کرد که در جلسات تصمیم‌گیری گروه بریکس، نظر مثبت خود را نسبت به پیوستن جمهوری اسلامی ایران به بانک توسعه نوین اعلام کرده است. به گفته وی، حضور ایران در این بانک می‌تواند به ارتقای توان مالی و پشتیبانی از پروژه‌های زیربنایی در کشورهای در حال توسعه کمک کند.
در پایان این دیدار، محمدرضا فرزین از دیلما روسف برای حضور در اجلاس آتی اتحادیه پایاپای آسیایی که قرار است طی ماه‌های آینده در تهران برگزار شود، دعوت به عمل آورد.
بانک توسعه نوین بریکس چیست؟
بانک توسعه نوین بریکس که با نام اختصاری NDB نیز شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۴ توسط پنج کشور عضو بنیان‌گذار بریکس شامل چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی تأسیس شد. هدف اصلی این بانک تأمین منابع مالی برای اجرای پروژه‌های زیرساختی و توسعه پایدار در کشورهای عضو و سایر کشورهای در حال توسعه است.
این بانک با استفاده از ابزارهایی مانند اعطای وام، ارائه ضمانت‌نامه‌های مالی و مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، در تلاش است تا نقش مؤثری در پیشبرد رشد اقتصادی در کشورهای عضو ایفا کند. ایران با دارا بودن ذخایر بزرگ انرژی، موقعیت راهبردی در منطقه و ظرفیت‌های صنعتی و علمی گسترده، می‌تواند یکی از اعضای مؤثر در این ساختار مالی نوظهور باشد.
بر اساس آمار منتشرشده از سوی بانک جهانی، کشورهای عضو گروه بریکس در حال حاضر نزدیک به ۴۰ درصد منابع مالی جهان، بیش از ۲۵ درصد تجارت جهانی و حدود ۳۵.۶ درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار نشان از جایگاه برجسته این گروه در نظام اقتصادی جهانی دارد.
در سال ۲۰۲۴ جمهوری اسلامی ایران به‌همراه سه کشور دیگر یعنی امارات متحده عربی، مصر و اتیوپی به گروه بریکس پیوست. با اضافه شدن این کشورها، وزن سیاسی و اقتصادی بریکس در صحنه بین‌الملل بیش از پیش افزایش یافته است.
در حال حاضر چندین کشور دیگر نیز از جمله ترکیه، عربستان سعودی، اندونزی و سوریه نیز علاقه‌مندی خود برای پیوستن به این گروه را اعلام کرده‌اند. این امر نشان می‌دهد که بریکس در حال تبدیل شدن به یکی از مهم‌ترین ائتلاف‌های اقتصادی جهان است.
بانک توسعه نوین بریکس تاکنون پروژه‌های متعدد زیربنایی در کشورهای عضو از جمله در حوزه انرژی، حمل‌ونقل، کشاورزی و فناوری اطلاعات را تأمین مالی کرده است. در صورت پیوستن رسمی ایران به این بانک، فرصت‌های تازه‌ای برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در داخل کشور فراهم خواهد شد.
روابط اقتصادی و مالی میان ایران و کشورهای عضو بریکس در سال‌های اخیر روندی رو به رشد داشته است. از جمله این همکاری‌ها می‌توان به امضای توافق‌های پولی دوجانبه، افزایش مبادلات با ارزهای محلی، همکاری‌های بانکی و تلاش برای کاهش وابستگی به دلار در مبادلات تجاری اشاره کرد.
در همین راستا، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بارها بر ضرورت تنوع‌بخشی به منابع تأمین مالی و استفاده از ظرفیت‌های نهادهای نوظهور مانند NDB تأکید کرده است. در صورت عضویت رسمی ایران در این بانک، دسترسی کشور به منابع جدید مالی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری منطقه‌ای و بین‌المللی افزایش خواهد یافت.
گفتنی است که بانک توسعه نوین بریکس، علاوه بر اعضای مؤسس خود، در سال‌های اخیر پذیرای اعضای جدیدی نیز بوده است. این بانک با گسترش دامنه فعالیت‌های خود، به دنبال ایفای نقشی کلیدی در بازآفرینی نظم مالی جهانی و کاهش وابستگی به نهادهای سنتی مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول است.
بر پایه برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، عضویت ایران در بانک توسعه نوین بریکس در ماه‌های آینده نهایی خواهد شد و روند رسمی عضویت پس از تصویب نهایی در شورای حکام این بانک آغاز می‌شود.
