بلایای طبیعی، سوء رفتارهای مالی، سیاست و چندین عامل دیگر، نقش مهمی در شکل‌گیری اقتصاد کنونی داشته‌اند. تاثیرگذارترین رویدادهای اقتصادی قرن 21ام، نگاهی است به وقایعی که در مقیاس‌های جهانی، اقتصاد دنیا را متحول کرده‌اند.

1-  سال 2020: همه‌گیری کرونا و رویدادهای اقتصادی متناظر با آن

سقوط بازار سهام از روز دوشنبه 9 مارس سال 2020 آغاز شد؛ به دنبال آن، بزرگترین افت نقطه‌ای در میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) تا آن تاریخ به‌ وقوع پیوست. دو افت نقطه‌ای دیگر در تاریخ‌های 12 و 16 مارس نگرانی‌ها از سقوطی همه‌جانبه را شدت بخشیدند.

بیماری کرونا
بحران اقتصادی منتج از کرونا

این سقوط ناشی از ترس سرمایه‌گذارن جهان در مورد شیوع یک بیماری جدید بود که بعدها کرونا، کووید-19، نام گرفت. در 11 مارس، سازمان بهداشت جهانی بروز یک همه‌گیری جهانی را تایید کرد و تلنگری شدیدتر بر روند نزولی بازارهای سهام وارد آورد.

درنتیجه این شیوع، بیشتر دولت‌ها خدمات غیرضروری را تعطیل کردند و در بیشتر کشورها محدودیت‌های رفت و آمد اتخاذ گردید. کشورهای بزرگی چون آمریکا، در همان ماه‌های اول نزولی‌هایی 5 تا 10 درصدی را در رشد اقتصادی شاهد بودند.

همه‌گیری، جدا از تاثیرات دیگر چون افزایش نرخ مرگ و میر و نزاع‌های بین‌المللی، صدمات جبران‌ناپذیری را بر اقتصاد جهانی وارد کرد. به‌عنوان مثال، پیش‌بینی می‌شود که تا آواخر سال 2021، میزان فقر در جهان، پس از 20 سال کاهش، به اعداد مشابه در سال 2017 برگشته است.

2-سال 2016: برگزیت (Britain exit)

برگزیت
رویداد اقتصادی برگزیت

آنچه در سال 2016 شروع شده بود، در ژوئن سال 2017 و در قالب رای‌گیری تحت عنوان برگزیت، مقدمات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را رقم زد.  پس از این رفراندوم و تایید خروج، انگلیس در سال 2020 رسما از اتحادیه اروپا خارج شد. در سه ماهه اول سال 2020، رشد اقتصادی به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت و به پایین‌ترین حد خود از سال 2003 رسید.

با این حال، سال 2021، سال رشد اقتصادی انگلیس، حتی در سایه همه‌گیری کرونا، و تاثیرات حاصل از برگزیت بود. در این سال نرخ رشد اقتصادی کشور به وضعیت قبل از برگزیت بازگشت. هم‌زمان با رشد دوباره انگلیس، کشورهای حوزه یورو کاهش‌های قابل‌توجهی را در روند رشد اقتصادی خود شاهد بودند.

3-  سال 2015 : ظهور چین به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان

طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF)، و بر اساس شاخص قدرت خرید (PPP)، چین در سال 2015 به بزرگترین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شد. با وجود اینکه شاخص تولید ملی (GDP) چین پایین‌تر از آمریکا بود، اما نرخ رشد سالانه آن فراتر از آمریکا گزارش شد.

جالب اینکه چین یکی از مقروض‌ترین کشورهای دنیا به کشور آمریکا است. این امر باعث می‌شود که ایالت متحده اهرمی مالی برای فشار به چین داشته باشد تا محصولات را با نرخ بهره کمتر و ارزان‌تر از سایر کشورها از چین وارد کند.

4-سال 2015: بحران بدهی‌های یونان

عوامل مختلفی در بحران بدهی یونان دخیل بودند. یکی از مهم‌ترین عامل‌ها، بدهی‌های زیاد دولتی بود که در سال‌های قبل از 2015 اتخاذ شده بودند. در سال 2015، یونان اعلام کرد که قادر به پرداخت بدهی‌های خود نیست. برای جلوگیری از نکول، اتحادیه اروپا به اندازه‌ موردنیاز به یونان وام داد. وامی که تبدیل به بزرگترین نجات مالی یک کشور در کل تاریخ شد.

مجموعه این بدهی‌ها و پرداخت‌ها، مقدمات بحران مالی منطقه یور بود. به‌ویژه، این نگرانی پیش آمد که کشورهای دیگر در اروپا با شرایط مشابهی روبرو شوند. بنابراین، بدهی‌های بیشتری از کشورها توسط اتحادیه اروپا پرداخت شد و همین امر، سیاست پول واحد را زیر سوال برد.

5-سال 2011:  سونامی و فاجعه هسته‌ای ژاپن

در 11 مارس سال 2011، زلزله‌ای 9 ریشتری ژاپن را از پایه لرزاند. این زلزله باعث ایجاد یک سونامی با موج‌هایی به ارتفاع 40 متر شد، تا بر خط ساحلی شمال شرقی کشور حمله‌ور شوند. بیشتر از 18000 هزار نفر جان خود را از دست دادند و هزاران نفر مفقود شدند. برآورد شده که زلزله و سونامی، 220 میلیارد دلار خسارت وارد کرده‌اند.

رویداد اقتصادی متاثر از سونامی
رویداد اقتصادی متاثر از سونامی

امواج همچنین، به نیروگاه هسته‌ای  فوکوشیما رسیدند و باعث نشت رادیواکتیو از آن شدند. فاجعه‌های سه‌گانه، اقتصاد ژاپن را تا مرز نابودی کشاندند. صنعت هسته‌ای این کشور فلج شد و کشورهای اروپایی را نیز برآن داشت که محدودیت‌های شدیدی در استفاده از این انرژی اعمال کنند.

6-سال 2008 : رکود اقتصادی

یکی از بدترین بحران‌های تاریخ، بحرانی مالی سال‌های 2008 تا 2009 است که ناشی از تصمیم‌گیری ضعیف و طمع موسسات مالی، سرمایه‌گذارن و بیمه‌ها بود. در روز دوشنبه 15 سپتامبر 2008، بانک سرمایه‌گذاری Lehman Brothers، که سرمایه‌گذاری‌های کلانی در اوراق بهادار انجام میداد، اعلام ورشکستگی کرد. متعاقب آن، گروه بین‌المللی American، بزرگترین شرکت بیمه جهان نیز اعلام ورشکستگی کرد. همین دو اعلان کافی بود تا رکود اقتصادی و همه‌گیر سال 2008 شروع شود.

در طول این یکسال، دولت‌های بزرگ چون آمریکا، میلیاردها میلیارد دلار به صنایع و بخش خصوصی کمک کردند تا روند نزولی را برگردانند.

7-سال 2005 : طوفان کاترینا و ضرر 160 میلیارد دلاری

قرن بیست ویکم، تا همین نقطه از تاریخ آن، سهم کافی‌ای از بلایای پرهزینه طبیعی داشته اشت. طوفان کاترینا یک طوفان با رتبه‌بندی 5 (شدیدترین) بود که در 29 اوت سال 2005 سواحل لوئیزیانای آمریکا را در نوردید. این واقعه، ویران‌گرترین واقعه طبیعی در تاریخ این کشور بود و بالغ بر 160 میلیارد دلار به آن ضرر مالی وارد کرد.

8-سال 2001 :  انهدام برج‌های دوقلو

در حملات 11 سپتامبر سال 2001، 2973 نفر از جمله 343 آتش‌نشان کشته شدند. میزان خسارت فیزیکی در حدود 100 میلیارد دلار بود. این حملات بورس‌های بین‌المللی را به تعطیلی کشاند. در زمان بازگشایی، شاخصی چون داو، 700 واحد کاهش یافته بود.

این حملات، حباب به وجود آمده در سیاست‌های سرمایه‌گذاری جنبش دات‌کام را بزرگتر کردند. علاوه بر این، حملات به جنگ جدیدی در خاورمیانه انجامیدند که تاثیرات شدید و تاریخی بر وضعیت سیاسی و رویدادهای اقتصادی خاورمیانه و جهان داشت.

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید