سورپرایز ترامپ برای بانک جهانی: درخواست کمک ۳.۲ میلیارد دلاری به انجمن توسعه بین‌الملل
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز جمعه ۲ مه ۲۰۲۵ با ارائه بودجه پیشنهادی خود به کنگره، خواستار تصویب کمک ۳.۲ میلیارد دلاری به انجمن توسعه بین‌الملل بانک جهانی (IDA) شد؛ اقدامی که در میان کاهش گسترده کمک‌های خارجی آمریکا، به عنوان یک تصمیم غیرمنتظره تلقی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این مبلغ قرار است در یک بازه زمانی سه ساله پرداخت شود و هدف از آن، حمایت از کشورهای بسیار فقیر در قالب وام‌های کم‌بهره یا بدون بهره است. این در حالی است که ترامپ در پیشنهاد بودجه‌ای خود، کاهش ۴۹ میلیارد دلاری در کمک‌های خارجی را نیز مطرح کرده است.
بر اساس اسناد منتشر شده از سوی کاخ سفید، این پیشنهاد بخشی از بودجه جدیدی است که ترامپ برای سال مالی آینده ارائه داده است و در آن، علاوه بر کاهش چشمگیر در بودجه سازمان‌های کمک‌رسان خارجی، مبلغ ۳.۲ میلیارد دلار به طور خاص برای IDA اختصاص داده شده است. این بودجه به گونه‌ای تنظیم شده که سایر کشورهای اهداکننده نیز باید سهم بیشتری از تأمین منابع را بر عهده بگیرند.
در سند رسمی بودجه آمده است: «این پیشنهاد در راستای تعهد رئیس‌جمهور به تخصیص هدفمند منابع کمک خارجی است، به طوری که بازگشت سرمایه برای مردم آمریکا تضمین شود.»
برخی کارشناسان مالی بین‌المللی این پیشنهاد را یک «غافلگیری خوشایند» خوانده‌اند. آن‌ها پیشتر نگران بودند که دولت ترامپ به طور کامل از هرگونه حمایت مالی از انجمن توسعه بین‌الملل صرف‌نظر کند. گفتنی است جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، پیش از این تعهدی ۴ میلیارد دلاری برای کمک به IDA داده بود، اما این مبلغ تاکنون پرداخت نشده است.
«کلمنس لندرز»، معاون رئیس مرکز توسعه جهانی، با استقبال از تصمیم دولت آمریکا گفت: «این مبلغ پیشنهادی در میان بودجه‌ای که کاهش‌های گسترده‌ای در بخش کمک‌های خارجی دارد، به عنوان یک نقطه روشن نادر محسوب می‌شود.»
به گفته وی، این مبلغ اگرچه کمتر از تعهد دولت پیشین است، اما همچنان گامی در جهت حمایت از اهداف بانک جهانی برای کاهش فقر در کشورهای کم‌درآمد است. انجمن توسعه بین‌الملل که زیرمجموعه بانک جهانی است، به کشورهایی که درآمد ناخالص ملی آن‌ها بسیار پایین است، وام‌های با بهره پایین یا بدون بهره ارائه می‌دهد.
هدف این انجمن، تأمین منابعی به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار از سوی کشورها و مؤسسات اهداکننده در سراسر جهان است. پیشنهاد ۳.۲ میلیارد دلاری دولت ترامپ می‌تواند به تحقق این هدف جهانی کمک کند، به‌ویژه اگر سایر کشورهای صنعتی نیز سهم خود را افزایش دهند.
«اسکات بسنت»، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، در پاسخ به پرسشی درباره پایبندی دولت ترامپ به تعهد ۴ میلیارد دلاری قبلی، اعلام کرد: «مبلغ نهایی در بودجه تعیین خواهد شد و تحقق آن به اقدامات رهبری بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در بازگشت به مأموریت‌های اصلی خود بستگی دارد.»
در همین حال، یک مقام ارشد در دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید نیز به خبرنگاران گفت که اولویت‌های دولت جدید بر بازنگری در نحوه تخصیص منابع بین‌المللی و تمرکز بر بازدهی اقتصادی برای مردم آمریکا استوار است.
به گفته این مقام رسمی، «هر دلار کمک خارجی باید ارزشی واقعی برای مالیات‌دهندگان آمریکایی ایجاد کند، و در همین راستا، تخصیص منابع به IDA به شرطی صورت می‌گیرد که سایر نهادها نیز مسئولیت بیشتری بر عهده بگیرند.»
در کنار این اقدام، دولت ترامپ همچنین بودجه بانک توسعه آفریقا و صندوق توسعه آفریقا را به میزان ۵۵۵ میلیون دلار کاهش داده است. در سند منتشر شده آمده است که این نهادها در حال حاضر با اولویت‌های اعلام‌شده دولت ترامپ همسو نیستند.
رویترز همچنین گزارش داد که این اقدام با هدف تمرکز بیشتر بر مؤسسات مالی بین‌المللی‌ای صورت گرفته که می‌توانند عملکرد مشخص‌تری در راستای اهداف اقتصادی آمریکا ایفا کنند. در واقع، کاهش در برخی نهادهای کمک‌رسان آفریقایی در کنار افزایش نسبی در کمک به IDA، بیانگر بازتخصیص منابع براساس راهبرد جدید دولت ترامپ است.
از آنجایی که تصویب این بودجه مستلزم موافقت کنگره است، هنوز مشخص نیست که آیا پیشنهاد ترامپ به طور کامل اجرایی خواهد شد یا خیر. با این حال، واکنش اولیه کارشناسان حوزه توسعه و کمک‌های خارجی نشان می‌دهد که این پیشنهاد، با وجود کاستی‌هایش نسبت به تعهدات قبلی، می‌تواند به بازسازی بخشی از اعتماد جهانی به نقش آمریکا در نهادهای مالی بین‌المللی منجر شود.
