
Mark McClellan؛ اقتصاددان سلامت و سیاستگذار برجسته ایالات متحده
مارک ب. مککللان (Mark B. McClellan)، متولد ۲۶ ژوئن ۱۹۶۳ در آستین تگزاس، یکی از مهمترین چهرههای معاصر در حوزه اقتصاد سلامت و سیاستگذاری عمومی است. ترکیب دانش پزشکی و اقتصاد او را در موضعی بینظیر برای طراحی و اجرای تحولات در سیستم بهداشت و درمان آمریکا قرار داده است.
تحصیلات و پیشینه دانشگاهی: مککللان پس از اخذ مدرک کارشناسی (BA) در رشتههای انگلیسی و زیستشناسی از دانشگاه تگزاس آستین (۱۹۸۵)، تحصیلات پزشکی خود را در تقسیم مشترک هاروارد و MIT آغاز کرد و در سال ۱۹۹۲ موفق به دریافت MD شد. سپس در سال ۱۹۹۱ مدرک MPA را از مدرسه کندی هاروارد کسب کرد و در ۱۹۹۳ درجه PhD خود را در رشته اقتصاد از MIT دریافت کرد.
ترکیب پزشکی و اقتصاد: چالشها و نتایج
او بهعنوان پزشک داخلی در بیمارستان Brigham and Women’s آموزش دید و سپس بهعنوان استاد اقتصاد و پزشکی در دانشگاه استنفورد مشغول به کار شد. در استنفورد، مککللان برنامهای تحت عنوان Health Outcomes Research را هدایت کرد که تمرکز آن بر تجزیه و تحلیل اثرگذاری فناوریهای پزشکی و سیستم پرداختها بر خروجی سلامت بود.
در پژوهشهایش به بررسیهایی در زمینه بیمارستانها، هزینهها و مصرف فناوری پرداخته است، از جمله مقاله تفصیلی درباره “Hospital Reimbursement Incentives” که ضمن تحلیل نظام پرداخت مبتنی بر گروههای تشخیص (DRGs)، به آثار ناشی از «پرداخت بازگشتی» نیز پرداخت و نشان داد این نوع پرداخت میتواند انگیزه تولید تقاضای بیش از حد در هزینههای مراقبت ایجاد کند.
سفر به عرصه سیاستگذاری و دولت
مسیر حرفهای مککللان در دولت آمریکا از انتهای دهه ۹۰ آغاز شد. او در سالهای ۱۹۹۸ تا ۱۹۹۹ بهعنوان معاون دستیار وزارت خزانهداری در حوزه سیاستهای اقتصادی ایفای نقش کرد و مسئول تحلیل و توسعه سیاستهای اقتصادی داخلی در گستره وسیع بود.
در سال ۲۰۰۱، به شورای مشاوران اقتصادی رئیسجمهور (President’s Council of Economic Advisers) پیوست و نقش مهمی در سیاستگذاری حوزه بهداشت و درمان ایفا کرد. سپس از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ بهعنوان کمیسر FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) منصوب شد – اولین اقتصاددانی که این سمت را بر عهده گرفت.
در دوره ریاست جمهوری جورج دبلیو. بوش، مککللان به توسعه و اجرای پروژههایی کلیدی پرداخت؛ از جمله معرفی برنامه FDA’s Critical Path Initiative برای تسریع دسترسی به داروها و روشهای درمان نوآورانه.
در ۲۵ مارس ۲۰۰۴، وی سمت مدیر مؤسسه Medicare & Medicaid (CMS) را برعهده گرفت و تا اکتبر ۲۰۰۶ در این منصب باقی مانده و سیاستهایی کلیدی نظیر گسترش برنامه Medicare Part D برای بیمهدار کردن داروهای نسخهای را کلید زد.
پس از دولت و نقشهای فکری-آکادمیک
پس از ترک دولت در سپتامبر ۲۰۰۶، مککللان به موسسات تحقیقاتی و دانشگاهها روی آورد. از ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ بهعنوان محقق ارشد مرکز مطالعات اقتصادی بروکینگز فعالیت داشت و هدایت پروژه Healthcare Innovation and Value را برعهده گرفت.
در ژانویه ۲۰۱۶ به دانشگاه دوک پیوست و بهعنوان مؤسس و مدیر مرکز Duke‑Margolis برای سیاستگذاری سلامت منصوب شد. ماموریت وی در مرکز، ایجاد راهکارهای مبتنیبر شواهد برای ارتقاء مراقبت کیفیتی، دسترسی و عدالت در سلامت بوده است.
مککللان در دوره همهگیری COVID‑۱۹ نیز فعال بود. او نقشه راهی برای مهار ویروس، آزمایش گسترده و بازگشایی ایمن ایالات متحده تدوین کرد و روی اقدامات ساختاری برای ایجاد نظامهای مقاوم در سلامت تمرکز داشت.
وی همچنین چهره مؤثری در هیئتهای مشورتی و غیردولتی است: رئیس انجمن Reagan‑Udall Foundation برای FDA، عضو آکادمی ملی پزشکی (NAM)، دانشیار پژوهشی در دفتر MITRE و عضویت در شوراهای سیاستگذاری بهداشت دیجیتال، پرداختهای ارزشمحور، و نوآوریهای دارویی.
هماکنون نیز عضو هیئتمدیره شرکتهایی همچون Johnson & Johnson، Cigna، Alignment Health care و PrognomIQ است و به دانشگاه Texas Dell Medical School مشاوره میدهد.
انتشارات برجسته: مککللان بیش از چندین مقاله و پژوهش منتشر کرده؛ از جمله تحقیقات درباره «درمان قلبی-عروقی شدید در سالمندان»، اثر اخلاق پزشکی بر تصمیمگیری پزشکان، تحلیل DRG و اصلاح نظام پرداخت، و نقش فناوری در اقتصادی کردن مراقبتهای سلامت.
او دو بار جایزه معتبر Arrow Award در اقتصاد سلامت را کسب کرده که نشانه اعتبار علمی بالا در پژوهشهای این حوزه است.
در حال حاضر مککللان بر تحول سیاستهای پوشش (Coverage and Payment)، پرداختهای مبتنی بر ارزش (Value‑Based Payment)، استفاده از شواهد واقعی (Real‑World Evidence) و توسعه فناوریهای زیستپزشکی تمرکز دارد. اعضای متعددی از هیئتهای مؤسسات دولتی و غیردولتی برای بهبود نظامهای سلامت دیجیتال، عدالت در سلامت و توانمندسازی سیاستگذاران به او رجوع میکنند.
جمعبندی تاریخی: مسیر حرفهای مککللان شامل تبدیل تحصیلات پزشکی و اقتصادی به برنامههای تاثیرگذار در سطوح ملی، از دولت تا اندیشکده تا آکادمی است. او نمونهای از ترکیب موفق اقتصاد و پزشکی برای توسعه سیاستهای هوشمندانه، کاهش هزینه و ارتقای کیفیت در مراقبتهای سلامت است.
مهمترین پرسش همچنان درباره آینده سیاستهای سلامت است: آیا راهبردهایی که او پیریزی کرده، میتوانند به مدلهای پایدار و کمهزینهتر در نظام سلامت جهانی بیانجامند؟ نوشتهها و پروژههای McClellan در چند سال آینده پاسخدهنده به این سؤال مهم خواهند بود.