آمریکا در دوره ترامپ پیشتاز رشد اقتصادی شد؛ رکود در اروپا ادامه دارد
گزارشها نشان میدهد که اقتصاد ایالات متحده در سهماهه سوم سال ۲۰۲۵ رشد چشمگیری داشته، در حالی که منطقه یورو همچنان با رکود و کندی رشد مواجه است.
به گزارش Investing.com و بر اساس تحلیل منتشرشده از سوی شرکت تحقیقاتی «کپیتال اکونومیکس»، اقتصاد آمریکا در سهماهه سوم سال ۲۰۲۵ حدود ۰.۹ درصد نسبت به سهماهه قبل رشد کرده است؛ رقمی که معادل رشد سالانه نزدیک به چهار درصد برآورد میشود. در مقابل، رشد اقتصادی منطقه یورو در همین بازه زمانی تنها بین ۰.۱ تا ۰.۲ درصد بوده است که نشانهای از تداوم رکود در اقتصاد اروپا محسوب میشود.
این گزارش میگوید که روند فعلی برخلاف پیشبینیهای ابتدای سال است؛ زمانی که کارشناسان اقتصادی تصور میکردند سیاستهای تجاری محدودکننده، تعرفههای بالا و کنترل مهاجرت در دوره جدید ریاستجمهوری دونالد ترامپ میتواند موجب کندی رشد اقتصادی آمریکا شود، در حالی که انتظار میرفت اروپا با اجرای سیاستهای انبساطی مالی در آلمان شاهد بهبود رشد باشد.
تغییر مسیر پیشبینیها درباره آمریکا و اروپا
به گفته «نیل شیرینگ»، اقتصاددان ارشد گروه کپیتال اکونومیکس، این پیشبینیها محقق نشدهاند و اقتصاد آمریکا برخلاف انتظار، همچنان در مسیر رشد قرار دارد. او میگوید: «اروپا در مجموع در وضعیت رکود باقی مانده است و بخش بزرگی از برنامههای مالی برلین تا اواخر سال ۲۰۲۶ به تأخیر افتاده است، در حالی که بخشی از منابع مالی نیز صرف هزینههای بازنشستگی و سلامت شده است.»
این اقتصاددان افزود: «در واقع مشکل اصلی اروپا ساختاری است، نه صرفاً کمبود تقاضا. بسیاری از صنایع آلمان همچنان تحت تأثیر افزایش بهای انرژی پس از جنگ اوکراین با افت تولید روبهرو هستند و چین نیز از یک بازار بزرگ صادراتی به رقیب مستقیم برای صنایع اروپایی تبدیل شده است.»
در گزارش یادشده آمده است که فرانسه نیز با فشارهای مالی گسترده مواجه است و در تلاش برای کنترل کسری بودجه و کاهش هزینههای عمومی قرار دارد، که این موضوع توان سیاستگذاری اقتصادی را در منطقه یورو محدود کرده است.
تداوم رشد اقتصاد آمریکا با وجود چالشها
در سوی دیگر، اقتصاد ایالات متحده برخلاف پیشبینیها توانسته است در برابر فشارهای ناشی از تعرفههای تجاری و محدودیتهای مهاجرتی مقاومت کند. با وجود ادامه تعطیلی بخشی از نهادهای فدرال و نااطمینانی سیاسی، شاخصهای اصلی اقتصادی این کشور روند مثبتی را نشان میدهند.
طبق دادههای منتشرشده، تورم کالا در آمریکا کمتر از حد انتظار افزایش یافته و بسیاری از شرکتها توانستهاند فشارهای قیمتی را از طریق جذب بخشی از هزینهها کنترل کنند. نرخ تورم کل در حدود سه درصد ثابت مانده و بازار کار نیز با وجود کاهش سرعت استخدام، رشد قابل توجهی در بهرهوری نیروی کار را تجربه کرده است.
به گفته نیل شیرینگ، بهرهوری در بخش شرکتهای غیرمالی آمریکا در حال حاضر حدود ۳.۵ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
نقش سرمایهگذاری فناوری در رشد آمریکا
این گزارش بخش قابل توجهی از رشد اقتصادی آمریکا را ناشی از افزایش سرمایهگذاری در حوزه فناوری میداند. بر اساس دادههای کپیتال اکونومیکس، سرمایهگذاری در سختافزارهای فناوری نزدیک به ۲۰ درصد و سرمایهگذاری در نرمافزار حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است.
اگرچه بخشی از این افزایش به واردات قطعات و تجهیزات فناوری اختصاص دارد، اما کارشناسان معتقدند که این روند میتواند نشانهای از آغاز تأثیر فناوریهای نوین، بهویژه هوش مصنوعی، بر رشد اقتصادی آمریکا باشد.
طبق پیشبینی کپیتال اکونومیکس، سرمایهگذاری کسبوکارها در آمریکا در سال ۲۰۲۶ حدود ۴.۷ درصد و در سال ۲۰۲۷ به میزان ۵.۲ درصد رشد خواهد داشت.
عقبماندگی اروپا از موج فناوری
در مقابل، اروپا نتوانسته است همان رشد فناوریمحور را تجربه کند. گزارش کپیتال اکونومیکس تأکید دارد که شکست اروپا در بهرهگیری از فرصتهای ناشی از هوش مصنوعی و فناوریهای نوین، یکی از دلایل اصلی تفاوت عملکرد اقتصادی این قاره با ایالات متحده است.
آمریکا در شاخص «تأثیر اقتصادی هوش مصنوعی» که توسط کپیتال اکونومیکس منتشر شده است، بالاترین رتبه را دارد و از نظر آمادگی برای استفاده از فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی پیشتاز است.
تحلیل نهادهای بینالمللی از روند رشد
منابع خبری گزارش دادهاند که نهادهای بینالمللی اقتصادی از جمله صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی نیز در ارزیابیهای اخیر خود به تفاوت قابل توجه بین پویایی اقتصادی آمریکا و رکود ساختاری اروپا اشاره کردهاند.
به گفته کارشناسان این نهادها، ایالات متحده توانسته است در دوران جدید ریاستجمهوری ترامپ، از مزیتهای سرمایهگذاری فناورانه بهرهمند شود و در عین حال تأثیر سیاستهای محدودکننده را با رشد بهرهوری و سرمایهگذاری داخلی جبران کند.
چشمانداز آینده اقتصاد دو سوی آتلانتیک
در پایان گزارش کپیتال اکونومیکس آمده است که پایداری این روند در گرو تداوم موج سرمایهگذاری در فناوری و ثبات بازار کار آمریکا خواهد بود. این مؤسسه معتقد است که «رونق فعلی اقتصاد آمریکا ممکن است بخشی از یک چرخه بهرهوری جدید باشد که به واسطه استفاده گسترده از فناوریهای هوش مصنوعی شکل گرفته است.»
در مقابل، برای اروپا، مسیر بازگشت به رشد پایدار دشوارتر است؛ زیرا مشکلات ساختاری در بخش انرژی، جمعیتشناسی و هزینههای رفاهی همچنان پابرجا هستند.
این گزارش تأکید میکند که در حال حاضر، اقتصاد آمریکا با وجود چالشهای سیاسی و مالی، بهعنوان موتور اصلی رشد در اقتصاد جهانی عمل میکند، در حالی که اروپا هنوز در مسیر بازسازی اقتصادی خود به کندی پیش میرود.
