خُلق صادرکنندگان جهانی تنگ شد / افزایش بدبینی نسبت به آینده صادرات
نتایج یک نظرسنجی بین‌المللی نشان می‌دهد که پس از اعمال تعرفه‌های جدید تجاری از سوی دولت آمریکا، روحیه صادرکنندگان در سراسر جهان به شکل بی‌سابقه‌ای تضعیف شده است و بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی چشم‌انداز درآمدی خود را منفی ارزیابی کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، شرکت بیمه اعتباری «آلیانز ترید» (Allianz Trade) در گزارشی اعلام کرد که ۴۲ درصد از صادرکنندگان شرکت‌کننده در نظرسنجی آن‌ها اکنون انتظار دارند که درآمد صادراتی‌شان به شکل قابل توجهی کاهش یابد. این نظرسنجی در میان ۴۵۰۰ شرکت از کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، لهستان، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا، چین و سنگاپور انجام شده است.
بر اساس گزارش منتشر شده، این نظرسنجی در ماه‌های مارس و آوریل ۲۰۲۵ انجام شده و به طور خاص شامل بازه زمانی پیش و پس از تاریخ ۲ آوریل، موسوم به «روز آزادی» توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا است؛ زمانی که موج جدیدی از تعرفه‌ها برای همه شرکای تجاری ایالات متحده اعلام شد.
طبق این گزارش، پیش از اعلام تعرفه‌های جدید تنها پنج درصد از شرکت‌ها نسبت به کاهش درآمد صادراتی خود ابراز نگرانی کرده بودند؛ اما پس از اجرایی شدن این تعرفه‌ها، این رقم به شکل ناگهانی افزایش یافته و به ۴۲ درصد رسیده است.
آیلین سامرسان کوکی، مدیرعامل شرکت آلیانز ترید، در توضیح این نتایج اعلام کرد: «برخلاف خوش‌بینی‌هایی که پیش از ‘روز آزادی’ ترامپ وجود داشت، نتایج نظرسنجی امسال آنچه را که در بسیاری از بازارها احساس می‌شود، تأیید کرد. عدم قطعیت، شکاف‌های ژئوپلیتیکی و سیاست‌های حمایت‌گرایانه به مدت طولانی با ما خواهند بود.»
وی همچنین افزود که بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده توسط این شرکت، صادرات جهانی در سال ۲۰۲۵ ممکن است با زیان ۳۰۵ میلیارد دلاری مواجه شود. این پیش‌بینی، زنگ خطری جدی برای آینده تجارت بین‌المللی در فضای اقتصادی پرتنش کنونی به‌شمار می‌رود.
در میان کشورهای مورد بررسی، آلمان به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقتصادها در برابر سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا معرفی شده است. داده‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد که ۳۹ درصد از صادرکنندگان آلمانی پیش‌بینی می‌کنند درآمد صادراتی آن‌ها پس از اجرای تعرفه‌های آمریکا کاهش یابد. این رقم در میان سایر کشورها پایین‌تر است و نشان‌دهنده وابستگی بالای آلمان به صادرات کالاهای صنعتی و فناوری‌محور به بازارهای خارجی است.
همچنین طبق یافته‌های گزارش، ۳۵ درصد از شرکت‌های آلمانی نسبت به مخاطرات ژئوپلیتیکی و سیاست‌های حمایت‌گرایانه ابراز نگرانی کرده‌اند؛ این در حالی است که میانگین جهانی این نگرانی‌ها حدود ۲۹ درصد برآورد شده است. این موضوع حاکی از آن است که صادرکنندگان آلمانی بیش از سایر کشورها، فشار سیاسی و اقتصادی ناشی از فضای بین‌المللی را احساس می‌کنند.
در این گزارش تأکید شده است که اعمال تعرفه‌های یک‌جانبه از سوی ایالات متحده، فضای تجارت آزاد جهانی را مختل کرده و اعتماد صادرکنندگان را نسبت به ثبات بازارها کاهش داده است. بسیاری از صادرکنندگان اروپایی و آسیایی اعلام کرده‌اند که در حال بازنگری در مسیرهای صادراتی، شرکای تجاری و برنامه‌های تولیدی خود هستند.
طبق اعلام آلیانز ترید، این تغییرات می‌تواند منجر به جابه‌جایی زنجیره‌های تأمین، افزایش هزینه‌های لجستیکی، کاهش حجم سفارشات و نوسان در نرخ ارزهای بین‌المللی شود؛ موضوعاتی که همگی بر عملکرد مالی شرکت‌های صادرات‌محور در سال جاری و سال‌های آینده تأثیر مستقیم خواهد گذاشت.
نویسندگان این گزارش همچنین خاطرنشان کرده‌اند که اگرچه برخی کشورها ممکن است در کوتاه‌مدت از انحراف مسیرهای تجاری بهره‌مند شوند، اما تضعیف کلی سیستم تجارت چندجانبه و افزایش اصطکاک‌های سیاسی میان کشورها، در نهایت به ضرر اقتصاد جهانی تمام خواهد شد.
در بخش دیگری از این گزارش، به احتمال افزایش ریسک‌های تجاری در آسیا و اروپا در صورت ادامه یافتن سیاست‌های یک‌جانبه اشاره شده است. به ویژه اقتصادهایی مانند ایتالیا، اسپانیا و فرانسه نیز نسبت به چشم‌انداز صادرات خود نگرانی‌هایی ابراز کرده‌اند، هرچند میزان آن کمتر از صادرکنندگان آلمانی بوده است.
گزارش نهایی آلیانز ترید تأکید می‌کند که تنها راه کاهش ریسک در فضای کنونی، بازگشت به مذاکرات تجاری سازنده، احیای چندجانبه‌گرایی و کاهش تنش‌های تعرفه‌ای میان قدرت‌های اقتصادی جهان خواهد بود. با این حال، چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار جهانی همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.
