صادرات جهانی محصولات انرژی در سال ۲۰۲۵ کاهش یافت
به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، داده‌های رسمی نشان می‌دهد صادرات جهانی اکثر محصولات انرژی در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ با کاهش همراه بوده است. این کاهش عمدتاً به دلیل کندی رشد اقتصادی جهانی، اثرات سیاست‌های تجاری سختگیرانه، از جمله تعرفه‌های سنگین دولت آمریکا، و کاهش تقاضای واردکنندگان بزرگ، اتفاق افتاده است.
صادرات نفت خام، بنزین، دیزل و زغال‌سنگ حرارتی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش داشته‌اند. تنها استثنا در این میان، گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) و مواد شیمیایی بوده‌اند که رشد محدودی را تجربه کرده‌اند. با این حال، کارشناسان هشدار داده‌اند که اگر شرایط رکود اقتصادی و افت تقاضا ادامه یابد، ممکن است روند صادرات این بخش‌ها نیز متوقف شود.
کاهش صادرات جهانی نفت خام
بر اساس داده‌های شرکت کپلر، حجم صادرات جهانی نفت خام از ژانویه تا آوریل ۲۰۲۵ به ۴.۹۳ میلیارد بشکه رسید که نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۴، ۱.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد. این کاهش عمدتاً ناشی از افت ۹ درصدی واردات چین به‌عنوان بزرگترین واردکننده و مصرف‌کننده نفت خام در جهان بوده است.
همچنین واردات نفت خام از سوی کشورهای آمریکا، کره جنوبی، ایتالیا و هلند نیز کاهش داشته است. به‌طور خاص، واردات آمریکا ۱۴ درصد، کره جنوبی ۳ درصد، ایتالیا ۱۲ درصد و هلند یک درصد کمتر شده است.
در مقابل، واردات نفت خام به هند، ژاپن و تایوان افزایش داشته است. به‌ویژه، هند یک درصد، ژاپن پنج درصد و تایوان هفت درصد افزایش واردات ثبت کرده‌اند. همچنین کشورهایی مانند مالزی، لیتوانی، میانمار و عمان نیز با رشد واردات نفت مواجه بوده‌اند.
با این حال، مشخص نیست که این بازارهای جدید تا چه اندازه می‌توانند کاهش تقاضا در شرق آسیا را جبران کنند. منطقه شرق آسیا که از سال ۲۰۱۹ حدود ۴۰ درصد از کل واردات جهانی نفت خام را به خود اختصاص داده بود، در سال جاری تنها ۳۷ درصد از صادرات جهانی نفت را خریداری کرده است که پایین‌ترین سطح در شش سال گذشته محسوب می‌شود.
کاهش صادرات بنزین و گازوئیل
بر اساس داده‌های منتشرشده، صادرات جهانی بنزین در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به دوره مشابه سال قبل پنج درصد کاهش یافته است. دلیل اصلی این کاهش، کاهش تقاضا ناشی از نگرانی‌های اقتصادی و توسعه ناوگان خودروهای برقی عنوان شده است.
در میان ۱۰ واردکننده بزرگ بنزین، تنها سنگاپور و پاکستان افزایش واردات داشته‌اند. سایر کشورها از جمله آمریکا، مکزیک، مالزی، امارات متحده عربی و نیجریه کاهش واردات را تجربه کرده‌اند.
در حوزه دیزل یا گازوئیل نیز صادرات جهانی از ژانویه تا آوریل سه درصد کاهش یافته است. این رقم کمترین حجم صادرات گازوئیل برای این بازه زمانی از سال ۲۰۲۲ تاکنون بوده است. کاهش مصرف سوخت‌های حمل‌ونقل و افت حجم جابه‌جایی کالا، از عوامل اصلی کاهش صادرات این فرآورده نفتی عنوان شده‌اند.
فرانسه، ترکیه، مالزی و مکزیک بیشترین میزان کاهش واردات گازوئیل را ثبت کرده‌اند. پیش‌بینی می‌شود در صورت ادامه روند کاهش تولید و حمل کالا، تقاضا برای گازوئیل بیش از این کاهش یابد.
کاهش صادرات زغال‌سنگ حرارتی
صادرات زغال‌سنگ حرارتی نیز در این دوره زمانی ۶.۷ درصد کاهش یافته است. کشورهای چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و تایوان که بزرگترین واردکنندگان سنتی این سوخت هستند، همگی میزان خرید خود را کاهش داده‌اند.
با این حال، در برخی کشورها نظیر ویتنام، ترکیه، هلند، بنگلادش و مراکش افزایش واردات گزارش شده است. این روند نشان می‌دهد که آسیای جنوب شرقی و شمال آفریقا در کوتاه‌مدت به‌عنوان بازارهای جایگزین برای صادرات زغال‌سنگ باقی خواهند ماند.
با این حال، اگر کشورهای کلیدی مانند چین و هند روند کاهش وابستگی به زغال‌سنگ را ادامه دهند، بازار جهانی این محصول ممکن است در آینده با کاهش پایدار روبه‌رو شود.
افزایش صادرات گاز طبیعی مایع و مواد شیمیایی
در میان این روندهای کاهشی، صادرات گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) از ژانویه تا آوریل با ثبت بیش از ۱۴۳ میلیون تن، رکورد جدیدی ثبت کرد. این میزان تنها یک درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته بود.
افزایش قیمت گاز طبیعی در بازارهای آسیایی، نسبت به زغال‌سنگ، موجب کاهش رقابت‌پذیری ال‌ان‌جی شده و برخی مصرف‌کنندگان صنعتی به سمت سوخت‌های ارزان‌تر گرایش پیدا کرده‌اند. اگر رکود صنعتی ادامه پیدا کند، این روند می‌تواند به کاهش تقاضای ال‌ان‌جی منجر شود.
در بخش مواد شیمیایی نیز رشد صادرات گزارش شده است. طبق داده‌های رویترز، صادرات جهانی مواد شیمیایی از ژانویه تا آوریل ۲۰۲۵، چهار درصد رشد داشته و به بالاترین سطح سه سال اخیر رسیده است. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش واردات به هند، برزیل، کره جنوبی و استرالیا بوده است.
با این وجود، کارشناسان هشدار داده‌اند که تضعیف اقتصادی بیشتر، به‌ویژه در بخش تولید، می‌تواند تقاضا برای واردات مواد شیمیایی را کاهش دهد. در صورت تحقق این سناریو، آثار کاهش مصرف که تاکنون بیشتر در بخش نفت و سوخت متمرکز بوده، به دیگر بخش‌های بازار انرژی نیز سرایت خواهد کرد.
