ابلاغ دستورالعمل اجرایی تأمین ارز شرکت‌های دارویی در قبال پذیرش اوراق گام از سوی بانک مرکزی
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در بخشنامه‌ای به بانک‌های عامل، دستورالعمل اجرایی تأمین ارز شرکت‌های دارویی در قبال پذیرش اوراق گام را برای سال ۱۴۰۴ ابلاغ کرد. این دستورالعمل با هدف تأمین سرمایه در گردش شرکت‌های واردکننده اقلام سلامت‌محور تدوین و به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است.
بر اساس این بخشنامه، شرکت‌های واردکننده اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی که کالاهای آن‌ها مشمول ارز ترجیحی در چارچوب بند «خ» تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ هستند، می‌توانند با استفاده از اوراق گام، نسبت به تأمین ارز مورد نیاز خود اقدام کنند. فروش ارز به این شرکت‌ها به‌صورت مدت‌دار خواهد بود و اوراق گام به‌عنوان پشتوانه این فروش توسط بانک‌های عامل پذیرنده اوراق گام و به عاملیت بانک مرکزی پذیرفته خواهد شد.
در متن این بخشنامه تأکید شده است که تأمین ارز و ارسال حواله ارزی برای شرکت‌های واردکننده منوط به انجام ثبت سفارش با نوع عملیات بانکی مشخص و ارائه تأییدیه سازمان غذا و دارو به‌عنوان نهاد مجوزدهنده ذیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود. بانک‌های عامل نیز موظف هستند پس از دریافت مستندات لازم از شرکت واردکننده، اقدامات مربوط به تأمین ارز و انتقال اوراق گام را انجام دهند.
بر اساس این دستورالعمل، پذیرش اوراق گام جهت فروش مدت‌دار ارز به شرکت‌های واردکننده، حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۴ امکان‌پذیر است. همچنین طبق ابلاغ بانک مرکزی، سقف منابع ارزی در نظر گرفته‌شده برای اجرای این طرح در سال جاری، معادل ۲۵۰ میلیون دلار خواهد بود. این منابع از محل منابع ارزی بانک مرکزی و در راستای حمایت از واردات اقلام سلامت‌محور و تأمین سرمایه در گردش شرکت‌های واردکننده تأمین می‌شود.
در ادامه این بخشنامه آمده است که بانک عامل صادرکننده اوراق گام، در صورتی که خود به عاملیت از بانک مرکزی اقدام به فروش ارز کند، می‌تواند اوراق گام صادرشده توسط خود را به‌عنوان وثیقه بپذیرد. این موضوع می‌تواند فرآیند تأمین ارز را برای شرکت‌های دارویی تسهیل کرده و همچنین زمینه استفاده بهتر از ظرفیت اوراق گام را فراهم سازد.
همچنین بانک‌های عامل موظف شده‌اند ضمن رعایت ترتیبات و ضوابط اوراق گام، تمامی شروط مندرج در این دستورالعمل را در فرآیند اجرای عملیات ارزی لحاظ کنند. این بانک‌ها باید اطلاع‌رسانی کامل به شعب و واحدهای مرتبط و همچنین دریافت‌کنندگان خدمات ارزی انجام داده و بر حسن اجرای آن نظارت مستمر داشته باشند.
در این دستورالعمل، استفاده از اوراق گام به‌عنوان ابزار تأمین مالی کوتاه‌مدت برای شرکت‌های واردکننده اقلام دارویی مورد تأکید قرار گرفته است. این اوراق می‌توانند در چارچوب دستورالعمل‌های بانک مرکزی با سررسیدهای مشخص توسط بانک‌های عامل صادر و در فرآیند فروش ارز استفاده شوند.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، ارسال درخواست گواهی ثبت آماری با نرخ ارز آزاد (کد ۵) در سامانه جامع ارزی برای تمامی شرکت‌های مشمول الزامی است. همچنین شرکت‌های دارویی موظف هستند پس از اخذ تأییدیه از سازمان غذا و دارو، نسبت به ثبت سفارش رسمی و ارائه مستندات لازم به بانک‌های عامل اقدام کنند تا فرآیند تأمین ارز آن‌ها آغاز شود.
لازم به ذکر است که اوراق گام یکی از ابزارهای مالی مورد استفاده برای تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و بازرگانی در کشور است. با توجه به این دستورالعمل جدید، شرکت‌های واردکننده دارو و تجهیزات پزشکی نیز می‌توانند از این ابزار برای تسهیل تأمین ارز بهره‌مند شوند.
نتیجه‌گیری
بانک مرکزی در پایان این بخشنامه تأکید کرده است که اجرای صحیح این دستورالعمل در راستای حمایت از واردات اقلام دارویی و بهداشتی ضروری است و تمامی بانک‌های عامل باید گزارش عملکرد خود در این زمینه را به اداره تخصیص ارز بانک مرکزی ارسال کنند.
این دستورالعمل در شرایطی صادر شده است که تأمین ارز برای واردات اقلام سلامت‌محور یکی از دغدغه‌های اصلی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی در سال‌های اخیر بوده و استفاده از اوراق گام به‌عنوان ابزار مالی جدید می‌تواند به رفع بخشی از چالش‌های تأمین ارز کمک کند.
