چرخش روانی بورس به سمت خوش‌بینی؛ بازگشت پول حقیقی به نمادهای بزرگ
تحولات اخیر بازار سرمایه ایران در ابتدای خرداد ۱۴۰۴، نشانه‌هایی از بازگشت تدریجی اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی را به همراه داشته است. بر اساس گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، معاملات روز دوشنبه در بازار سهام با رشد هم‌زمان شاخص کل و هم‌وزن، و همچنین ورود پول حقیقی به برخی صنایع بزرگ، با واکنش مثبت فعالان بازار همراه شد.
شاخص کل بورس با رشد ۷٬۳۳۹ واحدی معادل ۰٫۲۴ درصد به سطح ۳٬۱۰۹٬۳۴۵ واحد رسید. این نخستین رشد شاخص کل پس از یک دوره نزولی محسوب می‌شود. به گفته کارشناسان، تداوم این روند می‌تواند منجر به تثبیت فضای روانی مثبت و ایجاد انگیزه برای ورود نقدینگی تازه به بازار شود.
شاخص کل هم‌وزن نیز با افزایش ۴۶۲ واحدی به ۹۵۲٬۶۹۳ واحد رسید. این رشد هم‌زمان نشان‌دهنده بهبود نسبی وضعیت سهام شرکت‌های کوچک‌تر نیز هست که در روزهای اخیر نوسانات بیشتری را تجربه کرده بودند.
در همین حال، ارزش معاملات خرد بازار سهام به حدود ۱۱ هزار و ۸۲۲ میلیارد تومان رسید که نسبت به میانگین هفتگی (حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان) کاهش نشان می‌دهد. تحلیلگران معتقدند کاهش ارزش معاملات، نشانه‌ای از احتیاط فعالان بازار در شرایط کنونی است و برخی سرمایه‌گذاران همچنان با تردید به روند صعودی نگاه می‌کنند.
بررسی توزیع نمادهای معامله‌شده نشان می‌دهد که از مجموع معاملات، ۳۸۶ نماد مثبت، ۳۳۸ نماد منفی، ۱۴۹ نماد در صف خرید و ۸۰ نماد در صف فروش قرار داشتند. این آمار حاکی از وضعیت متعادل در بازار و تردید عمومی میان سهام‌داران است.
از نکات مهم معاملات دیروز، خالص ورود پول حقیقی مثبت بود و به ۶۵۲ میلیارد تومان رسید. این ورود نقدینگی از سوی سرمایه‌گذاران خرد، یکی از سیگنال‌های روانی مهم در بازار تلقی می‌شود که می‌تواند زمینه‌ساز تحرک بیشتر در روزهای آینده باشد.
سه صنعت بانک‌ها، کانه‌های فلزی و سیمانی‌ها بیشترین جذب سرمایه حقیقی را تجربه کردند. به‌ویژه بانک‌ها به دلیل سیگنال‌های تورمی، کاهش نرخ سود بین‌بانکی و کاهش ریسک‌های کلان، مورد توجه قرار گرفتند. این موضوع سبب شد نمادهایی از این گروه، با بیشترین ورود نقدینگی همراه باشند.
در مقابل، گروه خودرویی که در ماه‌های اخیر در کانون توجه بود، شاهد خروج پول حقیقی بود. کارشناسان دلیل این موضوع را در کاهش شفافیت سیاست‌گذاری، ابهام در برنامه‌های واگذاری و نوسانات تصمیم‌گیری دولت در حوزه خودرو می‌دانند.
رضا گلستانی، تحلیل‌گر ارشد بازار سرمایه، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی فارس اعلام کرد: «بازار در حال عبور از یک دوره بی‌اعتمادی است و نشانه‌هایی از بهبود تدریجی دیده می‌شود. ورود پول حقیقی دیروز را می‌توان اولین نشانه برگشت سرمایه‌گذاران خرد دانست. با این حال، بازار همچنان شکننده است و هر گونه شوک اقتصادی یا سیاسی می‌تواند روند را معکوس کند.»
وی با اشاره به گروه‌های پیشرو افزود: «به‌نظر می‌رسد گروه بانکی و فلزی به‌خاطر جذابیت بنیادی و اثرپذیری از تورم انتظاری در موقعیت خوبی قرار دارند. البته همچنان توصیه می‌شود پرتفوها متنوع باشند و از هیجان دوری شود.»
این کارشناس ادامه داد: «افزایش حجم معاملات به بالای ۱۵ هزار میلیارد تومان، تداوم ورود پول حقیقی و صعود هماهنگ شاخص کل و هم‌وزن در بازه چندروزه، از مهم‌ترین نشانه‌های تغییر فاز بازار هستند. همچنین، هرگونه سیگنال مثبت از سمت بانک مرکزی یا دولت درباره ثبات سیاست‌های اقتصادی، می‌تواند نقش کاتالیزور را ایفا کند.»
با توجه به روند مثبت روز دوشنبه و بسته‌شدن بازار در محدوده سبز، پیش‌بینی می‌شود بازار روز سه‌شنبه ۶ خرداد با فشار خرید بازگشایی شود. تحلیلگران معتقدند در صورت افزایش ارزش معاملات و تثبیت ورود پول حقیقی، امیدواری به تداوم رشد در نیمه نخست خرداد افزایش خواهد یافت.
با این حال، نگرانی‌هایی نیز وجود دارد؛ از جمله کاهش نقدشوندگی و تداوم سطح پایین ارزش معاملات خرد، که بیانگر تردید فعالان بازار است. همچنین ریسک‌های بیرونی نظیر نوسانات نرخ ارز، تصمیمات پولی و تحولات ژئوپلیتیک، هنوز بر روند معاملات سایه انداخته‌اند.
در مجموع، بازار سرمایه در شرایط گذار قرار دارد. ورود تدریجی پول حقیقی، تحرک در صنایع بنیادی و حرکت هماهنگ شاخص‌ها می‌تواند نشانه‌ای از آغاز یک روند بهبود باشد؛ اما برای پایداری این روند، نیاز به ثبات در سیاست‌گذاری اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه وجود دارد.
