نقطه عطف بازار با تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان به بورس
زیر پوست معاملات روز چهارشنبه، نشانه‌هایی از توقف هیجان فروش و تقویت جریان خریدار در بورس تهران مشاهده شد. بازگشت خریداران حقیقی، رشد ارزش معاملات خرد و سبز شدن برخی نمادهای کوچک از جمله سیگنال‌هایی است که فعالان بازار به آن چشم دوخته‌اند. در حالی که شاخص کل بورس تهران پنجمین روز پیاپی کاهش را تجربه کرد، بخشی از بازار نشانه‌هایی از تغییر روند تدریجی را به نمایش گذاشت.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری فارس، شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات روز چهارشنبه با افت ۴۲ هزار و ۲۰۲ واحدی معادل ۱.۵۴ درصد به سطح ۲ میلیون و ۶۸۹ هزار واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش ۱۴ هزار و ۸۸۹ واحدی معادل ۱.۷۳ درصد، در سطح ۸۴۶ هزار و ۹۳۷ واحد ایستاد. این کاهش شاخص‌ها بیانگر ادامه فضای بی‌اعتمادی میان معامله‌گران حقیقی و ادامه فشار فروش در نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بود.
با این وجود، ارزش معاملات خرد در بازار چهارشنبه به بیش از ۲۷ هزار و ۹۲۱ میلیارد تومان رسید که بالاترین رقم معاملات در هفته جاری محسوب می‌شود. این رشد ارزش معاملات خرد، در شرایطی اتفاق افتاد که خروج پول حقیقی از بازار همچنان ادامه داشته و به ۱۳ هزار میلیارد تومان رسید. این خروج نقدینگی حقیقی در شرایطی رقم خورد که شاهد رشد حجم معاملات و بازگشت نسبی خریداران حقیقی بودیم.
بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد خریداران حقیقی در معاملات روز چهارشنبه به بیش از ۸۰ هزار نفر رسیده است که نسبت به دو روز گذشته بیش از دو برابر شده و نشان از بازگشت بخشی از اعتماد در میان معامله‌گران خرد دارد. هرچند این بازگشت خریداران بیشتر به سمت نمادهای کوچک و غیرشاخص‌ساز بوده و سهم‌های بزرگ همچنان تحت فشار عرضه باقی مانده‌اند.
ارزش صف‌های فروش در پایان معاملات روز چهارشنبه به حدود ۲۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید که نسبت به دو روز گذشته کاهش حدود ۵ هزار میلیارد تومانی را نشان می‌دهد. این کاهش صف‌های فروش به معنای تخلیه نسبی هیجان منفی بازار و کاهش فشار فروش در مقایسه با روزهای گذشته ارزیابی شده است. در سمت مقابل، ارزش صف‌های خرید نیز به ۵۶۰ میلیارد تومان رسید که عمدتاً در نمادهای کوچک دارویی و غذایی متمرکز بود.
در بخش دیگری از معاملات چهارشنبه، سهم حقوقی‌ها از خریدها حدود ۶۲ درصد بوده است که همچنان نقش پررنگ آنها در حمایت از سهم‌های بزرگ را نمایان می‌کند. با این وجود، داده‌ها نشان می‌دهد فعالان حقیقی بازار در حال حاضر ترجیح می‌دهند سرمایه‌های خود را به سمت سهم‌های کوچک‌تر و کمتر مورد توجه حرکت دهند.
فعالان بازار سرمایه تاکید دارند که تزریق منابع نقدی جدید، از جمله ۶۰ هزار میلیارد تومان وعده داده شده از سوی صندوق توسعه بازار و سایر نهادهای حمایتی، می‌تواند در صورت تحقق، به عنوان یک نقطه عطف برای متوقف‌کردن روند ریزش قیمت‌ها عمل کند. با این حال، بسیاری از معامله‌گران منتظر اقدام عملی هستند و وعده‌های حمایتی به‌تنهایی کافی به نظر نمی‌رسد.
بر اساس آمارهای موجود، شاخص کل بورس تهران از ابتدای هفته جاری تاکنون حدود ۵ درصد افت داشته است و همچنان در محدوده‌های حمایتی حساس قرار دارد. کارشناسان معتقدند که اگر حجم نقدینگی تزریق‌شده به بازار در روزهای آینده عملی شود، می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت آرامش و اعتماد به بورس شود، اما در غیر این صورت تداوم بی‌اعتمادی می‌تواند فشار فروش را دوباره تشدید کند.
از منظر ارزش معاملات، رکوردزنی ارزش معاملات خرد در کنار خروج سنگین پول حقیقی حاکی از رفتار دوگانه فعالان بازار است. برخی از خریداران حقیقی در حال شکار سهم‌های کوچک با دید کوتاه‌مدت هستند و برخی دیگر همچنان به‌دلیل ترس از روند نزولی، سرمایه خود را از سهم‌های شاخص‌ساز خارج می‌کنند.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد ارزش صف‌های خرید نسبت به ارزش صف‌های فروش همچنان بسیار پایین است و این اختلاف، بیانگر شکنندگی اعتماد در بازار سرمایه در شرایط فعلی است. در صورت تثبیت روند کاهشی ارزش صف‌های فروش در روزهای آینده و افزایش محسوس ارزش صف‌های خرید، می‌توان نشانه‌های بهتری از بازگشت تدریجی اعتماد در بورس مشاهده کرد.
بر اساس این گزارش، نمادهای کوچک دارویی و غذایی در صدر صف‌های خرید روز چهارشنبه قرار داشتند، در حالی که سهم‌های بزرگ بانکی، پتروشیمی و فولادی همچنان با صف‌های فروش سنگین روبه‌رو بودند. این وضعیت حاکی از آن است که بخشی از بازار در حال چرخش از سهم‌های بزرگ به سهم‌های کوچک است و فعالان خرد در پی فرصت‌های تازه برای خرید در قیمت‌های پایین‌تر هستند.
شاخص هم‌وزن نیز که معیار بهتری برای سنجش وضعیت کلی سهام بازار است، در روز چهارشنبه کاهش ۱.۷۳ درصدی را تجربه کرد و نشان داد که حتی نمادهای کوچک نیز از فشار فروش عمومی در امان نبوده‌اند.
با توجه به وعده تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه، نگاه بسیاری از فعالان به اقدامات عملی سیاست‌گذاران معطوف شده است. فعالان بازار تاکید دارند صرف وعده‌ها کافی نیست و در صورت عملیاتی‌شدن حمایت‌ها، بورس می‌تواند از وضعیت رکودی فعلی خارج شود.
در شرایطی که بازار سرمایه ایران با چالش‌های متعددی از جمله تردید نسبت به ثبات اقتصادی، تغییرات نرخ ارز و عدم قطعیت در سیاست‌های کلان مواجه است، حمایت از سمت منابع نقدی و ورود سرمایه تازه می‌تواند به‌عنوان یک عامل مهم برای متوقف‌کردن روند نزولی عمل کند.
معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بورس تهران اکنون در انتظار روزهای آینده و نتایج نشست‌های حمایتی هستند تا مشخص شود منابع وعده‌داده‌شده چه زمان و به چه شیوه‌ای وارد بازار خواهد شد. کارشناسان می‌گویند در صورت اجرایی‌شدن کامل این منابع و تقویت تقاضا در سهم‌های بنیادی، می‌توان انتظار داشت روند نزولی شاخص‌ها در میان‌مدت متوقف شود و بازار به آرامش نسبی برسد.
