هند با وجود فشارهای آمریکا به خرید نفت روسیه ادامه میدهد
تهران – ۱۵ مهر ۱۴۰۴ (۷ اکتبر ۲۰۲۵ میلادی) – گزارش تازه خبرگزاری «رویترز» نشان میدهد که دولت هند، علیرغم فشارهای اقتصادی و سیاسی ایالات متحده، همچنان به خرید نفت از روسیه ادامه میدهد. این در حالی است که تخفیفهای نفتی روسیه نسبت به سالهای ابتدایی جنگ اوکراین کاهش یافته اما همچنان برای دهلینو مقرونبهصرفه تلقی میشود.
به گزارش رویترز، پالایشگاههای نفت هند در ماههای اخیر خرید نفت خام از روسیه را ادامه دادهاند. این روند در شرایطی اتفاق میافتد که واشنگتن تلاش دارد با افزایش فشار اقتصادی، دهلینو را از ادامه تجارت انرژی با مسکو منصرف کند. رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در تازهترین موضعگیری خود خواستار توقف واردات نفت روسیه از سوی هند شده و در همین راستا، تعرفههایی سنگین بر کالاهای وارداتی هند اعمال کرده است.
ادامه واردات نفت از روسیه با وجود کاهش تخفیفها
بر پایه گزارش منابع تجاری که در اختیار رویترز قرار گرفته، تخفیف نفت خام اورال روسیه نسبت به نفت برنت برای تحویل در ماه نوامبر حدود ۲.۵ دلار در هر بشکه است. این در حالی است که در نخستین ماههای آغاز جنگ اوکراین، این تخفیف بین ۲۰ تا ۲۵ دلار در هر بشکه بود.
کارشناسان میگویند کاهش تخفیفها موجب نشده که نفت روسی از نظر اقتصادی برای هند غیرقابلقبول شود. هند که یکی از اقتصادهای در حال رشد سریع در جهان است، به منابع انرژی مطمئن و قابلدسترسی نیاز دارد و نفت روسی همچنان برای این کشور گزینهای راهبردی و مقرونبهصرفه محسوب میشود.
طبق آمار رسمی، هند اکنون بزرگترین واردکننده نفت دریابرد روسیه در جهان است. پالایشگاههای این کشور بخش عمده نیاز انرژی خود را از طریق نفت وارداتی روسیه تأمین میکنند.
تأثیر حملات اوکراین بر عرضه نفت روسیه
در گزارش رویترز آمده است که حملات اخیر اوکراین به تأسیسات انرژی روسیه منجر به کاهش ظرفیت پالایش داخلی در این کشور شده است. با این حال، عرضه نفت خام روسیه در بازار جهانی همچنان به اندازهای است که بتواند نیاز کشورهای واردکننده از جمله هند را تأمین کند.
منابع آگاه به رویترز گفتهاند که صادرات نفت روسیه به هند در سهماهه اخیر، علیرغم کاهش موقتی در حملونقل دریایی، در سطح پایدار باقی مانده است. این امر نشان میدهد که مسکو همچنان قادر به حفظ جریان صادرات نفت خود به بازارهای آسیایی است.
روابط تجاری و انرژی هند با آمریکا
در حالیکه دهلینو به خرید نفت از روسیه ادامه میدهد، دولت هند در حال بررسی واردات بیشتر نفت و گاز مایع از آمریکا نیز هست. با این حال، مقامات مطلع به رویترز گفتهاند که این مسئله به نتیجه مذاکرات تجاری میان دو کشور بستگی دارد؛ مذاکراتی که به دلیل اختلافات سیاسی اخیر با چالش روبهرو شده است.
آمریکا طی ماه گذشته تعرفههایی تا سقف ۵۰ درصد بر کالاهای وارداتی از هند اعمال کرده است. مقامات واشنگتن این اقدام را واکنشی به ادامه خرید نفت روسیه از سوی هند دانستهاند. در مقابل، دهلینو اعلام کرده است که تصمیم به خرید نفت از روسیه در راستای تأمین منافع اقتصادی ملی و تضمین امنیت انرژی کشور اتخاذ شده است.
گسترش همکاریهای نظامی میان هند و روسیه
در کنار روابط اقتصادی، همکاریهای دفاعی میان دهلینو و مسکو نیز در حال گسترش است. به گزارش روزنامه «هندستان تایمز» به نقل از خبرگزاری «آذرتاج»، دولت هند در حال بررسی خرید پنج سامانه پدافند هوایی پیشرفته S-400 از روسیه است. هدف از این اقدام، تقویت پوشش دفاع هوایی در سواحل طولانی هند عنوان شده است.
بر اساس این گزارش، مقامات وزارت دفاع هند هفته گذشته نشستی با همتایان روس خود برگزار کردند تا درباره امکان تولید مشترک یا خرید مستقیم سامانههای S-400 گفتوگو کنند. این مذاکرات بخشی از برنامه گستردهتر همکاریهای نظامی و فنی میان دو کشور محسوب میشود که شامل پروژههای ساخت تجهیزات دریایی و پهپاد نیز هست.
کارشناسان نظامی معتقدند این اقدام، نشانهای از اعتماد راهبردی هند و روسیه در حوزههای امنیتی و دفاعی است و میتواند موقعیت دهلینو را در برابر تهدیدات منطقهای تقویت کند.
واکنش دولت آمریکا و اظهارات ترامپ
در واکنش به گسترش روابط هند و روسیه، رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در پیامی در شبکه اجتماعی خود ضمن ابراز نارضایتی از این تحولات گفت:
«آمریکا هند و روسیه را به چین باخته است.»
ترامپ این اظهارات را پس از برگزاری اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) در شهر تیانجین چین مطرح کرد؛ جایی که سران هند، چین و روسیه در کنار یکدیگر حضور داشتند. او در این پیام، چین را نیز «تاریکترین کشور جهان» توصیف کرد و مدعی شد واشنگتن در عرصه دیپلماسی بینالمللی در حال از دست دادن نفوذ خود در آسیا است.
مقامات کاخ سفید تاکنون واکنش رسمی به این سخنان نشان ندادهاند، اما رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند که واشنگتن در حال بررسی اعمال تحریمهای جدیدی علیه بخش انرژی هند است. با این حال، کارشناسان اقتصادی معتقدند چنین اقدامی میتواند به افزایش تنش در بازار انرژی جهانی منجر شود.
روابط هند و آمریکا در پایینترین سطح سالهای اخیر
در پی اعمال تعرفههای سنگین آمریکا و ادامه خرید نفت روسی توسط هند، روابط دو کشور به پایینترین سطح خود در سالهای اخیر رسیده است. با وجود این، دولت هند تأکید کرده است که در سیاستهای انرژی خود مستقل عمل خواهد کرد و تصمیماتش بر اساس نیاز داخلی و منافع مردم کشور اتخاذ میشود.
یک مقام رسمی وزارت انرژی هند در گفتوگو با رویترز اظهار داشته است:
«خرید نفت از روسیه بخشی از راهبرد تأمین انرژی پایدار برای کشور است. ما در انتخاب شرکای اقتصادی خود بر مبنای منافع ملی عمل میکنیم، نه فشارهای سیاسی.»
جمعبندی خبری
در شرایطی که تنشهای ژئوپلیتیکی میان قدرتهای جهانی در حال افزایش است، تصمیم هند برای ادامه خرید نفت روسی، نشاندهنده مقاومت این کشور در برابر فشارهای غرب و تلاش برای حفظ استقلال اقتصادی است.
با وجود کاهش تخفیفهای نفتی و تهدید به تحریم از سوی آمریکا، هند همچنان مسیر همکاری با روسیه را در حوزه انرژی و دفاعی ادامه میدهد — مسیری که به گفته ناظران، میتواند توازن قدرت در بازار جهانی نفت را در سالهای آینده تغییر دهد.
