خیز یورو برای گرفتن جای دلار با حمایت بانک مرکزی اروپا
کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، اعلام کرد که تغییرات ژئوپلیتیکی اخیر به‌ویژه سیاست‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، فرصت بی‌سابقه‌ای برای تقویت نقش بین‌المللی یورو فراهم کرده است. وی این اظهارات را در جریان یک سخنرانی رسمی در برلین مطرح کرد و از آن به‌عنوان «لحظه جهانی یورو» یاد کرد.
به گزارش ایسنا، لاگارد در این سخنرانی تأکید کرد که اگر دولت‌های عضو اتحادیه اروپا بتوانند محدودیت‌هایی که تاکنون مانع استفاده کامل از ظرفیت اقتصادی این اتحادیه بوده را رفع کنند، می‌توانند از مزایایی نظیر کاهش هزینه‌های استقراض، کاهش آسیب‌پذیری در برابر نوسانات ارزی و محافظت در برابر تحریم‌های بین‌المللی بهره‌مند شوند.
وی افزود: «این یک فرصت ساده و در دسترس نیست، بلکه امتیازی است که باید برای کسب آن تلاش کنیم.» رئیس بانک مرکزی اروپا همچنین اشاره کرد که سیاست‌های غیرقابل پیش‌بینی آمریکا، به‌ویژه در حوزه تجارت جهانی، فضای مناسبی برای افزایش قدرت یورو در بازارهای بین‌المللی فراهم کرده است.
او گفت: «در دهه ۱۹۷۰، تصمیم ریچارد نیکسون مبنی بر تعلیق تبدیل‌پذیری دلار به طلا، موقعیت دلار به‌عنوان ارز ذخیره جهانی را تثبیت کرد، اما امروز با وجود یورو به‌عنوان یک ارز قدرتمند بین‌المللی، شرایط متفاوتی حاکم است.»
بانک مرکزی اروپا در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد که نقش بین‌المللی یورو در سال ۲۰۲۳ به‌طور کلی پایدار بوده است. با این حال، لاگارد سه حوزه کلیدی را برای ارتقای موقعیت جهانی یورو معرفی کرد:
- ایجاد بنیان ژئوپلیتیکی معتبر و پایدار که با تعهد به تجارت آزاد و تقویت قابلیت‌های امنیتی همراه باشد.
- تکمیل بازار واحد اروپا از طریق حمایت از نوآوری، تسهیل فعالیت استارت‌آپ‌ها، اصلاح مقررات اقتصادی و پیشرفت در زمینه تشکیل اتحادیه پس‌انداز و سرمایه‌گذاری.
- گسترش تامین مالی مشترک در سطح قاره برای پروژه‌هایی نظیر دفاع، که امکان ارائه اوراق قرضه مشترک و امن را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
او اظهار داشت: «منطق اقتصادی ایجاب می‌کند که کالاهای عمومی از جمله امنیت، به‌طور مشترک در سطح اروپا تأمین مالی شوند. این موضوع به ما کمک خواهد کرد تا تدریجاً عرضه دارایی‌های امن یورویی را افزایش دهیم.»
در همین راستا، ایزابل اشنابل، عضو هیئت اجرایی بانک مرکزی اروپا نیز در روزهای گذشته تأکید کرده بود که ایجاد یک بازار بزرگ اوراق قرضه اروپایی، شرط اصلی برای تقویت جایگاه یورو است.
در مراسمی جداگانه که هم‌زمان در برلین برگزار شد، یواخیم ناگل، رئیس بانک مرکزی آلمان نیز نظرات لاگارد را تأیید کرد. وی گفت: «اروپا باید انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان دهد و همکاری نزدیک‌تری میان اعضای خود داشته باشد. ما نمی‌توانیم همچنان فرض کنیم که اوضاع به همان روال گذشته ادامه خواهد یافت. اکنون زمان آن رسیده که در مورد مدل اقتصادی، سیاست دفاعی و استقلال راهبردی خود بازنگری کنیم.»
تحلیلگران معتقدند این تلاش‌ها در راستای کاهش وابستگی اروپا به دلار انجام می‌شود، به‌ویژه پس از آنکه جنگ‌های تعرفه‌ای و تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا در سال‌های گذشته آسیب‌هایی به اقتصاد اتحادیه اروپا وارد کرده است. افزایش وزن یورو در مبادلات جهانی، می‌تواند ابزارهای مالی بیشتری در اختیار بانک مرکزی اروپا و کشورهای عضو قرار دهد تا سیاست‌های پولی و مالی خود را با استقلال بیشتری تدوین کنند.
همچنین، گسترش استفاده از یورو در ذخایر ارزی سایر کشورها و تقویت جایگاه آن در بازار انرژی و تجارت جهانی، از دیگر اهدافی است که در قالب این طرح دنبال می‌شود.
در نهایت، مقامات اروپایی تأکید دارند که رسیدن به این اهداف نیازمند اصلاحات ساختاری درون اتحادیه، هماهنگی‌های بیشتر سیاسی، و سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های کلیدی است. اگر این اقدامات به‌صورت یکپارچه و مستمر دنبال شود، ممکن است یورو بتواند سهم بیشتری از بازار ارزی جهانی را به خود اختصاص دهد.
