بورس‌های جهانی و دلار آمریکا تحت تأثیر اظهارات ترامپ به لرزه افتادند
به دنبال تشدید نگرانی‌ها از احتمال مداخله سیاسی در سیاست‌گذاری پولی ایالات متحده و حملات لفظی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به رئیس فدرال رزرو، بازارهای مالی جهانی روز دوشنبه ۲۱ آوریل ۲۰۲۵ با افت محسوس مواجه شدند و ارزش دلار آمریکا به پایین‌ترین سطوح چند سال اخیر سقوط کرد.
به گزارش خبرگزاری اقتصادی، معاملات روز دوشنبه در بازارهای سهام آمریکا و آسیا در فضایی از عدم اطمینان و اضطراب آغاز شد. شاخص‌های اصلی وال‌استریت و بورس‌های آسیایی به طور محسوسی کاهش یافتند و در مقابل، قیمت طلا رشد قابل‌توجهی را ثبت کرد.
بر اساس گزارش رویترز، شاخص اس‌اند‌پی ۵۰۰ در جریان معاملات روز دوشنبه با کاهش ۰.۶۴ درصدی همراه شد و شاخص نزدک نیز ۰.۵۳ درصد افت کرد. شاخص داوجونز که از جمله شاخص‌های مهم بازار سرمایه آمریکا محسوب می‌شود، بیشترین میزان افت را در معاملات هفته گذشته ثبت کرده بود.
در بازارهای آسیایی نیز شاخص نیکی ۲۲۵ ژاپن بیش از یک درصد کاهش یافت. شاخص بورس تایوان نیز با یک درصد افت مواجه شد. بازار سهام کره جنوبی تقریباً بدون تغییر باقی ماند و شاخص کسپی تغییر محسوسی را ثبت نکرد. از سوی دیگر، بورس چین اندکی افزایش یافت.
هم‌زمان با این تحولات، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با تکرار انتقادات خود از فدرال رزرو، شخص جروم پاول، رئیس این نهاد را آماج حملات لفظی قرار داد. وی در سخنانی که پنج‌شنبه گذشته ایراد کرد، سیاست‌های پولی فدرال رزرو را نادرست خواند و اعلام کرد که تیم او در حال بررسی گزینه‌هایی برای تغییر ریاست این نهاد است.
بر اساس گزارش شبکه‌های خبری آمریکایی، در صورت تصمیم رسمی دولت ترامپ به اخراج جروم پاول، این اقدام می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای بازارهای جهانی و استقلال سیاست‌گذاری پولی ایالات متحده به همراه داشته باشد.
این اظهارات به سرعت اثر خود را بر ارزش دلار آمریکا نشان داد. دلار در برابر اکثر ارزهای معتبر جهانی تضعیف شد. یورو در معاملات روز دوشنبه به بالاترین سطح خود در سه سال اخیر رسید. همچنین ین ژاپن در قوی‌ترین سطح خود در هفت ماه گذشته قرار گرفت و فرانک سوئیس نیز به بالاترین سطح ۱۰ سال اخیر در برابر دلار صعود کرد.
کاهش ارزش دلار باعث افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن شد. قیمت هر اونس طلا در معاملات روز دوشنبه با رشد بیش از یک درصدی به ۳۳۷۰ دلار و ۱۷ سنت رسید. این رقم، بالاترین سطح قیمت طلا از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون محسوب می‌شود. قیمت طلا از آغاز سال جاری میلادی تا کنون بیش از ۲۶ درصد رشد داشته است.
در بازار نفت نیز، کاهش ارزش دلار و نگرانی از کاهش رشد اقتصاد جهانی، باعث افت قیمت‌ها شد. نفت برنت با ۱.۷۵ درصد کاهش به ۶۶ دلار و ۷۷ سنت در هر بشکه رسید. نفت وست‌تگزاس اینترمدیت نیز با کاهش ۱.۸۰ درصدی به ۶۳ دلار و ۵۵ سنت معامله شد.
کارشناسان معتقدند که نوسانات اخیر بازارهای مالی ناشی از افزایش بی‌سابقه نااطمینانی در حوزه سیاست‌های پولی آمریکا بوده است. با این حال، در گزارش خبری این رسانه‌ها صرفاً به واکنش بازارها پرداخته شده است و تحلیل‌ها در گزارش‌های جداگانه بررسی خواهد شد.
در همین حال، چارو چانانا، استراتژیست ارشد بانک ساکسو در سنگاپور در گفت‌وگویی با رسانه‌های بین‌المللی اظهار داشت: بازارها پیش‌تر نیز به دلیل تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی ملتهب بودند و اکنون با افزایش احتمال مداخله سیاسی در سیاست‌گذاری پولی، لایه جدیدی از نااطمینانی به وضعیت موجود افزوده شده است.
از سوی دیگر، آستین گولزبی، رئیس فدرال رزرو شیکاگو، در گفت‌وگویی در روز یکشنبه اعلام کرد: «امیدوارم ایالات متحده وارد فضایی نشود که در آن استقلال بانک مرکزی در معرض تردید و فشار سیاسی قرار گیرد.»
نگرانی‌ها درباره استقلال فدرال رزرو در حالی افزایش یافته است که هم‌زمان سرمایه‌گذاران در بازار سهام، در حال آماده شدن برای انتشار گزارش‌های مالی شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا هستند. شرکت‌هایی همچون آلفابت، اینتل و تسلا قرار است گزارش عملکرد سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ خود را در هفته جاری منتشر کنند.
بر اساس گزارش‌های اولیه، ارزش سهام شرکت آلفابت، مالک گوگل، از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است. همچنین سهام شرکت خودروسازی تسلا نیز افتی در حدود ۴۰ درصد را تجربه کرده است.
گفتنی است، اکثر بازارهای مالی اروپایی در روز دوشنبه به دلیل تعطیلات عید پاک تعطیل بودند. در نتیجه، واکنش کامل بازارهای جهانی به تحولات اخیر، در روزهای آینده و با بازگشایی بازارهای اروپا مشخص خواهد شد.
بازارهای مالی و فعالان اقتصادی در روزهای آینده با دقت روند سیاست‌گذاری در ایالات متحده و نتایج مذاکرات تجاری این کشور با چین را دنبال خواهند کرد. دونالد ترامپ روز جمعه گذشته اعلام کرده بود که گفت‌وگوهای محرمانه‌ای با چین در جریان است، اما سفیر چین در ایالات متحده تأکید کرده است که قبل از هرگونه مذاکره، واشنگتن باید احترام متقابل را رعایت کند.
