زیرساختهای هوش مصنوعی در اوج و حبابها بیاثر
با وجود نگرانیها درباره شکلگیری حباب در بازار فناوری، آمارها نشان میدهد که رونق سرمایهگذاری در زیرساختهای هوش مصنوعی همچنان با قدرت ادامه دارد و نشانهای از کندی در این مسیر دیده نمیشود.
به گزارش ایسنا و بر اساس دادههای منتشرشده از سوی خبرگزاری رویترز، هفته گذشته شاهد رویدادهای مهمی در بخش فناوری بود که نشان داد سرمایهگذاری جهانی در زیرساختهای مرتبط با هوش مصنوعی همچنان در مسیر صعودی قرار دارد. شرکت انویدیا، تولیدکننده تراشههای پرکاربرد در حوزه یادگیری عمیق و مدلهای زبانی، با عبور از ارزش بازار پنج تریلیون دلار، رکورد جدیدی را در صنعت فناوری به ثبت رساند.
مایکروسافت و شرکت «اوپنایآی» نیز قراردادی جدید امضا کردند که به موجب آن ظرفیت جمعآوری سرمایه و توان توسعه محصولات مرتبط با هوش مصنوعی در اوپنایآی افزایش خواهد یافت. این شرکت همزمان آمادهسازی برای عرضه اولیه سهام خود را آغاز کرده است؛ اقدامی که میتواند ارزش آن را به حدود یک تریلیون دلار برساند.
در همین حال، شرکت آمازون اعلام کرد که قصد دارد حدود ۱۴ هزار شغل شرکتی را حذف کند، هرچند واحد خدمات ابری این شرکت (AWS) در سهماهه گذشته قویترین رشد خود را در سه سال اخیر تجربه کرده است. این تحولات نشان میدهد که با وجود تعدیل نیرو در برخی بخشها، تمرکز سرمایهگذاری بر حوزه زیرساختهای هوش مصنوعی همچنان ادامه دارد.
به گفته کارشناسان، دادههای مالی و مصاحبههای اخیر با مدیران ارشد فناوری بیانگر این است که هوش مصنوعی اکنون به عنوان موتور اصلی رشد و محرک سرمایهگذاری جهانی در شرکتهای بزرگ شناخته میشود. در عین حال، برخی از تحلیلگران نسبت به پایداری این روند و احتمال شکلگیری چرخهای مشابه حباب داتکام هشدار دادهاند.
هزینههای بیپایان برای زیرساختهای هوش مصنوعی
پیشبینیها نشان میدهد که درآمد شرکتهای بزرگ فناوری مانند مایکروسافت، آلفابت، متا و آمازون در سال جاری افزایش خواهد یافت، اما بخش قابل توجهی از هزینههای آنها به توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی اختصاص دارد. بر اساس گزارش گلدمن ساکس، هزینههای جهانی زیرساختهای مرتبط با هوش مصنوعی ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به بیش از چهار تریلیون دلار برسد.
این بانک سرمایهگذاری تخمین زده است که تنها چهار شرکت بزرگ فناوری، یعنی مایکروسافت، آمازون، متا و آلفابت، در مجموع حدود ۳۵۰ میلیارد دلار در سال جاری در این حوزه هزینه خواهند کرد.
طبق گزارش آکسفورد اکونومیکس، سرمایهگذاریهای گسترده در حوزه هوش مصنوعی، تجارت جهانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. حدود ۶۰ درصد از هزینههای سرمایهای مربوط به مراکز داده در ایالات متحده به واردات تجهیزات فناوری اطلاعات اختصاص دارد و بخش عمده این تجهیزات از کشورهای تایوان، کره جنوبی و ویتنام تأمین میشود.
دادههای شرکت LSEG نیز نشان میدهد که رشد درآمد سالانه در بخش فناوری ایالات متحده به بیش از ۱۵ درصد رسیده که این میزان بالاتر از رشد میانگین سایر صنایع است. شرکت اپل نیز اعلام کرده که سرمایهگذاری خود در حوزه هوش مصنوعی را افزایش خواهد داد، در حالی که آمازون پیشبینی کرده است در سال ۲۰۲۵ حدود ۱۲۵ میلیارد دلار در پروژههای مرتبط با زیرساختهای ابری و پردازش هوش مصنوعی هزینه کند.
نگرانیها از ارزشگذاری بیش از حد شرکتهای هوش مصنوعی
از زمان عرضه عمومی چتجیپیتی در سال ۲۰۲۲، ارزش بازار سهام جهانی بیش از ۴۶ تریلیون دلار افزایش یافته است که بنا بر اعلام گروه سرمایهگذاری «بسپوک»، حدود یکسوم از این رشد ناشی از فعالیت شرکتهای مرتبط با هوش مصنوعی بوده است.
با این حال، تحلیلگران نسبت به چرخه سریع جایگزینی سرورها، شتابدهندهها و تراشههای هوش مصنوعی هشدار میدهند، زیرا هر نسل جدید سختافزار، عملکرد بهمراتب بالاتری نسبت به نسل قبلی ارائه میدهد و این موضوع هزینههای سرمایهای شرکتها را به سرعت افزایش داده است.
به گزارش رویترز، نسبت فروش به سرمایه در شرکتهای بزرگ فناوری کاهش یافته است، چرا که هزینههای توسعه مراکز داده و خرید تراشههای قدرتمند، سریعتر از رشد درآمد افزایش مییابد. در نتیجه، هزینههای سرمایهای اکنون بخش قابل توجهی از جریان نقدی عملیاتی شرکتها را مصرف میکند، موضوعی که موجب نگرانی برخی از سرمایهگذاران شده است.
مایکروسافت در آخرین گزارش فصلی خود اعلام کرد که هزینههای سرمایهایاش در سهماهه گذشته به ۳۵ میلیارد دلار رسیده و پیشبینی میکند که این رقم در دورههای بعدی نیز افزایش یابد. «امی هود»، مدیر ارشد مالی این شرکت، گفته است: «تقاضای مرتبط با هوش مصنوعی همچنان از توان هزینهکرد فعلی ما فراتر میرود. انتظار داشتیم به تعادل برسیم اما هنوز چنین نشده است.»
تأمین مالی پروژههای هوش مصنوعی از طریق بدهی
گزارشها حاکی است که برخی از شرکتهای بزرگ فناوری برای تأمین هزینههای پروژههای هوش مصنوعی به بازار اوراق قرضه روی آوردهاند. شرکت اوراکل در ماه گذشته فروش اوراقی به ارزش ۱۸ میلیارد دلار انجام داد که یکی از بزرگترین عرضههای بدهی در صنعت فناوری محسوب میشود.
در همین راستا، شرکت متا نیز در حال آمادهسازی فروش اوراق قرضهای به ارزش ۳۰ میلیارد دلار است. انتشار خبر این تصمیم باعث شد سهام متا در معاملات روز پنجشنبه با افت ۱۱ درصدی روبهرو شود.
با وجود این نگرانیها، اقتصاددانان معتقدند که چرخه سرمایهگذاری در حوزه هوش مصنوعی هنوز به پایان نرسیده است. بر اساس تخمین گلدمن ساکس، سهم سرمایهگذاری در هوش مصنوعی از تولید ناخالص داخلی آمریکا در حال حاضر کمتر از یک درصد است، در حالی که در دورههای رونق تاریخی مانند عصر برق و اینترنت این سهم بین دو تا پنج درصد بوده است.
جمعبندی
بهرغم هشدارها درباره احتمال شکلگیری حباب جدید در بازار فناوری، روند فعلی نشان میدهد که شرکتهای بزرگ جهان همچنان به توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی متعهد هستند. رشد سریع ارزش بازار شرکتهای فعال در این حوزه، افزایش بیسابقه هزینههای مراکز داده، و ورود سرمایهگذاران نهادی به پروژههای پردازشی هوش مصنوعی، بیانگر آن است که این موج سرمایهگذاری در کوتاهمدت نشانهای از توقف ندارد.
