سقوط دلار به کمترین سطح سه‌ساله در پی گمانه‌زنی‌ها درباره تغییر رئیس فدرال رزرو
ارزش جهانی دلار در معاملات اخیر به پایین‌ترین سطح خود در سه سال گذشته سقوط کرد؛ این افت شدید پس از انتشار گزارش‌هایی صورت گرفت که احتمال دارد دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده، جانشین رئیس فعلی فدرال رزرو را زودتر از موعد معرفی کند. بازارهای جهانی نسبت به این خبر واکنش منفی نشان دادند و شاخص ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر حدود ۰.۵ درصد کاهش یافت و به کمترین سطح از مارس ۲۰۲۲ رسید. این تحولات نگرانی‌های تازه‌ای را در فضای اقتصادی جهان و به‌ویژه در بخش سیاست‌گذاری پولی ایالات متحده به‌وجود آورده است.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌هایی همچون The Wall Street Journal و The Guardian، ترامپ از عملکرد جروم پاول، رئیس کنونی فدرال رزرو، به‌شدت ناراضی است و او را متهم کرده که در کاهش نرخ بهره بیش از اندازه محتاط عمل کرده است. در تازه‌ترین موضع‌گیری، ترامپ پاول را «بسیار احمق» خطاب کرده و گفته که باید زودتر جایگزینی برای او پیدا شود. این در حالی است که دوره ریاست پاول تا ماه مه سال آینده ادامه خواهد داشت و طبق سنت مرسوم، جانشین رئیس فدرال رزرو معمولاً تنها سه یا چهار ماه قبل از اتمام دوره معرفی می‌شود.
برنامه‌ریزی ترامپ برای اعلام زودهنگام جانشین پاول
طبق گمانه‌زنی‌های جدید، رئیس‌جمهور آمریکا ممکن است در ماه سپتامبر یا اکتبر امسال، جانشین پاول را معرفی کند و حتی برخی منابع احتمال داده‌اند که این معرفی در تابستان انجام شود. تحلیلگران اقتصادی معتقدند این اقدام می‌تواند باعث ایجاد تغییر در انتظارات بازار درباره نرخ بهره شود، زیرا فردی که از سوی ترامپ انتخاب می‌شود احتمالاً رویکردی نرم‌گیرانه‌تر نسبت به کاهش نرخ‌ها داشته باشد و همین موضوع مسیر سیاست‌گذاری پولی را از همین حالا تحت تأثیر قرار دهد. کارشناسان می‌گویند چنین تصمیمی می‌تواند موقعیت پاول را در ماه‌های پایانی حضورش در فدرال رزرو بیش از پیش تضعیف کند و در نهایت نوسانات بازار ارز را افزایش دهد.
همچنین گزارش شده که ترامپ اسامی چند گزینه احتمالی را برای ریاست بعدی بانک مرکزی آمریکا در ذهن دارد. در کنفرانس مطبوعاتی اخیر در حاشیه اجلاس ناتو در شهر لاهه، او اعلام کرد سه یا چهار فرد را در نظر گرفته است و به‌زودی یکی از آن‌ها را معرفی خواهد کرد. این خبر بلافاصله بازتاب گسترده‌ای در وال‌استریت داشت و معامله‌گران نسبت به چشم‌انداز تغییر رئیس بانک مرکزی ایالات متحده محتاط شدند.
کاهش ارزش دلار و واکنش بازارهای مالی
با جدی‌تر شدن احتمال تغییر زودهنگام رئیس فدرال رزرو، شاخص ارزش دلار در برابر یورو، ین ژاپن و پوند انگلیس کاهش یافت. تحلیلگران بازارهای ارز می‌گویند این افت ناشی از نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به تضعیف استقلال بانک مرکزی ایالات متحده است. اگر رئیس فدرال رزرو بعدی از سوی ترامپ تعیین شود و تحت تأثیر مستقیم کاخ سفید قرار گیرد، ممکن است تصمیم‌های کلیدی مانند نرخ بهره و سیاست‌های ضدتورمی در جهت اهداف سیاسی کوتاه‌مدت هدایت شود که این موضوع می‌تواند اعتماد جهانی به دلار را تحت فشار قرار دهد.
به نوشته وال‌استریت ژورنال، دونالد ترامپ در میان نامزدهای احتمالی، نام کوین وارش (Kevin Warsh)، فرماندار پیشین فدرال رزرو، کوین هاست (Kevin Hassett)، مدیر پیشین شورای ملی اقتصاد کاخ سفید، و اسکات بسنت (Scott Bessent)، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده را مدنظر دارد. هر یک از این گزینه‌ها پیشینه‌ای دارند که نشان می‌دهد تمایل بیشتری برای کاهش نرخ بهره و تزریق محرک‌های پولی در صورت لزوم دارند، موضوعی که از نگاه برخی فعالان بازار می‌تواند موجب افزایش نوسان در ارزش دلار شود.
نگرانی از تغییر مسیر سیاست‌های پولی
کارشناسان اقتصاد کلان هشدار می‌دهند که تغییر ناگهانی رئیس فدرال رزرو پیش از موعد متعارف، می‌تواند روند تصمیم‌گیری در این نهاد را دچار ابهام کند. به گفته تحلیلگران، فدرال رزرو به‌عنوان یکی از مستقل‌ترین نهادهای پولی جهان، همواره تلاش کرده از فشارهای سیاسی در امان باشد تا سیاست‌های آن در راستای ثبات اقتصادی بلندمدت طراحی شود. اما حالا بیم آن می‌رود که تغییر زودهنگام مدیریت این بانک مرکزی، باعث شود فضای تصمیم‌گیری بر اساس فشارهای سیاسی شکل گیرد و این موضوع پیامدهای نامعلومی بر تورم، نرخ بهره، و در نهایت رشد اقتصادی آمریکا بر جا بگذارد.
همزمان با این تحولات، برخی فعالان بازار تأکید دارند هرگونه تغییر مدیریتی در فدرال رزرو اگر به‌درستی اطلاع‌رسانی و مدیریت نشود، می‌تواند موجی از عدم‌اطمینان را به بازارهای جهانی منتقل کند. از همین رو گروهی از سرمایه‌گذاران منتظرند تا موضع‌گیری رسمی کاخ سفید و شخص ترامپ درباره جزئیات انتخاب جانشین پاول مشخص شود تا در تصمیم‌های خود بازنگری کنند. در شرایطی که تورم همچنان یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد آمریکا است، این بلاتکلیفی می‌تواند به نوسانات ادامه‌دار در بازار ارز و سهام منجر شود.
- – سقوط ۰.۵ درصدی شاخص ارزش دلار در برابر سبد ارزهای معتبر
- – نام‌برده شدن کوین وارش، کوین هاست و اسکات بسنت به‌عنوان گزینه‌های احتمالی
- – واکنش محتاطانه سرمایه‌گذاران به تهدید استقلال سیاست پولی
با این شرایط، بازارها همچنان در انتظار اخبار تکمیلی از سوی کاخ سفید هستند تا درباره آینده سیاست‌گذاری پولی فدرال رزرو تصویر روشن‌تری به‌دست آورند. تا آن زمان، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند احتمال تداوم نوسانات ارزش دلار و افزایش حساسیت سرمایه‌گذاران نسبت به اخبار سیاسی و اقتصادی ایالات متحده همچنان بالا باشد. بدین ترتیب فضای بی‌ثباتی در بازار ارز جهانی ممکن است در کوتاه‌مدت تداوم یابد، هرچند هنوز جزئیات رسمی درباره زمان معرفی رئیس بعدی فدرال رزرو از سوی ترامپ منتشر نشده است.
