بازگشت هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس به چین پس از ماه‌ها توقف؛ کاهش موقت تعرفه‌ها زمینه‌ساز ازسرگیری تحویل هواپیماها
پس از چندین ماه وقفه در تحویل هواپیماهای بوئینگ به چین به دلیل تشدید تنش‌های تجاری میان واشنگتن و پکن، یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس مجدداً وارد خاک چین شد. این اتفاق در پی کاهش موقت تعرفه‌های تجاری میان دو کشور رخ داده است و ازسرگیری روند تحویل هواپیماهای آمریکایی به شرکت‌های چینی را نوید می‌دهد.
این هواپیمای مسافربری، که متعلق به شرکت هواپیمایی شیامن ایرلاینز چین است، مسیر پروازی خود را از شهر سیاتل آمریکا آغاز کرد و پس از توقف‌هایی در هاوایی و گوام، در مرکز تحویل هواپیماهای بوئینگ واقع در شهر ژوشان چین به زمین نشست. منابع رسمی گزارش داده‌اند که این نخستین تحویل رسمی بوئینگ به چین پس از وقفه‌ای چندماهه است که در پی اعمال متقابل تعرفه‌های سنگین میان دو کشور به وقوع پیوسته بود.
بوئینگ اعلام کرده است که این تحویل در چارچوب توافق اخیر صورت گرفته که طی آن چین و آمریکا بر کاهش موقت تعرفه‌ها برای مدت ۹۰ روز توافق کرده‌اند. این اقدام در راستای کاهش تنش‌های تجاری و بازسازی اعتماد بین دو اقتصاد بزرگ جهان انجام گرفته است.
در ماه آوریل سال جاری میلادی، تحویل هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مکس به چین به حالت تعلیق درآمد. برخی منابع آگاه اعلام کرده‌اند که حداقل دو فروند هواپیمای تحویلی نیز در همان بازه زمانی از خاک چین به آمریکا بازگردانده شده‌اند. این اقدام، نشانه‌ای از پیچیدگی در روابط تجاری دو کشور در حوزه هواپیماسازی و تجهیزات هوایی تلقی شده بود.
سخنگوی شرکت بوئینگ، در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد: «بازگشت این هواپیما به چین، گامی مهم در مسیر ازسرگیری تعاملات تجاری با یکی از بازارهای اصلی ما در آسیا است. امیدواریم روند تحویل‌ها با کاهش تعرفه‌ها ادامه پیدا کند.»
چین یکی از بازارهای مهم بوئینگ در سطح جهانی به‌شمار می‌رود. بر اساس گزارش‌های موجود، نزدیک به ۱۰ درصد از کل سفارشات فعال بوئینگ به مشتریان چینی اختصاص دارد. این شرکت هواپیماسازی آمریکایی طی سال‌های اخیر تمرکز ویژه‌ای بر بازار آسیا و به‌ویژه چین داشته است.
به‌رغم ازسرگیری تحویل این هواپیما، هنوز به‌طور رسمی مشخص نیست که تصمیم برای بازگشت این پرنده مسافربری از سوی دولت چین اتخاذ شده یا تحت فشار طرف آمریکایی انجام گرفته است. برخی رسانه‌ها این موضوع را در چارچوب اقدامات هماهنگ اقتصادی میان دو کشور در پی کاهش موقت تعرفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.
بازار هواپیماهای مسافربری در چین طی سال‌های گذشته به‌صورت پیوسته رشد داشته است و این کشور یکی از بزرگ‌ترین خریداران هواپیما در جهان به شمار می‌آید. با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته از سوی دولت چین برای نوسازی ناوگان هوایی خود، ازسرگیری تحویل هواپیماهای خارجی نظیر بوئینگ می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از گشایش اقتصادی نیز تلقی شود.
تحویل اخیر همچنین می‌تواند بر رقابت میان تولیدکنندگان هواپیما در بازار چین تأثیرگذار باشد. چین اخیراً تلاش‌هایی برای تقویت برند داخلی خود در حوزه هواپیماسازی آغاز کرده و شرکت کومک با تولید هواپیمای C919 سعی دارد سهمی از این بازار بزرگ به دست آورد.
با این حال، هنوز بوئینگ و ایرباس به‌عنوان بازیگران اصلی بازار هواپیمای مسافربری چین باقی مانده‌اند و بازگشت بوئینگ ۷۳۷ مکس به این بازار، نشانه‌ای از اعتمادسازی مجدد در روابط تجاری دو جانبه تلقی می‌شود.
در ادامه این روند، برخی تحلیلگران صنعت هوایی پیش‌بینی کرده‌اند که اگر کاهش تعرفه‌ها ادامه یابد، ممکن است در سه‌ماهه سوم سال جاری میلادی، چندین فروند دیگر از هواپیماهای بوئینگ تحویل شرکت‌های هواپیمایی چینی شود. این موضوع می‌تواند نقش مهمی در بازسازی سود عملیاتی شرکت بوئینگ پس از سال‌ها کاهش فروش در بازارهای آسیایی داشته باشد.
منابع خبری گزارش داده‌اند که فرآیند آماده‌سازی این هواپیما برای تحویل نهایی، در مرکز مونتاژ بوئینگ در ایالت واشنگتن انجام شده و تمام مراحل تست پروازی، تأییدیه‌های ایمنی، و اسناد گمرکی طبق توافق‌نامه‌های دوجانبه انجام گرفته است.
همچنین، این نخستین باری نیست که اختلافات تجاری بر فرآیند تحویل هواپیما تأثیرگذار می‌شود. در سال‌های گذشته نیز تنش‌های مشابهی میان دو کشور، به توقف‌هایی در فروش یا تحویل تجهیزات پیچیده صنعتی از جمله هواپیما، توربین و سامانه‌های ناوبری انجامیده بود.
با توجه به نقش چین در زنجیره تأمین جهانی صنعت هوانوردی و سهم بالای این کشور از مصرف‌کنندگان تجهیزات هوایی، هرگونه گشایش در روابط اقتصادی میان واشنگتن و پکن می‌تواند بر بازارهای جهانی و قیمت‌گذاری در صنعت هواپیمایی اثرگذار باشد.
تا زمان تنظیم این خبر، شرکت بوئینگ برنامه رسمی برای افزایش تعداد تحویل‌ها منتشر نکرده اما اعلام کرده است که آمادگی دارد در صورت تداوم کاهش تعرفه‌ها، تولید و تحویل به چین را در مقیاس بزرگ‌تری ادامه دهد.
بازگشت هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس به چین، پس از ماه‌ها توقف، نقطه عطفی در روابط تجاری این دو کشور در حوزه صنعت هوایی محسوب می‌شود؛ صنعتی که نقش محوری در اقتصاد بین‌الملل ایفا می‌کند و هر تحول در آن می‌تواند ابعاد گسترده‌ای در تجارت جهانی ایجاد کند.
