دنیای اقتصاد – محمدامین مکرمی: تا پایان ماه مارس ۲۰۲۲، تنها ۳۱ میلیون نفر از جمعیت ۱.۴ میلیارد نفری هند، برای معامله در بورس اوراق بهادار ملی هند ثبت‌نام کرده بودند. اما در ماه‌های بعد، با وجود شیوع ویروس کرونا و تأثیر آن بر جهان، علاقه مردم هند به سرمایه‌گذاری در بورس به‌طور چشمگیری افزایش یافت. طبق آمارها، تعداد سرمایه‌گذاران خرد در بازار سهام این کشور در طی ۱۲ ماه بعد، به ۴۰ میلیون نفر رسید و امروزه بیش از ۹۰ میلیون حساب کاربری یکتا در بورس هند ثبت شده است.
علاوه بر این، تعداد حساب‌های فعال در بازار سهام هند از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳، با افزایش بیش از سه‌برابری از ۴۱ میلیون به ۱۴۰ میلیون حساب رسیده است. شاخص بورس هند، که با نام Nifty ۵۰ شناخته می‌شود، نیز به‌طور مداوم رکوردهای جدیدی را ثبت می‌کند و در هفتم مارس آخرین بار اوج تازه‌ای را به ثبت رساند.
حضور گسترده سرمایه‌گذاران خرد در بازار سهام هند، تغییر عمده‌ای در فرهنگ پس‌انداز طبقه متوسط این کشور را نشان می‌دهد. سنت سرمایه‌گذاری مردم هند در دارایی‌های کم‌ریسک و کم‌بازده، به‌ویژه در طلا، بوده است. اما در حال حاضر، سهام با سهم تقریباً ۴٪ از ثروت خانوار، در جایگاه دوم پس از ملک که سهمی ۵۱٪ را تشکیل می‌دهد، قرار دارد. سپرده‌های بانکی و صندوق‌های بیمه نیز حدود ۲۰٪ از ثروت خانوارها را شامل می‌شوند. علاوه بر این، بخشی از ثروت خانوارها به سهام اختصاص دارد، که در حال رشد است و از ۲.۲٪ در سال ۲۰۱۳ به ۴.۷٪ در حال حاضر رسیده است. در مقابل، حدود ۴۰٪ از دارایی‌های خانوارهای آمریکایی به صورت سهام نگهداری می‌شود.
حال این پرسش مطرح است که چگونه تغییر رفتار قابل‌توجه مردم این کشور توضیح داده می‌شود و از دیدگاه تحلیلگران نشریه اکونومیست، چهار عامل تاثیرگذار در این تغییر نقش داشته‌اند. عامل اول، توسعه شگفت‌انگیز زیرساخت‌های دیجیتالی توسط دولت در یک‌دهه گذشته است. از سال ۲۰۱۶، دسترسی به اینترنت در هند بهبود چشمگیری یافته است.
این امر با استفاده از فناوری‌هایی که زمان افتتاح حساب بانکی و حساب کارگزاری را از چند روز به چند دقیقه کاهش می‌دهند، تحقق پیدا کرده است. سیستم‌های پرداخت دیجیتال نیز انتقال سریع پول را ممکن ساخته و معاملات بورسی را تسهیل می‌کنند.
عامل دوم، بحران همه‌گیری کرونا بود. در هند، برخلاف بسیاری از اقتصادهای بزرگ، برنامه‌های حمایت مالی برای کارمندانی که با کاهش حقوق مواجه شدند، در نظر گرفته نشد. به همین دلیل، خانوارها مجبور شدند مدیریت مالی خود را جدی بگیرند و برای کسب منفعت حداکثری از پس‌اندازهای خود استفاده کنند. سرمایه‌گذاری در بازار سهام بهترین ابزار برای این کار بود. همچنین، برنامه‌های کاربردی سرمایه‌گذاری در بورس، ثبت‌نام و شروع معامله‌گری را بسیار آسان کردند.
به‌عنوان نمونه، یکی از این برنامه‌ها که قبل از همه‌گیری کووید ۱.۳ میلیون کاربر داشت، توانست تا پایان سال ۲۰۲۲ این تعداد را به ۱۰ میلیون کاربر افزایش دهد. مدیر آموزش این برنامه کاربردی گفت: “این کشور هیچ‌گاه در گذشته شاهد چنین اشتیاقی از جانب سرمایه‌گذاران خرد برای حضور در بازار سهام نبوده است.”
فاکتور سوم، تبلیغات گسترده صنعت صندوق‌های سرمایه‌گذاری بوده است که این نگرش را در میان مردم این کشور جا انداخته است که خرید سهام یکی از راه‌های افزایبدون شک، این پرسش مهم است و جواب آن ممکن است بستگی به متغیرهای مختلفی داشته باشد، اما به طور کلی می‌توان چند عامل کلیدی را برشمرد که ممکن است به تغییر رفتار قابل توجه هندی‌ها کمک کرده باشند:
تکنولوژی و دسترسی به اینترنت: در سال‌های اخیر، این کشور شاهد رشد چشمگیر در دسترسی به اینترنت بوده است. این امر باعث افزایش استفاده از خدمات بانکی و پرداخت‌های آنلاین شده است. فناوری‌های مالی مانند کیف پول‌های موبایل، صرافی‌های ارز دیجیتال و برنامه‌های سرمایه‌گذاری آنلاین نیز در دسترس هندی‌ها قرار گرفته‌اند که باعث تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری شده است.
رشد اقتصادی و افزایش درآمد: این روزها هند یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان است و درآمد مردم نیز در حال افزایش است. افزایش درآمد به هندی‌ها امکان می‌دهد تا بیشتر به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه فکر کنند و در این زمینه فعالیت کنند.
آموزش و آگاهی: افزایش آگاهی هندی‌ها درباره سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه نقش مهمی در تغییر رفتار آن‌ها ایفا کرده است. آموزش‌ها، کارگاه‌ها و منابع آنلاین در دسترس مردم این کشور قرار گرفته‌اند و آن‌ها را با اصول سرمایه‌گذاری آشنا می‌کنند.
تغییرات فرهنگی: تغییرات فرهنگی همچنین نقش مهمی در تغییر رفتار سرمایه‌گذاری هندی‌ها داشته است. قدردانی از سرمایه‌گذاری و سودآوری آن به عنوان یک راه برای افزایش ثروت و بهبود زندگی، فرهنگ سرمایه‌گذاری را در این کشور ترویج می‌دهد
