
ایلان ماسک از دولت ترامپ جدا شد
ایلان ماسک، مدیرعامل میلیاردر شرکتهای تسلا و اسپیسایکس، از پایان همکاری رسمی خود با دولت دونالد ترامپ خبر داد. به گفته یک مقام رسمی کاخ سفید، این جدایی بهطور رسمی از شامگاه چهارشنبه به وقت محلی آغاز شده است.
طبق اعلام رسمی کاخ سفید، دوره همکاری ایلان ماسک به عنوان «کارمند ویژه دولت» در وزارت موسوم به «وزارت کارآمدی دولت فدرال» (DOGE) به پایان رسیده و وی دیگر در این سمت فعالیتی نخواهد داشت. این وزارتخانه، که در دولت ترامپ با هدف بازسازی و کاهش هزینههای دولت فدرال تأسیس شده بود، مسئولیت بررسی ساختارهای اداری و ارائه پیشنهادهای کاهش هزینه را بر عهده دارد.
ایلان ماسک در پیامی که در پلتفرم اجتماعی ایکس (X) منتشر کرد، از دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، بابت این فرصت تشکر کرد و نوشت که از پایان دوران خدمتش در دولت فدرال خرسند است. وی در این پست نوشت: «از پرزیدنت ترامپ بابت اعتمادی که به من داشتند، سپاسگزارم. امیدوارم اصول کارآمدی دولت همچنان در ساختار اداری کشور تداوم یابد.»
همکاری ماسک با دولت ترامپ در قالب موقعیت «کارمند ویژه دولت» بر اساس مقررات فدرال ایالات متحده تنها به مدت ۱۳۰ روز در سال مجاز است. بر این اساس، دوره قانونی فعالیت وی در تاریخ ۳۰ مه ۲۰۲۵ (۹ خرداد ۱۴۰۴) خاتمه یافته و ادامه فعالیت او در این جایگاه مقدور نبوده است.
دولت ترامپ در بیانیهای جداگانه اعلام کرد که فعالیتهای وزارت کارآمدی ادامه خواهد داشت و هدفگذاری برای کاهش کسری بودجه و اصلاح ساختارهای ناکارآمد دولتی همچنان در دستور کار خواهد ماند. با این حال، مقامات دولتی هیچ اشارهای به جانشین ماسک در این پست نکردهاند.
ماسک در گفتوگویی با شبکه سیبیاس نیوز، از برخی تصمیمات اخیر دولت ترامپ، بهویژه لایحههای هزینهبر که به افزایش کسری بودجه منجر میشوند، انتقاد کرد. وی اظهار داشت: «از دیدن تصویب لایحههایی که تلاشهای وزارت کارآمدی را تضعیف میکنند، ناامید شدم.»
بر اساس گزارش رویترز، ماسک در طول مدت خدمت خود در دولت ترامپ اختیارات بیسابقهای برای بررسی، ارزیابی و پیشنهاد اصلاحات در بخشهای مختلف دولت فدرال ایالات متحده در اختیار داشت. وی همچنین در بسیاری از جلسات تصمیمگیری کلان اقتصادی و بودجهای کاخ سفید حضور داشت و بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین چهرههای غیرمنتخب دولت شناخته میشد.
با این حال، فعالیت سیاسی ماسک طی این مدت با انتقادهای گستردهای مواجه شد. برخی از سرمایهگذاران شرکت تسلا بارها از وی خواستند تا از سیاست فاصله گرفته و تمرکز خود را صرفاً بر مدیریت این شرکت خودروسازی پیشرو قرار دهد. بهویژه پس از آنکه برخی از سیاستهای دولت ترامپ موجب جنجالهای اقتصادی در بازارها شد، فشارها بر ماسک برای کنارهگیری از فعالیت دولتی افزایش یافت.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که فعالیتهای دولت کارآمدی، اگرچه با هدف کاهش هزینهها صورت گرفت، اما تنها منجر به صرفهجویی محدود و کماثر شد. طبق آمار منتشر شده، علیرغم هدفگذاری برای کاهش ۲ تریلیون دلاری هزینهها، تنها رقمی در حدود ۱۵۰ تا ۱۷۵ میلیارد دلار صرفهجویی حاصل شد که کمتر از ۱۰ درصد هدف اولیه بود.
همچنین در پی اجرای طرحهای کاهش هزینه، هزاران کارمند دولت فدرال آمریکا تعدیل شدند و قراردادهای بسیاری از پیمانکاران لغو گردید. این اقدامات موجب اعتراض برخی از گروههای مدنی، کارمندان و اتحادیههای کاری در ایالات مختلف شد.
با وجود پایان دوره رسمی فعالیت ایلان ماسک در دولت ترامپ، وی در بیانیههای خود تأکید کرده است که همچنان به آینده اقتصادی کشور توجه دارد و تلاش خواهد کرد از طریق شرکتهای خود به رشد فناوری و کارآمدی در صنایع مختلف کمک کند. او اعلام کرد که تمرکز اصلی خود را در ماههای آینده بر توسعه فناوری در شرکتهای تسلا، اسپیسایکس و استارتاپ هوش مصنوعی xAI معطوف خواهد کرد.
سخنگوی کاخ سفید نیز در پاسخ به سوالی درباره آینده همکاری با ایلان ماسک گفت: «ما از خدمات آقای ماسک در دوران همکاری با وزارت کارآمدی دولت قدردانی میکنیم و امیدواریم از تجربیات او در آینده نیز بهرهمند شویم.»
خروج ایلان ماسک از دولت ترامپ یکی از خبرهای مهم روز در محافل سیاسی و اقتصادی آمریکا تلقی میشود. با توجه به نقش پررنگ ماسک در تحولات فناورانه و اقتصادی، پایان این همکاری میتواند تأثیراتی در فضای عمومی و اقتصادی ایالات متحده بر جای بگذارد.