فراجهان (متاورس) به عنوان یک رویکرد IndustryAgnostic برای پیوند دادن تجربیات فیزیکی و مجازی انسان‌هاست و از سال ۲۰۲۱ بطور جدی مورد توجه است. پیش بینی تاثیرگذاری و تاثیر پذیری صنایع بطور قطعی دشوار است، اما با نفوذ خود در حوزه‌های مختلف زندگی بشر امروز، راه بی بازگشتی در سبک زندگی حال و آینده دارد. اولین وجهه حضور متاورس در زندگی بشر، بازی و سرگرمی است. صنعت بازی با پلتفرم‌هایی مانند Fortnite ،Roblox و Decentraland به کاربران امکان ایجاد و تعامل در دنیای مجازی را می‌دهد. هم‌اکنون کاربران می‌توانند کالاهای مجازی را خریداری کنند، در رویدادها شرکت کنند و حتی از طریق متاورس درآمد کسب کنند و بخش قابل توجهی از اقتصاد آن را هدایت کنند.
در ادامه املاک نیز مجازی شدند. با گسترش فراجهان، زمین و املاک مجازی به دارایی های با ارزش فزآینده ای تبدیل شده‌اند. پلتفرم‌هایی مانند ،Decentraland Sandbox The و Space Somnium به کاربران امکان خرید، فروش و توسعه زمین مجازی را می‌دهند و بازار املاک و مستغلات شلوغ ایجاد می‌کنند. در این فراجهان، مد مجازی و پوشیدنی‌های دیجیتال به طور فزاینده‌ای محبوب شده‌اند زیرا مردم به دنبال شخصی سازی آواتارهای دیجیتال خود هستند. برندها و طراحان در حال ایجاد لباس‌ها، لوازم جانبی و پوسته‌های مجازی هستند که می‌توان آنها را خرید، فروخت و در متاورس معامله کرد.
با افزایش کاربران بیشتر، متاورس، به فضایی جذاب برای تبلیغ کنندگان و بازاریابان تبدیل شده‌است. کسب , کارها روی بیلبوردهای مجازی، برند و سایر اشکال بازاریابی دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند تا به کاربران این دنیای مجازی دسترسی پیدا کنند. در این شرایط طبعا پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی با متاورس ادغام می‌شوند و به کاربران اجازه می‌دهند با هم ارتباط برقرار کنند و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند. گفتنی است متاورس فرصت های جدیدی را برای آموزش و آموزش حرفه‌ای ارائه می‌دهد و مؤسسات و شرکت‌ها کلاس‌های درس مجازی، کارگاه‌ها و شبیه‌سازی‌ها را ایجاد می‌کنند. این بخش برای رشد آماده است زیرا یادگیری از راه دور و آنلاین جزو نیازهای فعلی در جهان است.
غیرمتمرکز سازی و ارزهای رمزنگاری شده نقش مهمی در اقتصاد متاورس ایفا می‌کنند. دارایی‌های دیجیتال، پرداخت‌های هوشمند، اعتبارسنجی و وام دهی، تحلیل دقیق‌تر و سریع‌تر رفتار مشتریان و … فرصت‌ها و پتانسیل زیادی برای بهبود خدمات و افزایش کارایی مالی دارد. با رواج بیشتر کار از راه دور، شرکت‌ها در حال بررسی استفاده از متاورس برای دفاتر مجازی، همکاری و بهره‌وری هستند. انتظار می‌رود این تغییر سرمایه‌گذاری و نوآوری بیشتر در اقتصاد متاورس را هدایت کند.
توسعه متاورس، باعث افزایش کیفیت درمان، کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی به خدمات درمانی خواهد شد. بهبود تجربه خرید، کاهش هزینه‌های تولید، نگهداری و حمل و نقل محصولات، بهبود مدیریت موجودی، بهبود فرایند خرید و فروش محصولات با کمک الگوریتم‌های هوش مصنوعی در فضای متاورسی حاصل می‌شود. همانطور که متاورس به تکامل خود ادامه می‌دهد، این احتمال وجود دارد که صنایع و موارد استفاده جدیدی ظهور کنند که بیشتر به گسترش آن کمک کند. بر اساس نظرسنجی KPMG، بسیاری از مدیران فناوری، رسانه و مخابرات، پتانسیل‌هایی را که متاورس می‌تواند برای کسب و کارها به همراه داشته باشد، سود بیشتر و هزینه‌های عملیاتی کمتر می‌دانند، اما بیشتر شرکت‌ها هنوز آماده سرمایه‌گذاری در آن نیستند. این گزارش نشان داد که بیشتر شرکت‌های مطرح جهان کمتر از ۵ درصد از بودجه فناوری خود را در سال ۲۰۲۳ در متاورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و ۲۷ درصد هیچ بودجه‌ای به آن اختصاص نداده‌اند. با این حال، بنظر می‌رسد همگرایی ۳Web، AI و Metaverse فرصت‌هایی برای افراد و سرمایه‌گذاران فراهم کرده و سرمایه‌گذارهای خطرپذیر در دو سال گذشته میلیاردها دلار در این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. از بزرگترین موانع سرمایه‌گذاری در متاورس، عدم مشاهده موفقیت ملموس برای سرمایه‌گذاری کلان است. بعلاوه، املاک و مستغلات متاورس در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و با تبدیل شدن به یک بازار بالغ فاصله دارد که باعث می‌شود بنگاه‌های اقتصادی فکر کنند سرمایه‌گذاری در چیزی که نمی‌دانند چه می‌شود، عاقلانه نباشد. برخی معتقدند ارزهای رمزنگاری شده و فناوری بلاکچین به دلیل چرخه‌های رونق/رکود موفق نخواهند شد و یا واقعیت مجازی / واقعیت افزوده (AR/VR) جذاب است اما فراگیر نخواهد شد.
علی رغم این واقعیت‌ها ، سیگنال‌هایی به تکامل متاورس و تبدیل آن به جریان اصلی اشاره میکند . اولین سیگنال، این است که طی دو دهه آینده سرعت و تاثیر تحولات فناوری افزایش می‌یابد. تجربیات و قابلیت‌های بشر بهبود یافته و ظرفیت‌های بالقوه برای حل چالش‌های اساسی مانند پیری، تغییرات اقلیم و کاهش بهره‌وری را ارائه دهد. اگرچه ممکن است تنش‌ها و اختلالات جدیدی در بین جوامع، صنایع و دولت‌ها ایجاد شود.
سیگنال دوم نیز می‌گوید در دهه‌های آینده شاهد افزایش رقابت در سطح جهانی با هدف دستیابی به برتری فناوری به‌واسطه کسب عناصر اصلی آن که شامل استعداد، دانش و بازارها است، خواهیم بود. این مساله به طور بالقوه منجر به ظهور رهبران و هژمونی جدید فناوری می‌گردد. رقابت برای تسلط فناورانه به طور جدایی ناپذیری با مسائل ژئوپلتیک پیوند میخورد و منجر به گسترده‌تر شدن رقابت میان کشورهایی همچون چین و آمریکا می‌شود. اما در عین حال، برتری فناوری به‌واسطه شرکت‌هایی که از افق دید بلندمدت و دسترسی به منابع جهانی برخوردار هستند، ایجاد می‌شود.
آخرین سیگنال می‌گوید فناوری و برنامه‌های کاربردی مستقل برای سازگاری سریع با رشد جهانی در دسترس خواهد بود و کشورهای در حال توسعه را قادر می‌سازد تا از جدیدترین پیشرفت‌های فناوری بهره گرفته و در بازارهای کوچک توسعه یابند. همچنین این رخداد منجر به افزایش مشارکت در زنجیره عرضه جهانی خواهد شد. گزارشی از دیلویت نشان می‌دهد که متاورس می‌تواند تا سال ۲۰۳۵ بین ۸۰۰ تا ۱.۴ تریلیون ۱.۳ تا ۲.۴ درصد از کل تولید دلار در سال به تولید ناخالص داخلی آسیا کمک کند که تقریبا ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد. این گزارش با عنوان »متاورس در آسیا: استراتژی‌هایی برای تسریع تأثیر اقتصادی«، تأثیر بالقوه متاورس را بر ۱۲ اقتصاد آسیایی از جمله هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، سرزمین اصلی چین، پاکستان، فیلیپین، سنگاپور، کره جنوبی، تایوان، تایلند و ویتنام بررسی میکند.
این گزارش حاکی از آن است که تأثیر اقتصادی بالقوه متاورس تنها در هند ۷۹ تا ۱۴۸ میلیارد دلار در سال یا ۱.۳ تا ۲.۴ درصد از کل تولید ناخالص داخلی است. انتظار می‌رود که متاورس تأثیری دگرگون کننده بر اقتصادهای آسیایی بگذارد، با این فرض که سرمایه‌گذاری‌های فناوری پایدار در پنج تا ده سال آینده انجام شود. به گفته مک کنزی، آسیا و اقیانوسیه در مسیر رسیدن به ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهانی تا سال ۲۰۴۰ قرار دارد. انتظار می‌رود متاورس کاربردهای گسترده ای در جامعه داشته باشد و بخش‌های اقتصادی مانند آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، تولید، آموزش شغلی، ارتباطات، سرگرمی و خرده فروشی را متحول کند. در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی و اخلاقی بالقوه متاورس، مانند نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی، شکاف دیجیتال و تأثیر بر تعاملات اجتماعی مهم است. این عوامل می‌توانند بر سهم کلی متاورس در تولید ناخالص داخلی جهانی تأثیر بگذارند.
در دهه‌های آینده شاهد افزایش رقابت در سطح جهانی با هدف دستیابی به برتری فناوری به واسطه کسب عناصر اصلی آن که شامل استعداد، دانش و بازارها است، خواهیم بود. این مساله به طور بالقوه منجر به ظهور رهبران و هژمونی جدید فناوری می‌گردد.
چالش‌های استفاده از متاورس در رشد GDP
افزایش وابستگی به فضای متاورس خارجی: توسعه متاورسی باعث می‌شود که کشورها به شدت وابسته به تکنولوژی‌های خارجی شوند و در صورتی که تکنولوژی‌های خارجی در دسترس نباشند، تولید ناخالص داخلی کشورها متاثر خواهد شد.
کاهش تولید داخلی: احتمال کاهش تولید داخلی در این شرایط وجود دارد، زیرا تولید محصولات و خدمات در فضای متاورس می‌تواند با هزینه کمتری صورت گیرد و در نتیجه، تولید داخلی متاثر می‌شود.
افزایش شدید رقابت و رشد هزینه‌های تولید: ردیابی رشد اقتصادی از مسیر متاورس، ممکن است باعث افزایش هزینه‌های تولید شود، زیرا برای استفاده از فضای متاورس، نیاز به تجهیزات و نرم‌افزارهای خاصی وجود دارد که هزینه‌های این تجهیزات و نرم‌افزارها بسیار بالا است. بنابراین، استفاده از فضای متاورس برای تولید ناخالص داخلی کشورها با هزینه‌هایی همراه است که ممکن است باعث کاهش تولید داخلی شود و فریبنده باشد. لذا، برای استفاده بهینه از فضای متاورس، باید به دقت برنامه‌ریزی و مدیریت شود.
از سوی دیگر، استفاده از فضای متاورس به شرط آگاهی از ریسک‌های احتمالی و برنامه‌ریزی دقیق، می‌تواند برای توسعه صنعت و اقتصاد کشورها مفید باشد و به دلایلی موجب بهبود تولید ناخالص داخلی کشورها (بهویژه در کشورهایی با اقتصاد ضعیف) شود. زیرا در وهله اولی موجب افزایش کیفیت محصولات می‌شود. همچنین افزایش اشتغال، افزایش صادرات، افزایش درآمد و نهایتا افزایش تنوع و نوآوری را به همراه می‌آورد. بنابراین متاورس به عنوان یک روند فناوری محور می‌تواند در یک دهه آینده تا ۳ تریلیون دلار به اقتصاد جهانی کمک کند. واضح است که متاورس با شکستن مرزهای سنتی و قادر ساختن مردم به ارتباط با یکدیگر با روش‌های جدید و هیجان انگیز، تأثیر جهانی عمیقی دارد. تغییر در الگوی مصرف، توسعه کسب و کارها، تغییر الگوهای حکمرانی، ارتقای خدمات بخش دولتی و بنگاه‌ها برخی از پیامدهای محتمل است. رصد روند تکامل متاورس به عنوان یک فناوری نوین بسیار مهم است و می‌تواند در شناسایی پتانسیل‌ها، پیش‌بینی تحولات آینده، ارزیابی تأثیرات و ایجاد فرصت‌های کسب و کار مفید باشد.
