دنیای اقتصاد: تأثیر برگزیت بر کسب و کارهای مواد غذایی
با تشدید تشریفات برگزیت، کسب و کارهای مواد غذایی انگلیسی که محصولات خود را به اتحادیه اروپا صادر میکنند، با مشکلاتی مواجه شدهاند. بر اساس گزارشی از روزنامه گاردین، سه سال پس از خروج انگلیس از بازار یکپارچه اروپا، صادرکنندگان مواد غذایی با منشأ حیوانی مجبور به پرداخت هزینههای اضافی برای ثبت گواهی سلامت توسط دامپزشکان قبل از ارسال محمولههای خود شدهاند.
در طول ۱۲ ماه گذشته، این صادرکنندگان بیش از ۵۸ میلیون پوند هزینه اضافی را پرداخت کردهاند. این هزینههای اضافی منجر به کاهش قابل توجهی در صادرات، بهویژه در میان تولیدکنندگان کوچکتر، شده است. به عنوان مثال، ارزش محصولات گوشتی ارسال شده به اتحادیه اروپا در دوره ۲۰۱۹ تاکنون به میزان ۱۷ درصد کاهش یافته است.
از سوی دیگر، به منظور تضمین امنیت غذایی، برای کشاورزان انگلیسی بزرگترین طرح کمک مالی ارائه میشود. بعد از خروج رسمی بریتانیا از بازار یکپارچه در ژانویه ۲۰۲۱، اتحادیه اروپا برای صادرکنندگان مواد غذایی با منشأ حیوانی الزامی کرد که از دامپزشکان بخواهند محمولهها را بررسی کنند و گواهی سلامت صادرات را قبل از ارسال امضا کنند.
در پاسخ، انگلیس اقدامات متقابلی را اعمال کرده و این نگرانی را به وجود آورده است که برخی از صادرکنندگان اتحادیه اروپا ممکن است به دلیل هزینهها و بوروکراسی اضافی صادرات به بریتانیا را کنار بگذارند.
بر اساس تجزیه و تحلیل کارگروه صدور گواهینامه بهداشتی و گیاهی (SPS) که تشکیل دهندگان تجاری مانند کنسرسیوم تولید محصولات کشاورزی تازه را گرد هم میآورد، بیش از ۸۵۲ هزار گواهی از دسانگلیس به کشورهای عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ صادر شده است، که نسبت به سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است. این کاهش در صادرات به اتحادیه اروپا عمدتاً به دلیل مشکلات مربوط به برگزیت و تشدید تراشههای سلامتی است که بر صادرات مواد غذایی انگلیس تاثیر گذاشته است.
از آنجا که با برگزیت، انگلیس عضویت خود در بازار یکپارچه اروپا را پایان داد، تجارت مواد غذایی بین انگلیس و اتحادیه اروپا با چالشهای بسیاری مواجه شده است. برای صادرات مواد غذایی به اتحادیه اروپا، کسب و کارهای انگلیسی میبایست به مقررات صارمهتری در زمینه بهداشت و سلامت پایبند باشند و هزینههای اضافی را بپردازند. این امر میتواند بر روی سودآوری و رقابتپذیری کسب و کارهای مواد غذایی تاثیر منفی بگذارد.
همچنین، صادرات مواد غذایی انگلیس به اتحادیه اروپا با تراشههای سلامتی نیز مواجه شده است. تراشههای سلامتی مجموعهای از مقررات است که برای تضمین ایمنی محصولات غذایی و جلوگیری از ریسک بهداشتی اجرا میشود. با برگزیت، انگلیس از تراشههای سلامتی اتحادیه اروپا خارج شده و باید تراشههای جداگانهای را اجرا کند. این امر نیازمند هزینههای اضافی و تغییرات ساختاری در زنجیره تامین مواد غذایی است که بر برخی کسب و کارهای مواد غذایی انگلیس تاثیر منفی میگذارد.
بنابراین، برگزیت تأثیر قابل توجهی بر کسب و کارهای مواد غذایی انگلیس داشته است، به ویژه در صادرات به اتحادیه اروپا. این کسب و کارها با هزینههای اضافی و مشکلات مربوط به تراشههای سلامتی مواجه شدهاند که میتواند به کاهش صادرات و کاستی از سودآوری آنها منجر شود.
گروه کاری اسپیاس تخمین میزند که صادرکنندگان مواد غذایی، که عموماً با حاشیه سود حدود ۲ درصدی فعالیت میکنند، برای پوشش هزینههای اضافی خود نیاز به کسب ۸.۵ میلیارد پوند بیشتر درآمد دارند. کارین گودبرن، مدیرکل انجمن غذای سرد بریتانیا، اعلام کرد که این گواهیها تنها یکی از عوامل هزینهای هستند که کسبوکارها با آن روبهرو هستند و هنگامی که هزینههای سیستمهای فناوری اطلاعات جدید، اداری و کارکنان اضافی در نظر گرفته شوند، رقم واقعی بسیار بیشتر از این خواهد بود.
دادههای دفتر آمار ملی در هفته گذشته نشان میدهد که حجم صادرات محصولات گوشتی از بریتانیا به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ برابر با ۱.۲۶ میلیارد پوند بوده است، که نسبت به صادرات ۱.۵۳ میلیارد پوندی در سال ۲۰۱۹، با یک کاهش ۱۷ درصدی همراه بوده است. این میزان صادرات، دومین حجم کمترین صادرات در دهه گذشته بوده و کمترین میزان آن در سال ۲۰۲۱ به ثبت رسیده است، جایی که ۱.۱۳ میلیارد پوند محصول گوشتی صادر شده بود و صادرات در آن سال نیز تحت تأثیر محدودیتهای کووید-۱۹ قرار گرفته بود.
هاردویک اظهار داشت که بسیاری از شرکتهای بزرگتر هیچ راهحلی جز تحمل این هزینههای جدید ندارند و این باعث کاهش سود یا در برخی موارد افزایش قیمتها برای مصرفکنندگان میشود. وی افزود: برای برخی از کسبوکارهای کوچکتر، شرایط بسیار سخت است.
انجمن صنفی غذای سالم بریتانیا، که نماینده ۱۲ هزار تجارت مستقل مواد غذایی است، اعلام کرد که با اعمال این قوانین، تأمینکنندگان کوچک اروپایی ممکن است از ارسال کالا به بریتانیا منصرف شوند. با این حال، کشاورزان بریتانیایی از این تغییرچشم انداز صادرات مواد غذایی از بریتانیا به اتحادیه اروپا پس از اجرای قوانین جدید پس از Brexit به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. این قوانین شامل صدور گواهینامههای صادرات، هزینههای جدید و محدودیتهای دیگر میشوند که برای صادرکنندگان مواد غذایی هزینههای اضافی و مشکلات قابل توجهی را ایجاد کرده است.
با توجه به تخمینهای اسپیاس، برخی از کسبوکارها نیاز به حدود ۸.۵ میلیارد پوند درآمد بیشتر دارند تا بتوانند هزینههای اضافی را تامین کنند. این هزینهها شامل هزینههای سیستمهای فناوری اطلاعات جدید، هزینههای اداری و استخدام کارکنان اضافی است. بنابراین، صادرکنندگان مواد غذایی در بریتانیا با چالشهای مالی و عملیاتی جدیدی مواجه هستند.
کاهش حجم صادرات محصولات گوشتی از بریتانیا به اتحادیه اروپا نیز در سالهای اخیر مشاهده شده است. در سال ۲۰۲۳، حجم صادرات گوشتی به اتحادیه اروپا ۱.۲۶ میلیارد پوند بوده است که نسبت به سال ۲۰۱۹ با یک کاهش ۱۷ درصدی همراه بوده است. این کاهش برجسته است و نشان میدهد که تحریمها و محدودیتهای پس از Brexit تأثیر قابل توجهی بر صادرات مواد غذایی داشته است.
این شرایط و محدودیتها برای کسبوکارها، به خصوص کسبوکارهای کوچکتر، بسیار سخت است. تحمل هزینههای اضافی و کاهش سود، برای بسیاری از شرکتهای بزرگتر تنها راه حل ممکن است. همچنین، تأمینکنندگان کوچک اروپایی نیز ممکن است از ارسال کالا به بریتانیا منصرف شوند، که این میتواند تبدیل به یک چالش بزرگ برای زنجیره تأمین مواد غذایی در بریتانیا شود.
به طور کلی، تغییرات پس از Brexit و اجرای قوانین جدید در بریتانیا باعث شده است که صادرکنندگان مواد غذایی با مشکلات و چالشهای جدیدی مواجه شوند.