۹ آوریل ۱۹۴۷: تولد Giovanni Andrea Cornia؛ صدای علمی علیه نابرابری اقتصادی در جهان
در تاریخ ۹ آوریل ۱۹۴۷، اقتصاددان برجسته ایتالیایی، جیووانی آندریا کورنیا (Giovanni Andrea Cornia)، چشم به جهان گشود. او یکی از متفکران تأثیرگذار حوزه توسعه اقتصادی، نابرابری، و سیاست‌های رفاهی در قرن بیستم و بیست‌و‌یکم به‌شمار می‌رود. آثار او در سال‌های پایانی قرن گذشته و اوایل قرن جدید، جهت‌گیری بسیاری از نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل، یونیسف، بانک جهانی و دولت‌های در حال توسعه را شکل داده است.
معرفی کوتاه
Giovanni Andrea Cornia، استاد دانشگاه Ferrara در ایتالیا، بیش از چهار دهه به پژوهش و تحلیل در زمینه نابرابری درآمدی، فقر، توسعه انسانی و اصلاحات اقتصادی پرداخته است. او عضو پیشین هیئت علمی دانشگاه آکسفورد و اقتصاددان ارشد سابق یونیسف نیز بوده و از مروجان رویکرد “انسان‌محور” در تحلیل‌های اقتصادی جهانی محسوب می‌شود.
نابرابری اقتصادی؛ دغدغه اصلی کورنیا
هسته مرکزی تحقیقات کورنیا، نابرابری درآمدی و تبعات آن بر توسعه پایدار است. به باور او، رشد اقتصادی بدون کاهش نابرابری، نه‌تنها عادلانه نیست، بلکه در بلندمدت ناپایدار است. او از نخستین اقتصاددانانی بود که بر اثرات منفی برنامه‌های تعدیل ساختاری در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ در کشورهای در حال توسعه تأکید کرد.
مهم‌ترین آثار علمی
کورنیا نویسنده یا ویراستار ده‌ها مقاله و کتاب است. برخی از مهم‌ترین آثار او عبارت‌اند از:
- “Nurturing Institutions for a Resilient Economy”
(پرورش نهادها برای اقتصادی مقاوم) – تحلیل نقش نهادهای دموکراتیک در مقابله با نابرابری و شوک‌های اقتصادی. - “Inequality, Growth, and Poverty in an Era of Liberalization”
منتشر شده توسط دانشگاه آکسفورد، که یکی از منابع مرجع در حوزه تأثیر نابرابری بر رشد و فقر است. - “Transition and Income Distribution”
کتابی درباره پیامدهای توزیعی اصلاحات اقتصادی در کشورهای سابق کمونیستی، که همچنان یکی از منابع اصلی مطالعات توسعه پساشوروی است.
تأثیر جهانی دیدگاه‌های کورنیا
کورنیا در مقام مشاور اقتصادی برای نهادهای بین‌المللی، نقش مهمی در هدایت بحث‌ها درباره مدل‌های توسعه فراگیر داشته است. رویکرد او بر سه اصل استوار است:
- توزیع عادلانه درآمد
- سرمایه‌گذاری در آموزش، بهداشت و رفاه اجتماعی
- مشارکت سیاسی مردم در فرآیند توسعه
نقد سیاست‌های تعدیل ساختاری
در دهه‌های پایانی قرن بیستم، بسیاری از کشورهای در حال توسعه تحت فشار نهادهایی مانند صندوق بین‌المللی پول (IMF) و بانک جهانی، سیاست‌های موسوم به تعدیل ساختاری را اجرا کردند. کورنیا از جمله منتقدان این سیاست‌ها بود و معتقد بود که:
- کاهش نقش دولت در ارائه خدمات عمومی به افزایش نابرابری منجر شد
- خصوصی‌سازی بی‌ضابطه، شکاف طبقاتی را افزایش داد
- حذف یارانه‌ها، طبقات پایین را به شدت تحت فشار قرار داد
تحقیقات او نشان داد که در بسیاری از موارد، رشد اقتصادی مثبت بود اما توزیع آن عادلانه نبود.
اندیشه اقتصادی کورنیا در یک نگاه
در ادبیات توسعه، کورنیا نماینده مکتبی است که رشد اقتصادی بدون عدالت اجتماعی را ناقص می‌داند. او تأکید می‌کند که:
- نابرابری بالا باعث بی‌ثباتی اجتماعی و سیاسی می‌شود
- کاهش نابرابری، سرمایه انسانی را تقویت می‌کند
- سیاست‌های اقتصادی باید از پایین به بالا طراحی شوند، نه از بالا به پایین
جایگاه در نهادهای بین‌المللی
کورنیا از اعضای اصلی کمیته‌های مشورتی سازمان ملل در حوزه توسعه انسانی بوده و در تدوین گزارش‌های سالانه توسعه انسانی (HDR) همکاری فعال داشته است. او در سال‌های اخیر نیز از منتقدان تداوم سیاست‌های ریاضتی در اروپا بوده است.
میراث فکری کورنیا؛ چراغ راه آینده
با رشد نابرابری در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله در اقتصادهای پیشرفته، اندیشه‌های کورنیا بیش از پیش اهمیت یافته‌اند. نگاه او به توسعه، انسانی، فراگیر و بر پایه حقوق اجتماعی و اقتصادی است.
دنیای امروز با چالش‌هایی مانند تغییرات اقلیمی، مهاجرت، و بحران‌های مالی مواجه است؛ اما به باور کورنیا، پاسخ به این چالش‌ها در مدل‌های توسعه‌ای نهفته است که نابرابری را کاهش دهند و صدای فرودستان را در سیاست‌گذاری منعکس کنند.
جمع‌بندی
تولد Giovanni Andrea Cornia در تاریخ ۹ آوریل ۱۹۴۷ را باید نقطه‌ای مهم در تقویم تاریخ اقتصاد توسعه دانست. او اقتصاددانی است که نه‌تنها برای اعداد و نمودارها، بلکه برای انسان‌ها و عدالت اقتصادی می‌نویسد. آثار و اندیشه‌های او در مقابله با نابرابری، امروز بیش از هر زمان دیگری، به عنوان راهی برای ساخت جهانی پایدار، دموکراتیک و انسانی شناخته می‌شوند.
