بلایای طبیعی، سوء رفتارهای مالی، سیاست و چندین عامل دیگر، نقش مهمی در شکل‌گیری اقتصاد کنونی داشته‌اند. تاثیرگذارترین رویدادهای اقتصادی قرن ۲۱ام، نگاهی است به وقایعی که در مقیاس‌های جهانی، اقتصاد دنیا را متحول کرده‌اند.
۱- سال ۲۰۲۰: همه‌گیری کرونا و رویدادهای اقتصادی متناظر با آن
سقوط بازار سهام از روز دوشنبه ۹ مارس سال ۲۰۲۰ آغاز شد؛ به دنبال آن، بزرگترین افت نقطه‌ای در میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) تا آن تاریخ به وقوع پیوست. دو افت نقطه‌ای دیگر در تاریخ‌های ۱۲ و ۱۶ مارس نگرانی‌ها از سقوطی همه‌جانبه را شدت بخشیدند.
این سقوط ناشی از ترس سرمایه‌گذارن جهان در مورد شیوع یک بیماری جدید بود که بعدها کرونا، کووید-۱۹، نام گرفت. در ۱۱ مارس، سازمان بهداشت جهانی بروز یک همه‌گیری جهانی را تایید کرد و تلنگری شدیدتر بر روند نزولی بازارهای سهام وارد آورد.
درنتیجه این شیوع، بیشتر دولت‌ها خدمات غیرضروری را تعطیل کردند و در بیشتر کشورها محدودیت‌های رفت و آمد اتخاذ گردید. کشورهای بزرگی چون آمریکا، در همان ماه‌های اول نزولی‌هایی ۵ تا ۱۰ درصدی را در رشد اقتصادی شاهد بودند.
همه‌گیری، جدا از تاثیرات دیگر چون افزایش نرخ مرگ و میر و نزاع‌های بین‌المللی، صدمات جبران‌ناپذیری را بر اقتصاد جهانی وارد کرد. به‌عنوان مثال، پیش‌بینی می‌شود که تا آواخر سال ۲۰۲۱، میزان فقر در جهان، پس از ۲۰ سال کاهش، به اعداد مشابه در سال ۲۰۱۷ برگشته است.
۲-سال ۲۰۱۶: برگزیت (Britain exit)
آنچه در سال ۲۰۱۶ شروع شده بود، در ژوئن سال ۲۰۱۷ و در قالب رای‌گیری تحت عنوان برگزیت، مقدمات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را رقم زد. پس از این رفراندوم و تایید خروج، انگلیس در سال ۲۰۲۰ رسما از اتحادیه اروپا خارج شد. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰، رشد اقتصادی به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت و به پایین‌ترین حد خود از سال ۲۰۰۳ رسید.
با این حال، سال ۲۰۲۱، سال رشد اقتصادی انگلیس، حتی در سایه همه‌گیری کرونا، و تاثیرات حاصل از برگزیت بود. در این سال نرخ رشد اقتصادی کشور به وضعیت قبل از برگزیت بازگشت. هم‌زمان با رشد دوباره انگلیس، کشورهای حوزه یورو کاهش‌های قابل‌توجهی را در روند رشد اقتصادی خود شاهد بودند.
۳- سال ۲۰۱۵ : ظهور چین به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان
طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF)، و بر اساس شاخص قدرت خرید (PPP)، چین در سال ۲۰۱۵ به بزرگترین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شد. با وجود اینکه شاخص تولید ملی (GDP) چین پایین‌تر از آمریکا بود، اما نرخ رشد سالانه آن فراتر از آمریکا گزارش شد.
جالب اینکه چین یکی از مقروض‌ترین کشورهای دنیا به کشور آمریکا است. این امر باعث می‌شود که ایالت متحده اهرمی مالی برای فشار به چین داشته باشد تا محصولات را با نرخ بهره کمتر و ارزان‌تر از سایر کشورها از چین وارد کند.
۴-سال ۲۰۱۵: بحران بدهی‌های یونان
عوامل مختلفی در بحران بدهی یونان دخیل بودند. یکی از مهم‌ترین عامل‌ها، بدهی‌های زیاد دولتی بود که در سال‌های قبل از ۲۰۱۵ اتخاذ شده بودند. در سال ۲۰۱۵، یونان اعلام کرد که قادر به پرداخت بدهی‌های خود نیست. برای جلوگیری از نکول، اتحادیه اروپا به اندازه موردنیاز به یونان وام داد. وامی که تبدیل به بزرگترین نجات مالی یک کشور در کل تاریخ شد.
مجموعه این بدهی‌ها و پرداخت‌ها، مقدمات بحران مالی منطقه یور بود. به‌ویژه، این نگرانی پیش آمد که کشورهای دیگر در اروپا با شرایط مشابهی روبرو شوند. بنابراین، بدهی‌های بیشتری از کشورها توسط اتحادیه اروپا پرداخت شد و همین امر، سیاست پول واحد را زیر سوال برد.
۵-سال ۲۰۱۱: سونامی و فاجعه هسته‌ای ژاپن
در ۱۱ مارس سال ۲۰۱۱، زلزله‌ای ۹ ریشتری ژاپن را از پایه لرزاند. این زلزله باعث ایجاد یک سونامی با موج‌هایی به ارتفاع ۴۰ متر شد، تا بر خط ساحلی شمال شرقی کشور حمله‌ور شوند. بیشتر از ۱۸۰۰۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند و هزاران نفر مفقود شدند. برآورد شده که زلزله و سونامی، ۲۲۰ میلیارد دلار خسارت وارد کرده‌اند.
امواج همچنین، به نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما رسیدند و باعث نشت رادیواکتیو از آن شدند. فاجعه‌های سه‌گانه، اقتصاد ژاپن را تا مرز نابودی کشاندند. صنعت هسته‌ای این کشور فلج شد و کشورهای اروپایی را نیز برآن داشت که محدودیت‌های شدیدی در استفاده از این انرژی اعمال کنند.
۶-سال ۲۰۰۸ : رکود اقتصادی
یکی از بدترین بحران‌های تاریخ، بحرانی مالی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ است که ناشی از تصمیم‌گیری ضعیف و طمع موسسات مالی، سرمایه‌گذارن و بیمه‌ها بود. در روز دوشنبه ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸، بانک سرمایه‌گذاری Lehman Brothers، که سرمایه‌گذاری‌های کلانی در اوراق بهادار انجام میداد، اعلام ورشکستگی کرد. متعاقب آن، گروه بین‌المللی American، بزرگترین شرکت بیمه جهان نیز اعلام ورشکستگی کرد. همین دو اعلان کافی بود تا رکود اقتصادی و همه‌گیر سال ۲۰۰۸ شروع شود.
در طول این یکسال، دولت‌های بزرگ چون آمریکا، میلیاردها میلیارد دلار به صنایع و بخش خصوصی کمک کردند تا روند نزولی را برگردانند.
۷-سال ۲۰۰۵ : طوفان کاترینا و ضرر ۱۶۰ میلیارد دلاری
قرن بیست ویکم، تا همین نقطه از تاریخ آن، سهم کافی‌ای از بلایای پرهزینه طبیعی داشته اشت. طوفان کاترینا یک طوفان با رتبه‌بندی ۵ (شدیدترین) بود که در ۲۹ اوت سال ۲۰۰۵ سواحل لوئیزیانای آمریکا را در نوردید. این واقعه، ویران‌گرترین واقعه طبیعی در تاریخ این کشور بود و بالغ بر ۱۶۰ میلیارد دلار به آن ضرر مالی وارد کرد.
۸-سال ۲۰۰۱ : انهدام برج‌های دوقلو
در حملات ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، ۲۹۷۳ نفر از جمله ۳۴۳ آتش‌نشان کشته شدند. میزان خسارت فیزیکی در حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود. این حملات بورس‌های بین‌المللی را به تعطیلی کشاند. در زمان بازگشایی، شاخصی چون داو، ۷۰۰ واحد کاهش یافته بود.
این حملات، حباب به وجود آمده در سیاست‌های سرمایه‌گذاری جنبش دات‌کام را بزرگتر کردند. علاوه بر این، حملات به جنگ جدیدی در خاورمیانه انجامیدند که تاثیرات شدید و تاریخی بر وضعیت سیاسی و رویدادهای اقتصادی خاورمیانه و جهان داشت.
