آمارهای رسمی نشان می‌دهد تا پایان شهریورماه، ۲۲ بانک جمعاً حدود ۲۶۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات به اشخاص مرتبط خود پرداخت کرده‌اند. طبق قانون بودجه، بانک مرکزی موظف به انتشار و به‌روزرسانی فصلی اطلاعات تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط است.
در این گزارش، از ۲۸ بانک، تنها اطلاعات ۲۲ بانک منتشر شده و اطلاعات مربوط به ۶ بانک (سینا، ایران ونزوئلا، پست‌بانک، صنعت و معدن، سرمایه، و توسعه تعاون) ارائه نشده است. با این حال، بانک توسعه تعاون عنوان کرده که تسهیلات و تعهدات مرتبط آن بیش از ۱۰۰۰ میلیارد ریال نیست.
بانک آینده بیشترین تسهیلات را به اشخاص مرتبط خود پرداخت کرده است. مانده غیرجاری این تسهیلات که عمدتاً به ایران‌مال اختصاص دارد، ۸۳ هزار و ۹۰۵ میلیارد تومان اعلام شده است. پس از بانک آینده، بانک‌های شهر، گردشگری، ایران‌زمین و ملت در پرداخت تسهیلات به اشخاص مرتبط، در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
بانک‌هایی مانند مسکن، خاورمیانه، توسعه صادرات، سپه و کارآفرین نیز کمترین میزان تسهیلات را به اشخاص مرتبط خود پرداخت کرده‌اند.
جزئیات تسهیلات بانک‌ها
بانک اقتصاد نوین: این بانک تا پایان شهریورماه ۱۶۸۳ میلیارد تومان تسهیلات به اشخاص مرتبط خود شامل شرکت خدمات ارزی و صرافی، لیزینگ، و شرکت سرمایه‌گذاری عمران پرداخت کرده است.
بانک دی: ۵۹۲۳ میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌هایی نظیر تجارت الکترونیک دی، تولید نیروی برق دماوند، و بیمه دی پرداخت کرده است.
بانک تجارت: ۱۱۹۱ میلیارد تومان به اشخاص مرتبط مانند کارگزاری‌ها و شرکت‌های لیزینگ و آزادراه‌ها وام داده است.
بانک خاورمیانه: ۲۹۰ میلیارد تومان تسهیلات به اشخاص مرتبط خود اعطا کرده است.
بانک شهر: تسهیلات ۳۲۴۷ میلیارد تومانی به شهرداری‌ها، شرکت‌های لیزینگ و سرمایه‌گذاری وام داده است.
بانک‌های دیگر مانند ایران‌زمین، پارسیان، پاسارگاد، رفاه کارگران و ملت نیز در فهرست پرداخت‌های خود به اشخاص مرتبط قرار دارند. به‌طور مثال، بانک پاسارگاد ۱۸۴۰۰ میلیارد تومان به شرکت‌های فناوری اطلاعات و خدمات مالی خود پرداخت کرده است.
بر اساس آیین‌نامه مصوب سال ۱۳۸۹، اشخاص مرتبط بانک‌ها به افرادی حقیقی و حقوقی اطلاق می‌شود که به واسطه مالکیت یا مدیریت، قادر به اعمال نفوذ یا کنترل بر تصمیمات بانکی هستند. این افراد شامل مدیران، سهامداران و بستگان درجه اول تا سوم آنان می‌شوند.
بانک‌های دیگر در لیست
بانک رفاه: بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان به سازمان تأمین اجتماعی و مدیریت پروژه‌های ساختمانی وام داده است.
بانک توسعه صادرات: ۳۱۹ میلیارد تومان تسهیلات مرتبط به شرکت‌های خود اعطا کرده است.
بانک سامان: ۱۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌هایی نظیر کیش سل پارس و گسترش خدمات آتیه‌اندیشان پرداخت کرده است.
بانک ملت: ۲۴۵۰ میلیارد تومان به شرکت‌هایی مانند بهساز مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی ملت وام داده است.
این گزارش نشان می‌دهد که در شبکه بانکی، همچنان بخش زیادی از تسهیلات به اشخاص و نهادهای مرتبط اختصاص دارد و این امر با انتقادهایی در خصوص شفافیت و عدالت اقتصادی روبرو شده است.
