نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ به ۳ اقتصاددان آمریکایی اهدا شد
کمیته نوبل اقتصاد، برندگان نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۴ را معرفی کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، کمیته نوبل در بیانیه‌ای اعلام کرد که سه اقتصاددان برجسته آمریکایی به نام‌های دارن آسموگلو و سیمون جانسون از موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) و جیمز رابینسون از دانشگاه شیکاگو به عنوان برندگان جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۴ شناخته شدند. این سه نفر به دلیل مطالعات نوآورانه خود درباره تشکیل نهادها و تأثیر آن‌ها بر توسعه اقتصادی موفق به دریافت این جایزه معتبر شدند.
دلایل اعطای جایزه
کمیته نوبل در توضیحات خود به این موضوع اشاره کرده است که برندگان امسال نقش بسزایی در تحقیقات مربوط به تأثیر نهادها بر رفاه و رشد اقتصادی کشورها ایفا کرده‌اند. مطالعات آن‌ها روشن می‌کند که چگونه نهادها به عنوان پایه‌های اصلی دموکراسی و اقتصاد، می‌توانند نقش مهمی در شکوفایی اقتصادی جوامع ایفا کنند. این تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که نهادهای قوی و فراگیر، با حمایت از دموکراسی و اجرای سیاست‌های اقتصادی مناسب، می‌توانند توسعه اقتصادی پایدار را در جوامع تسهیل کنند.
یک سنت آمریکایی در نوبل اقتصاد
اعطای جایزه نوبل اقتصاد به محققان آمریکایی تقریباً به یک سنت تبدیل شده است. در سال‌های گذشته نیز تعداد زیادی از اقتصاددانان آمریکایی موفق به دریافت این جایزه شده‌اند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۳ کلودیا گولدین از دانشگاه هاروارد به دلیل مطالعات خود در زمینه نقش زنان در اقتصاد برنده نوبل اقتصاد شد.
این تداوم برتری محققان آمریکایی در دریافت جایزه نوبل اقتصاد نشان‌دهنده‌ی قدرت علمی این کشور در حوزه علوم اقتصادی است. موسسات علمی مطرحی مانند MIT و دانشگاه شیکاگو در سال‌های اخیر تحقیقات بسیاری در زمینه‌های مختلف اقتصاد انجام داده‌اند که تأثیرات عمیقی بر درک ما از مسائل اقتصادی جهانی داشته است.
چالش نابرابری جنسیتی در نوبل اقتصاد
یکی از نکات جالب توجه درباره نوبل اقتصاد، نابرابری جنسیتی در میان برندگان آن است. از زمان تأسیس این جایزه در سال ۱۹۶۸ تا کنون، تنها سه زن موفق به دریافت نوبل اقتصاد شده‌اند، در حالی که تعداد مردان برنده این جایزه ۹۳ نفر بوده است. این آمار نشان می‌دهد که هنوز راه طولانی در جهت بهبود برابری جنسیتی در این حوزه علمی وجود دارد.
تاریخچه و ارزش مالی جایزه نوبل اقتصاد
جایزه نوبل اقتصاد که به طور رسمی با عنوان «جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی» شناخته می‌شود، در سال ۱۹۶۸ توسط بانک مرکزی سوئد (Riksbank) تأسیس شد. این جایزه به پاس دستاوردهای علمی و تحقیقات برتر در زمینه اقتصاد اهدا می‌شود و یکی از معتبرترین جوایز علمی جهان به شمار می‌رود. ارزش مالی این جایزه نیز به میزان قابل توجهی بالا است و در سال جاری برندگان نوبل اقتصاد حدود ۱ میلیون دلار به عنوان جایزه دریافت می‌کنند. این رقم بالا به اهمیت رسانه‌ای و عمومی این جایزه در سراسر جهان افزوده است.
فهرست برخی از برندگان نوبل اقتصاد
- ۲۰۲۳: کلودیا گولدین
- ۲۰۲۲: بن برنانکه، داگلاس دایموند و فیلیپ دیبویچ
- ۲۰۲۱: دیوید کارد، جشوا آنگریست و گایدو ایمبنز
- ۲۰۲۰: پل میلگروم و رابرت ویلسون
- ۲۰۱۹: آبهیجیت بانرجی، استر دوفلو و میشل کرمر
- ۲۰۱۸: ویلیام نوردهاوس و پاول رومر
- ۲۰۱۷: ریچارد تالر
این فهرست نشان‌دهنده‌ی تنوع تحقیقات و رویکردهای مختلفی است که در حوزه اقتصاد به رسمیت شناخته شده و جوایز نوبل را به خود اختصاص داده است. برخی از این برندگان به دلیل مطالعات نوآورانه در زمینه‌های مانند نظریه بازی‌ها، اقتصاد خرد و کلان، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست مشهور شده‌اند.
به طور کلی، جایزه نوبل اقتصاد به عنوان یکی از معتبرترین جوایز علمی جهان، هر ساله توجه بسیاری از رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و پژوهشگران را به خود جلب می‌کند و نقش مهمی در ترویج و ارتقای علوم اقتصادی در سراسر جهان ایفا می‌کند.
