هشدار نخستوزیر ایرلند درباره تهدید سیاستهای ترامپ برای اقتصاد این کشور
نخستوزیر ایرلند از احتمال کاهش ۱۰ میلیارد یورویی درآمدهای مالیاتی این کشور در صورت بازگشت شرکتهای چندملیتی آمریکایی به ایالات متحده به دلیل سیاستهای اقتصادی دونالد ترامپ خبر داد. این هشدار در شرایطی مطرح میشود که ترامپ نامزد وزارت بازرگانی خود را معرفی کرده و رویکردهای سختگیرانهای علیه ایرلند اتخاذ شده است.
تهدید بازگشت شرکتهای آمریکایی
سایمون هریس، نخستوزیر ایرلند، در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که اگر سه شرکت بزرگ چندملیتی آمریکایی فعالیتهای خود را به ایالات متحده منتقل کنند، ایرلند ممکن است تا ۱۰ میلیارد یورو از درآمد مالیاتی شرکتی خود را از دست بدهد. وی این رقم را نشانهای از آسیبپذیری اقتصاد ایرلند در برابر تغییرات سیاستهای تجاری و مالیاتی آمریکا توصیف کرد.
به گفته هریس، این نگرانی بهویژه در پی اظهارات اخیر هوارد لوتنیک، نامزد ترامپ برای وزارت بازرگانی، افزایش یافته است. لوتنیک در سخنانی، ایرلند را به سوءاستفاده از نظام مالیاتی آمریکا متهم کرده و مازاد تجاری ایرلند با آمریکا را غیرمنصفانه دانسته است.
سهم بزرگ شرکتهای چندملیتی در اقتصاد ایرلند
بر اساس آمارهای رسمی، ده شرکت چندملیتی بزرگ حدود ۶۰ درصد از درآمد مالیاتی شرکتی ایرلند را تأمین میکنند. از میان این شرکتها، مایکروسافت بهعنوان بزرگترین مشارکتکننده در این حوزه شناخته میشود. این شرکتها از مزایای مالیاتی ایرلند بهرهمند شده و درآمدهای خود را از طریق این کشور مدیریت میکنند.
مازاد تجاری تاریخی ایرلند با آمریکا
ایرلند در سال ۲۰۲۴ به مازاد تجاری ۳۵ میلیارد یورویی با ایالات متحده دست یافته است که بالاترین رکورد تاریخی محسوب میشود. صادرات کالاهای ایرلندی به آمریکا در ۸ ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۴۵.۵ میلیارد یورو رسیده، درحالیکه واردات از این کشور تنها ۱۱ میلیارد یورو بوده است. عمده صادرات ایرلند شامل محصولات دارویی و شیمیایی بوده که نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا میکنند.
رویکرد ایرلند در قبال تهدیدها
نخستوزیر ایرلند تأکید کرد که دولت وی برای مقابله با تهدیدهای ناشی از سیاستهای ترامپ آماده است. او با اشاره به تجربههای پیشین ایرلند در مواجهه با بحرانهایی مانند برگزیت و همهگیری کووید-۱۹ گفت: «ایرلند نشان داده است که توانایی مدیریت بحرانهای اقتصادی و سیاسی را دارد.»
نقش مالیات شرکتها در اقتصاد ایرلند
یکی از عوامل کلیدی در موفقیت اقتصادی ایرلند، سیاستهای مالیاتی جذاب این کشور است که بسیاری از شرکتهای چندملیتی را به سرمایهگذاری و فعالیت در این کشور ترغیب کرده است. اما همین سیاستها موجب شده ایرلند به هدفی برای انتقادهای سیاستمداران آمریکایی، از جمله ترامپ، تبدیل شود.
بر اساس گزارشهای اخیر، درآمدهای مالیاتی ایرلند در سال جاری شامل یک سود بزرگ ۱۴ میلیارد یورویی از مالیات معوق اپل بوده که بر اساس حکم دادگاه عدالت اروپا دریافت شده است. این درآمدها به دو صندوق ثروت ملی در ایرلند تزریق شدهاند و تأثیر قابلتوجهی بر ثبات مالی کشور داشتهاند.
چالشهای پیش روی ایرلند
با وجود موفقیتهای اقتصادی، وابستگی زیاد ایرلند به شرکتهای چندملیتی و تجارت با آمریکا این کشور را در برابر تغییرات سیاستهای بینالمللی آسیبپذیر کرده است. اگر سیاستهای ترامپ منجر به بازگشت شرکتهای آمریکایی به کشورشان شود، نهتنها درآمدهای مالیاتی ایرلند کاهش خواهد یافت، بلکه بر تجارت خارجی این کشور نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت.
سیاستهای پیشنهادی ترامپ و انتقادهای تند علیه ایرلند، چشمانداز چالشبرانگیزی را برای این کشور رقم زده است. اگرچه دولت ایرلند بر آمادگی خود برای مقابله با تهدیدها تأکید دارد، اما خروج احتمالی شرکتهای چندملیتی و کاهش درآمدهای مالیاتی، ضربهای جدی به اقتصاد این کشور خواهد زد. پیشنهاد نخستوزیر ایرلند برای برگزاری نشست تجاری اتحادیه اروپا و آمریکا میتواند بهعنوان راهکاری برای کاهش تنشها و حفظ روابط اقتصادی مطرح شود.