ادوارد جنر، پزشک انگلیسی، در سال ۱۷۹۶ نخستین آزمایش واکسیناسیون علمی را با واکسن آبله انجام داد. در آن زمان، آبله یک بیماری خطرناک و واگیر بود و باعث مرگ و میر و بیماری مزمن میشد. جنر اقدام به تزریق محلولی که از خردههای پوست یک موکوس آبلهدار تهیه کرده بود به بازوی یک پسر هشت ساله به نام جیمز پیپر انجام داد.
پس از این تزریق، جیمز پیپر تب و علائم خفیفی از آبله داشت، اما بهبودی کامل پیدا کرد و آبله را دوباره نداشت. این آزمایش موفقیت آمیز بود و به عنوان نخستین کاربرد عملی واکسیناسیون در تاریخ ثبت شد. این رویداد ابتدایی، راه را برای توسعه واکسنهای دیگر و کاهش شیوع بسیاری از بیماریهای واگیر باز کرد.
پس از آزمایش موفق ادوارد جنر، واکسیناسیون به عنوان یک روش مؤثر در پیشگیری و کنترل بیماریها شناخته شد. در سال ۱۸۸۵، لوئی پاستور، دانشمند فرانسوی، واکسنی را برای درمان بیماری هیدروفوبیا (دیوانگی ناشی از مسمومیت با ویروس سگ) توسعه داد. این واکسن اولین واکسن ضد ویروسی بود که توسط پاستور تهیه شد و به او شهرت جهانی زیادی داد.
در سال ۱۹۵۵، جاناس سالک، دانشمند آمریکایی، واکسن ضد پلیو در سراسر جهان معرفی کرد. این واکسن باعث کاهش قابل توجهی در شیوع بیماری پلیو در سراسر جهان شد و به عنوان یکی از موفقترین کمپینهای واکسیناسیون شناخته میشود.
در دهههای بعدی، واکسنهای دیگری برای کنترل بیماریهای مختلف توسعه یافت. برای مثال، واکسنهای ضد دیفتری، سیاهسرفه، تهوع و شلپایی در اطفال مورد استفاده قرار گرفتند و تأثیر قابل توجهی در کاهش میزان بیماری و مرگ و میر داشتند.
در سال ۱۹۸۰، بیماری نیروسیس پلیو در سراسر جهان از بین رفت و به عنوان اولین بیماری که توسط واکسیناسیون کاملاً از بین رفت، نشان داده شد.
همچنین، واکسنهایی برای بیماریهای مانند هپاتیت B، آنفلوآنزا، بیماری مننژیت ناعم، HPV (عامل عفونت زایمانی) و بسیاری دیگر توسعه داده شدند.
از آن زمان تا به امروز، واکسناسیون به عنوان یکی از مهمترین ابزارها در پیشگیری و کنترل بیماریها در سراسر جهان شناخته میشود. توسعه واکسنهای COVID-19 در سال ۲۰۲۰ نیز یک دستاورد مهم در زمینه واکسیناسیون است که سعی در مقابله با این بیماری و پیشگیری از شیوع آن را دارد.
واکسیناسیون و تأثیرات اقتصادی آن رابطه مستقیمی با یک سری عوامل دارد. در زیر به برخی از تأثیرات اقتصادی واکسیناسیون اشاره خواهم کرد:
کاهش هزینههای درمانی: واکسیناسیون منجر به کاهش شیوع بیماریها و در نتیجه کاهش نیاز به درمان بیماران مبتلا به آنها میشود. این موضوع باعث کاهش هزینههای درمانی برای فردی، خانوادهها و سیستمهای بهداشتی میشود.
افزایش تولید و اشتغال: با کاهش شیوع بیماریها، جمعیت سالمتر و پربارتری در دسترس قرار میگیرد. این امر منجر به افزایش تولید و بهبود عملکرد اقتصادی کشور میشود. عدم حاضریت به کار به دلیل بیماری، غیبت کاری و کاهش تواناییهای فردی را کاهش میدهد و در نتیجه اشتغال و درآمد افراد را بهبود میبخشد.
تأثیرات بر صنایع و مشاغل: واکسیناسیون میتواند تأثیر عمدهای بر رونق برخی صنایع و مشاغل داشته باشد. به عنوان مثال، صنایع مرتبط با تولید و توزیع واکسنها، تجهیزات پزشکی و مواد بهداشتی میتوانند رشد قابل توجهی را تجربه کنند. همچنین، با کاهش شیوع بیماریها، بخشهایی مانند گردشگری، رستورانها، هتلها و فعالیتهای اقتصادی مرتبط دیگر نیز میتوانند از افزایش درخواست و تقاضا برخوردار شوند.
کاهش هزینههای اجتماعی: بیماریها علاوه بر هزینههای درمانی، هزینههای اجتماعی نیز دارند. این شامل غیبت کاری، کاهش پرورش سرمایه انسانی، تحقیر و تنبیه از کار و کاهش کیفیت زندگی فردی و اجتماعی است. با کاهش شیوع بیماریها این هزینههای اجتماعی نیز کاهش مییابد.
تأثیرات بینالمللی: واکسیناسیون در سطح جهانی تأثیرات قابل توجهی دارد. با کاهش شیوع بیماریها، امکان شیوع آنها به کشورهای دیگر کاهش مییاورد. این موضوع میتواند تجارت و تعاملات بینالمللی را تحت تأثیر قرار دهد و بازارها و اقتصادهای جهانی را تحت تأثیر قرار دهد.
همچنین، واکسیناسیون در کاهش شیوع بیماریهای واگیردار مانند COVID-19 نقش بسیار مهمی داشته است. کاهش شیوع این بیماری بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی جهانی را به همراه داشته است، بازگشت به فعالیتهای اقتصادی طبیعی، افزایش تجارت، تحرک گردشگری و بهبود اعتماد عمومی.
به طور کلی، واکسیناسیون تأثیرات قابل توجهی در زندگی اقتصادی دارد. این تأثیرات شامل کاهش هزینههای درمانی، افزایش تولید و اشتغال، رشد صنایع مرتبط، کاهش هزینههای اجتماعی و تأثیرات بینالمللی است. با کاهش شیوع بیماریها و بهبود وضعیت سلامت، جوامع و اقتصادها میتوانند رو به رشد و توسعه پیش بروند.