![تلاش ترکیه برای جایگزینی اوکراین در ترانزیت گاز](https://economicsgate.com/wp-content/uploads/2025/01/تلاش-ترکیه-برای-جایگزینی-اوکراین-در-ترانزیت-گاز.webp)
تلاش ترکیه برای جایگزینی اوکراین در ترانزیت گاز به اروپا
ترکیه در تلاش است تا با تقویت روابط خود با اتحادیه اروپا در حوزه انرژی، به عنوان مسیر اصلی ترانزیت گاز به این بلوک جایگزین اوکراین شود. این کشور با اتکا به زیرساختهای موجود از جمله کریدور گاز جنوبی و خط لوله ترک استریم، چشمانداز تبدیل شدن به یک قطب کلیدی تجارت گاز در منطقه را دنبال میکند.
به گزارش منابع رسمی، پس از توقف مذاکرات پیشین در سال ۲۰۱۹ به دلیل تنشهای ترکیه با قبرس، آنکارا تلاشهای دیپلماتیک خود را برای ازسرگیری این گفتوگوها از سر گرفته است. فاروق کایماکچی، سفیر ترکیه در اتحادیه اروپا، اعلام کرد که همکاری در حوزه انرژی یکی از اولویتهای اصلی در برنامههای ترکیه برای بهبود روابط با این بلوک است. وی تأکید کرد که ترکیه میتواند نقش مهمی در تأمین انرژی اتحادیه اروپا ایفا کند.
پایان قرارداد ترانزیت گاز میان روسیه و اوکراین
قرارداد ترانزیت گاز میان روسیه و اوکراین به پایان رسیده و جریان گاز روسیه از طریق اوکراین به اتحادیه اروپا متوقف شده است. این مسئله کشورهایی مانند مجارستان و اسلواکی را تحت تأثیر قرار داده و آنها به دنبال یافتن مسیرهای جایگزین برای تأمین گاز خود هستند. در این شرایط، ترکیه تلاش دارد تا نقش خود را بهعنوان مسیر اصلی ترانزیت گاز به اروپا تقویت کند.
خط لوله ترک استریم که گاز روسیه را از طریق دریای سیاه به ترکیه منتقل میکند، اکنون تنها مسیر باقیمانده برای انتقال گاز روسیه به اروپا است. این موضوع اهمیت ترکیه در نقشه تأمین انرژی اروپا را بیش از پیش افزایش داده است.
ظرفیت کریدور گاز جنوبی
ترکیه از طریق کریدور گاز جنوبی، سالانه حدود ۱۸ میلیارد متر مکعب گاز، عمدتاً از جمهوری آذربایجان، به اروپا منتقل میکند. به گفته مقامات ترکیهای، این کشور قادر است این ظرفیت را افزایش دهد و آن را به منابع گاز مدیترانه متصل کند. با این حال، مذاکرات در این زمینه به دلیل اختلافات با قبرس همچنان با چالشهایی مواجه است.
موانع مذاکرات ترکیه و اتحادیه اروپا
مذاکرات انرژی میان ترکیه و اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۹ به دلیل اختلافات بر سر حفاری در مدیترانه متوقف شده است. شورای اروپا در آن زمان اعلام کرد که شرکتهای ترکیهای به دنبال حفاری در آبهای سرزمینی قبرس بودهاند. این اقدام با مخالفت شدید قبرس و یونان مواجه شد و باعث شد که اتحادیه اروپا اعلام کند تا زمان حل این اختلافات، مذاکرات ادامه نخواهد یافت.
فاروق کایماکچی در این خصوص اظهار داشت که ترکیه یکی از شریانهای اصلی انرژی در منطقه است و استفاده یا عدم استفاده از این ظرفیت به تصمیم اتحادیه اروپا بستگی دارد. وی افزود که اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به تنوعبخشی بیشتر در تأمین انرژی نیاز دارند و همکاری با ترکیه میتواند این نیاز را برآورده کند.
تلاشهای ترکیه برای تقویت نقش منطقهای
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، از مدتها پیش هدف تبدیل کشورش به قطب منطقهای تجارت گاز را دنبال کرده است. این برنامه شامل واردات گاز از کشورهای همسایه، افزایش استخراج گاز داخلی و توسعه زیرساختهای انتقال گاز است. ترکیه همچنین در حال مذاکره برای استفاده از منابع گاز مدیترانه است که میتواند نقش این کشور در بازار انرژی اروپا را تقویت کند.
واکنش کشورهای اروپایی
برخی کشورهای اتحادیه اروپا مانند مجارستان و اسلواکی که به شدت به گاز روسیه وابسته هستند، از تلاشهای ترکیه برای افزایش نقش خود در تأمین گاز اروپا استقبال کردهاند. ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، هشدار داده است که اگر اوکراین با راهاندازی مجدد جریان گاز روسیه موافقت نکند، از تمدید تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه جلوگیری خواهد کرد.
چشمانداز آینده
با توجه به پایان قرارداد ترانزیت گاز روسیه از طریق اوکراین، ترکیه فرصت خوبی برای تقویت نقش خود در تأمین انرژی اروپا دارد. این کشور با تکیه بر زیرساختهای موجود و روابط دیپلماتیک، تلاش میکند تا به یکی از مسیرهای اصلی انتقال گاز به اتحادیه اروپا تبدیل شود. با این حال، حل اختلافات با قبرس و اتحادیه اروپا، یکی از چالشهای اصلی در این مسیر خواهد بود.