روز جهانی محیط زیست هر ساله در تاریخ ۵ ژوئن
۱۵ خرداد برگزار میشود. این روز توسط سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۲ به عنوان روز جهانی محیط زیست نامگذاری شده است.
هدف از برگزاری این روز:
افزایش آگاهی عمومی در مورد مسائل و چالشهای محیط زیستی
تشویق مردم، سازمانها و دولتها به اقدام و مشارکت در حفاظت از محیط زیست
جلب توجه به موضوعات مهم زیستمحیطی مانند تغییرات آب و هوایی، آلودگی هوا و آب، تخریب جنگلها و دیگر اکوسیستمها
هر سال یک موضوع خاص محیط زیستی به عنوان محور اصلی این روز انتخاب میشود.
در سال ۲۰۲۴ موضوع “احیای اکوسیستمها” برگزیده شده است.
مراسم و برنامههای متنوعی در سراسر جهان به مناسبت این روز برگزار میشود، از جمله کاشت درخت، پاکسازی محیط زیست، برگزاری کارگاههای آموزشی و سخنرانیهای تخصصی.
در روز جهانی محیط زیست، میتوان اقدامات مختلفی را برای حفاظت و بهبود وضعیت محیط زیست انجام داد. برخی از این اقدامات عبارتند از:
کاشت درخت و گیاهان بومی در محیطهای عمومی و خصوصی
پاکسازی محیطهای طبیعی مانند پارک ها، جنگلها و ساحلها از زباله ها و آلودگی ها
برگزاری کارگاهها و برنامه های آموزشی در مدارس و جوامع محلی برای افزایش آگاهی افراد درباره مسائل زیست محیطی
تبلیغ و ترویج استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی
کاهش مصرف پلاستیک و کاغذ و استفاده از مواد قابل بازیافت
کاهش مصرف آب و انرژی در منزل و محل کار حمایت از فعالیتهای مردمنهاد و سمنهای محیط زیستی
تشویق دولتها به اتخاذ سیاستهای سبز و توسعه پایدار
مشارکت در کمپینهای آگاهسازی و حمایت ازطبیعت در فضای مجازی
این نوع فعالیتها میتواند در سطح فردی، جامعه محلی و ملی انجام شود تا تحولی مثبت در وضعیت محیط زیست ایجاد کند.
سازمانهای دولتی و غیردولتی میتوانند نقش بسیار مهمی در اجرا و پیگیری اقدامات حفاظت از محیط زیست در روز جهانی محیط زیست ایفا کنند:
نقش سازمانهای دولتی:
وضع قوانین و مقررات زیست محیطی و اجرای آنها
تخصیص بودجه و امکانات برای اجرای برنامههای محیط زیستی
سازماندهی و هماهنگی فعالیتهای مختلف در سطح ملی و محلی
ایجاد زیرساختهای لازم برای توسعه پایدار )مانند شبکه حملو نقل عمومی(
ترویج و آموزش عمومی در زمینه حفاظت از محیط زیست
نقش سازمانهای غیردولتی:
برگزاری کمپینهای فرهنگسازی و آگاهسازی عمومی
سازماندهی داوطلبان برای اقدامات عملی مانند پاکسازی محیط زیست
ارائهی طرحها و پیشنهادات به مسئولان دولتی
نظارت بر عملکرد دولت و سازمانهای دولتی در زمینه محیط زیست
همکاری با جوامع محلی برای اجرای اقدامات مشارکتی
با همکاری و هماهنگی سازمانهای دولتی و غیردولتی، میتوان اقدامات موثرتری را در روز جهانی محیط زیست انجام داد و به بهبود وضعیت محیط زیست کمک کرد.
برای افزایش آگاهی عمومی در مورد محیط زیست، میتوان از راهکارهای متنوعی استفاده کرد:
آموزش و ترویج در مدارس و دانشگاه ها:
ادغام موضوعات زیست محیطی در برنامه های درسی
برگزاری کارگاه ها، سخنرانی ها و بازدیدهای میدانی برای دانش آموزان و دانشجویان کمپین های رسانه ای و تبلیغاتی:
تهیه و پخش محتوای آموزشی و آگاه سازی در رسانه های جمعی
استفاده از بیلبوردها، پوسترها و بنرهای تبلیغاتی در اماکن عمومی
بهره گیری از شبکه های اجتماعی برای انتشار پیام های زیست محیطی
ایجاد رویدادها و برنامه های مشارکتی:
برگزاری پاکسازی محیط زیست با مشارکت داوطلبان
راهاندازی جشنوارهها و نمایشگاه های محیطزیستی سازماندهی تورهای طبیعت گردی برای آشنایی با محیط زیست
همکاری با سازمانهای مردم نهاد:
همکاری با NGOهای محیط زیستی برای اجرای برنامه های آموزشی و ترویجی
حمایت مالی و لجستیکی از فعالیت های این سازمانها
تشویق و تقدیر از افراد و جوامع پیشرو:
معرفی و تجلیل از افرادی که در حفاظت از محیط زیست فعالیت های موثری داشته اند
ارائه جوایز و امتیازات برای جوامع و شهرهای دوستدار محیط زیست با به کارگیری این رویکردهای چندگانه میتوان آگاهی عمومی نسبت به محیط زیست را به طور کارآمد تری افزایش داد.
