راه نجات تجارت اروپا مشخص شد
صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که اقتصادهای وابسته به صادرات در اروپای مرکزی با خطرات ناشی از کند شدن رشد تجارت جهانی روبرو هستند. این نهاد بین‌المللی تأکید دارد که این خطرات می‌توانند با اصلاحات اقتصادی و رفع موانع تجاری در اتحادیه اروپا کاهش یابند.
به گزارش ایسنا، کشورهای اروپای مرکزی به شدت به تجارت خارجی وابسته هستند. داده‌های یورواستات نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳، صادرات به‌عنوان سهم تولید ناخالص داخلی در برخی کشورهای این منطقه به شرح زیر بوده است:
- اسلواکی: ۹۲ درصد
- جمهوری چک: ۶۹ درصد
- رومانی: ۳۹ درصد
این آمار نشان می‌دهد که برخی کشورهای این منطقه، مانند اسلواکی و جمهوری چک، بیش از سایرین به صادرات وابسته هستند، در حالی که در کشورهایی مانند رومانی، سهم صادرات کمتر از میانگین اتحادیه اروپا بوده است.
تأثیر سیاست‌های تجاری آمریکا بر تجارت اروپا
هفته گذشته، مؤسسه رتبه‌بندی S&P Global اعلام کرد که طرح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، برای اعمال تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر واردات از اتحادیه اروپا، می‌تواند رشد اقتصادی در منطقه صادرات‌محور اروپای مرکزی را با چالش‌هایی مواجه کند. با این حال، بر اساس این گزارش، لهستان به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد این منطقه، کمتر در معرض خطر تأثیر منفی این سیاست‌ها قرار دارد.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که سیاست‌های تجاری جدید آمریکا می‌تواند موانعی در مسیر تجارت کشورهای اروپای مرکزی ایجاد کند و زنجیره تأمین جهانی را دچار تغییرات جدی کند.
کاهش رشد تجارت جهانی و چالش‌های پیش‌روی اروپا
جف گوتلیب، نماینده ارشد منطقه‌ای صندوق بین‌المللی پول در اروپای مرکزی، شرقی و جنوب شرقی، اعلام کرد که در دهه‌های اخیر، کشورهای اروپای مرکزی و شرقی از افزایش مشارکت در زنجیره‌های ارزش جهانی به میزان قابل‌توجهی سود برده‌اند. اما در حال حاضر این مدل رشد با موانعی مواجه شده است.
به گفته وی، رشد تجارت جهانی در سال‌های گذشته به‌طور محسوسی کاهش یافته است. بر اساس آمار ارائه شده، نرخ رشد تجارت جهانی از ۶ درصد در بازه ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹، به ۳ درصد در بازه ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ کاهش پیدا کرده است. این کاهش رشد، پیامدهایی جدی برای کشورهای وابسته به صادرات در اتحادیه اروپا دارد.
نیاز به اصلاحات اقتصادی و کاهش موانع تجاری
گوتلیب بر این نکته تأکید کرد که کشورهای اروپای مرکزی باید بر عواملی که در کنترل خود دارند تمرکز کنند و اصلاحات اقتصادی را به‌منظور افزایش بهره‌وری و بهبود استانداردهای زندگی در این کشورها پیگیری کنند. همچنین، وی بر ضرورت کاهش موانع تجاری در اتحادیه اروپا تأکید کرد.
وی ادامه داد: “کشورهای اروپای مرکزی باید اطمینان حاصل کنند که هنگام رقابت در بازارهای جهانی، شرکت‌هایشان با هزینه‌های غیرضروری مواجه نمی‌شوند.” وی افزود که هرگونه سیاست صنعتی در حال ظهور باید در سطح اتحادیه اروپا هماهنگ شود تا از اختلافات تجاری داخلی جلوگیری شود.
موانع اصلی تجارت در اروپای مرکزی
بر اساس گزارشی که پایگاه خبری اینوست منتشر کرده است، صندوق بین‌المللی پول در نوامبر ۲۰۲۴ نظرسنجی‌ای را درباره موانع تجاری در منطقه انجام داده است. نتایج این نظرسنجی نشان داد که مهم‌ترین موانع تجاری که مانع رشد اقتصادی در کشورهای اروپای مرکزی شده‌اند، عبارتند از:
- زیرساخت‌های ضعیف مرزی
- قوانین تدارکاتی پیچیده
- فقدان هماهنگی در قوانین تجاری داخل اتحادیه اروپا
- محدودیت‌های مرتبط با اندازه بازار
- موانع بالاتر در بخش خدمات نسبت به سایر بخش‌ها
اهمیت توسعه بازار واحد در اتحادیه اروپا
در گزارش اینوست آمده است که تلاش‌های اتحادیه اروپا برای توسعه یک بازار واحد گسترده‌تر، می‌تواند به بهبود وضعیت تجاری کشورهای اروپای مرکزی کمک کند. طبق این گزارش، حذف محدودیت‌های مربوط به اندازه بازار و کاهش موانع تجاری، می‌تواند به رشد شرکت‌های اروپایی کمک کرده و نقش آن‌ها را در تجارت جهانی تقویت کند.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که همکاری کشورهای اروپای مرکزی برای توسعه بازار واحد در اتحادیه اروپا می‌تواند تأثیرات مثبت بلندمدتی بر رشد اقتصادی این کشورها داشته باشد.
جمع‌بندی
صندوق بین‌المللی پول هشدار داده است که کشورهای اروپای مرکزی، به دلیل وابستگی بالای خود به صادرات، با چالش‌های ناشی از کاهش رشد تجارت جهانی مواجه هستند. این نهاد بین‌المللی تأکید دارد که اصلاحات اقتصادی، کاهش موانع تجاری و هماهنگی سیاست‌های صنعتی در اتحادیه اروپا، می‌تواند به کاهش این چالش‌ها کمک کند. همچنین، سیاست‌های جدید تجاری ایالات متحده، به‌ویژه افزایش تعرفه‌های وارداتی، ممکن است بر رشد اقتصادی این منطقه تأثیر منفی بگذارد. در نهایت، تحلیلگران بر این باورند که توسعه بازار واحد در اتحادیه اروپا، یکی از راهکارهای کلیدی برای تقویت تجارت و اقتصاد کشورهای اروپای مرکزی خواهد بود.
