حذف کارت سوخت و تخصیص یارانه بنزین به کارت بانکی بررسی می‌شود
سهمیه بنزین چگونه به کارت‌های بانکی واریز می‌شود؟
بر اساس اطلاعات منتشر شده، در صورت اجرای این طرح، سهمیه بنزین افراد مستقیماً به حساب بانکی مالک خودرو واریز خواهد شد.
مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در این باره توضیح داده است که سهمیه سوخت به‌صورت خودکار در حساب بانکی افراد شارژ شده و در تمامی حساب‌های بانکی آن‌ها قابل‌دسترسی خواهد بود. به این ترتیب، دیگر نیازی به استفاده از کارت سوخت فیزیکی برای سوخت‌گیری نخواهد بود و جایگاه‌های سوخت مستقیماً از حساب بانکی افراد هزینه سوخت مصرفی را کسر خواهند کرد.
او همچنین توضیح داد که فرآیند سوخت‌گیری تنها یک‌بار انجام می‌شود و در همان مرحله، سهمیه و مبلغ مورد نظر از حساب بانکی کسر خواهد شد. در این طرح، تمامی مراحل تراکنش بدون نیاز به اقدام خاصی از سوی فرد، به‌صورت خودکار انجام خواهد شد.
نحوه کسر سهمیه از حساب بانکی چگونه خواهد بود؟
در این سیستم، نحوه تخصیص سهمیه و کسر آن از حساب بانکی به‌صورت پله‌ای انجام می‌شود. به‌عنوان مثال، اگر فردی دارای ۳۰ لیتر سهمیه با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتر سهمیه با نرخ ۳۰۰۰ تومان باشد و در یک نوبت ۵۰ لیتر سوخت دریافت کند:
- ابتدا ۳۰ لیتر از سهمیه ۱۵۰۰ تومانی او کسر می‌شود.
- ۲۰ لیتر باقی‌مانده از سهمیه ۳۰۰۰ تومانی محاسبه و هزینه آن از حساب بانکی فرد کسر خواهد شد.
مالک شریعتی همچنین تأکید کرد که تمامی این فرآیندها کاملاً خودکار و آفلاین انجام خواهد شد و کاربران نیازی به انجام هیچ‌گونه محاسبه‌ای نخواهند داشت.
اهداف طرح چیست؟
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران کشور، در این زمینه به برخی اهداف کلیدی این طرح اشاره کرده و گفته است که این تغییر در صورت اجرا، نیازمند تدوین آیین‌نامه‌های شفاف و در نظر گرفتن زیرساخت‌های فنی و مالی لازم خواهد بود.
وی همچنین به ملاحظات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این طرح اشاره کرد و افزود که حمایت دولت در تأمین منابع مالی برای جایگاه‌ها و زیرساخت‌های موردنیاز اجرای این طرح ضروری است.
- مدیریت بهتر یارانه سوخت و جلوگیری از قاچاق و سوءاستفاده از سهمیه‌بندی فعلی.
- کاهش هزینه‌های اجرایی مرتبط با صدور و مدیریت کارت‌های سوخت و افزایش کارایی سامانه‌های پرداخت.
- تسهیل فرآیند سوخت‌گیری در جایگاه‌های سوخت و کاهش زمان انتظار رانندگان.
چالش‌های احتمالی اجرای طرح
اجرای چنین تغییر مهمی در نظام سهمیه‌بندی بنزین، نیازمند فراهم کردن زیرساخت‌های مختلفی است. رضا نواز در این زمینه تأکید کرد که جایگاه‌های سوخت توان مالی لازم برای انجام تغییرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این طرح را ندارند و دولت باید منابع لازم را برای اجرای آن تخصیص دهد.
- لزوم به‌روزرسانی سیستم‌های پرداخت جایگاه‌های سوخت برای پذیرش تراکنش‌های سهمیه‌ای به‌صورت مستقیم از کارت‌های بانکی.
- امنیت تراکنش‌های بانکی و جلوگیری از کلاهبرداری و سوءاستفاده از سهمیه‌ها.
- اطمینان از دسترسی همگانی به این سامانه، به‌ویژه در مناطق محروم که ممکن است دسترسی به خدمات بانکداری دیجیتال محدود باشد.
زمان اجرای طرح چه زمانی خواهد بود؟
این طرح در قالب مصوبه مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۴ بررسی شده است و به گفته مسئولان، پیش‌بینی می‌شود که تا سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۴، تکلیف آن مشخص شود. در صورتی که این طرح به تصویب نهایی برسد، مرحله اجرای آزمایشی آن آغاز خواهد شد و در صورت موفقیت، به‌طور رسمی در سراسر کشور اجرا خواهد شد.
واکنش‌ها به طرح حذف کارت سوخت و جایگزینی کارت بانکی
اجرای این تغییر مهم در حوزه یارانه‌های سوخت با واکنش‌های مختلفی از سوی کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس روبرو شده است. برخی بر این باورند که این طرح می‌تواند به شفافیت مالی و جلوگیری از قاچاق سوخت کمک کند، درحالی‌که برخی دیگر نگران مشکلات احتمالی در زیرساخت‌های بانکی و پرداختی جایگاه‌های سوخت هستند.
به اعتقاد کارشناسان، این اقدام می‌تواند نقش مهمی در بهینه‌سازی مصرف سوخت و کاهش هزینه‌های اجرایی داشته باشد، اما موفقیت آن منوط به فراهم بودن بسترهای فنی، مالی و قانونی لازم است.
