بنا بر آخرین تحقیقات و دادههای آماری در حوزه اقتصاد، تورم و نزاعهای ژئوپلیتیک همچنان مهمترین تهدیدات برای اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۳ هستند. با وجود این، نگرانیها درباره نوسانات مرتبط با تامین انرژی در اروپا، ریسک جدیدی است که در حال سبقت گرفتن از صدرنشینان این لیست است.
بیشتر موسسات مالی و صنایع بزرگ، در کشورهای مختلف، همچنان بر این باورند که تورم موضعی و جهانی، اصلیترین ریسک در ممانعت از رشد کشورها و کلیت اقتصاد جهانی است. در همه مناطق، بهجز اروپا و چین، تورم بیشترین تهدید برای اقتصاد در ۱۲ ماه آینده پیشبینی شده است.
اصلیترین ریسکهای کنونی برای اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۳
در اروپا، افزایش قیمتها و نوسانات موجود در انرژی اصلیترین ریسک و افزایش تورم (که خود متاثر از کاهش دسترسی به انرژی است) در رتبه دوم قرار دارد. در چین، کرونا همچنان اصلیترین ریسک در کاهش سرعت رشد اقتصاد کشور است.
شکل ۱ نتیجه تحقیق مکنزی درباره ریسکهای اصلی برای اقتصاد مناطق مختلف جهان از دید صنایع و موسسات بانکی (اعداد به درصد هستند، به عنوان مثال ۶۸ درصد آسیاییها تورم را یک ریسک بسیار جدی میدانند)
شکل بالا نتیجه تحقیق بنیاد مکنزی درباره پیشبینی صنایع بزرگی چون معدن، بانک و موسسات مالی، بخش انرژی، نهادهای دولتی و غیره، از ریسکهایی هستند که در ۱۲ ماه آینده اصلیترین تاثیرات (منفی) را بر اقتصاد خواهند داشت.
نکته بارز در این تحقیق، نزول خطرهای متناظر با کووید – ۱۹ در کشورهای اروپایی و حتی آسیایی، به جز چین است. از طرفی، اروپاییها درباره تامین انرژی و قیمتهای آتی نفت و گاز بسیار نگران هستند. بهویژه، افق دور در صلح بین روسیه و اوکراین، پیشبینیها درباره رکود اقتصادی جدید در اروپا (متاثر از کاهش دسترسی به سوخت) حاکی از نگرانی حوزه یورو درباره عدم توانایی کشورها برای جایگزینی واردات گاز از روسیه است.
بهطور کلی، نگاه صنایع مختلف به ۶ ماه آینده بسیار تاریکتر از زمان اوجگیری کرونا است. کارشناسان بر این باورند که در چند ماه آتی، ریسکهای متناظر با نزاعهای ژئوپلیتیک در صدر ریسکهای خطرآفرین برای اقتصاد جهانی قرار خواهند گرفت.
نمودار مقایسهای زیر، حاصل یک تحقیق درباره میزان خوشبینی یا بدبینی جوامع، صنایع و سازمانهای خصوصی و دولتی درباره وضعیت کنونی و آینده اقتصاد جهان است. روشنترین برداشت از این تحقیق، عدم پیشرفت قابل قبول در اقتصاد در ۶ ماه گذشته و نگاهی بدبینانه به آینده آن است.
شکل ۲ نتیجه نظرسنجی از سازمانها و صنایع مختلف در نقاط مختلف جهان در سه بازه زمانی مختلف درباره وضعیت آینده و گذشته اقتصاد نسبت به زمان پرسش (سه ماه June، Mar و Sep).
گرچه ایران در این بررسی سهمی نداشته، با وجود این مشخص است که تورم اصلیترین ریسک پیش روی اقتصاد ایران نیز هست (مشابه با موقعیت کشورهای آسیایی مورد بررسی). علاوه بر این، وضعیت نامعلوم و تا حدودی تاریک مذاکرات احیاء برجام، نشان از افزایش ارزش ارزهای خارجی دارند، وضعیتی که شعلههای اولیه آن در چند هفته اخیر نمایان شده است.