سهام بانک دی متعلق به بانک خصوصی دی است که در سال ۱۳۹۰ عرضه عمومی شد و هم اکنون در بازار دوم فرابورس معامله میشود. این بانک زیر مجموعه بنیاد شهید و امور ایثارگران است و با نزدیک به ۲۰ هزار میلیارد تومان ارزش بازار، از وزنههای سنگین بازار فرابورس به حساب میآید.
این بانک بیشتر از ۹۰ شبعه داخلی دارد و در برخی از کشورهای خاورمیانه نیز شعبه بینالمللی دارد. فعالیت آن شامل قبول سپرده، صدور گواهی سپرده عام و خاص، ارایه چک و خدمات مرتبط به آن، انجام عملیات بینبانکی، دریافت و پرداخت، نقل و انتقال وجوه ریالی و ارزی، فعالیت در برنامههای سرمایهگذاری کلان، انتشار یا عرضه اوراق مالی و …، است.
زیرمجموعههای بانک دی
بانک دی در سالهای اول فعالیت خود بسیار موفق بود و حتی توانست مجوز اتصال به شبکه جهانی سوئیفت را دریافت کند (فعالیت در این شبکه اکنون برای ایران غیرفعال است). با این حال، در سالهای اخیر وضعیت درآمدزایی بانک خوب نبوده و چالشهای مدیریتی و سرمایهگذاری زیادی را پشت سر گذاشته است.
ازجمله داراییهای شرکت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زمین مترو صادقیه تهران
- مجتمع فرهنگی تفریحی چشم تهران
- شرکت سرمایهگذاری بوعلی
- نیروگاه دماوند
- کوهستان پارک مشهد
شرکتهای زیر نیز زیرمجموعههایی از بانک دی هستند که داراییهای فیزیکی و ارزی زیادی دارند و بر قدرت مالی بانک دی میافزایند:
- صندوق سرمایهگذاری بانک دی که ۱۰ میلیارد سهم از سهام دی را نیز در اختیار دارد و در بازار این سهم حقوقی شاخص است
- شرکت تجارت الکترونیک دی که در ارائه خدمات بانکی در اقتصاد دیجیتال مشغول است
- بیمه دی : این بخش رده بالایی از بیمههای اشخاص، اموال و مسئولیت را به فروش میرساند
- صرافی دی: بازوی اصلی بانک در فعالیتها و معاملات ارزی آن است
- شرکت عمران و مسکن آباد دی: فعال در زمینه اجراه پروژههای کلان دولتی و غیردولتی
- شرکت آتیه سازان دی
- کارگزاری بانک دی: به مانند سایر کارگزاریها خدمات بورسی به معاملهگران بازار بورس ارائه میدهد
- توسعه دیدار ایرانیان
- شرکت لیزینگ دی
- امید بنیان دی
وضعیت سودآوری بانک دی
برای سالها، بانک دی جزء موسسات مالی زیان ده بوده و گزارشهای آن نشان از افزایش سالانه میزان زیان آن بوده است. ESP منفی این سهم نیز نشان از زیان ده بودن آن است؛ بانک دی همچنین زیان انباشته نسبتا زیادی دارد که نقطه منفی در عملکرد چند ساله آن است.
با این حال، در گروه موسسات مالی، بسیاری از بانکها و موسسات زیان ده هستند و دی از این نظر هرگز ایزوله نبوده است. بنابراین، زیان ده بودن آن هرگز معیار مناسبی برای ورود یا خروج از این سهم نبوده است. بخصوص، در کوتاه مدت، رفتار سهم هرگز برگرفته از فعالیتهای آن و سودآوری بانک دی نیست.
میتوان گفت که تمام آنچه میتوان برای این سهم به عنوان ارزش در نظر گرفت، داراییهای فیزیکی آن، و نه داراییهای متناظر با درآمدزایی آن، است. علاوه بر این، بورس ایران نشان داده که ارزش سهام در آن میتواند با کمترین تأثیر از میزان درآمد شرکت معرف سهام، متغیر باشد. بنابراین، اگر ریسک پذیر هستید، تمرکز شما باید بر نرخ ورود و خروج پول حقیقی، وضعیت کلی بازار و تحرکات سهامداران عمده و پولهای هوشمند باشد، نه بر اصول بنیادی چون P/E شرکت.
چه اتفاقی برای سهام بانک دی در اردیبهشت افتاده است؟
اردیبهشت ۱۴۰۲، ماه تحقق وعدههای بلندمدت سهم برای صعود بود. در بازه یک ماه، سهام بانک دی یک صعود فوقالعاده را تجربه کرد و از ارقام نزدیک به ۱۰۰۰ ریال به بیشتر از ۲۰۰۰ ریال رسید. در روز ۱۶ اردیبهشت، قیمت این سهم نوسان شدیدی را تجربه کرد و در نهایت با ۱۹۱۶ بسته شد تا روز بعد را با نزول آغاز کند.
در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، سهام بانک دی اولین نشانه از اصلاح صعودی فروردین و اردیبهشت را بروز داد و با ۷۳۴ میلیون معامله، صف فروش تشکیل داد. این وضعیت تا ۲۳ اردیبهشت ادامه داشت و سهم به طور میانگین روزی ۴ درصد نزول میکرد. تا اینکه اصلاح مقطعی تمام شد و در ۲۴ اردیبهشت و با بیشتر از ۴ میلیارد معامله سهم، سهام بانک دی وارد یک رالی صعودی دیگر شد.
۳ روز اخیر (روزهای معاملاتی) در معاملات سهام بانک دی، سرشار از جابهجاییها و خرید و فروشهای کلان بودهاند. ۶.۷ میلیارد حجم معاملات، یا فرصت و هراسی برای خروج، یا تلاش و فرصتی برای ورود به سهم بوده است. بخصوص، معاملات هفته آینده نقش تعیین کنندهای در ترسیم نمودار سهام بانک دی در بهار و تابستان ۱۴۰۲ دارند.
سه کندل اخیر، نوسان شدید را در بازار معامله این سهم به خوبی ترسیم میکنند. درواقع، نوسان و تردید به قدری بالاست که با هر خبری امکان تغییر در روند وجود دارد. با ۱۵۶ میلیون صف خرید، انتظار میرود آغاز هفته جاری برای سهام بانک دی با رشد ۵ درصدی باشد. با این حال، اصلاح شاخص کل و روند کلی بازار میتواند تأثیر شایانی بر این صف و ماندگاری آن داشته باشد.
ماهیت سهام بانک دی و شکنندگی صفهای آن
دی یکی از هیجانیترین سهام فعال در بورس ایران است. به عبارتی، اخبار مرتبط با فعالیت شاخص، تولید یا خدمات نوین و قابلتوجه، از جانب بانک منتشر نمیشود و هر آنچه در معاملات آن اتفاق میافتد، بر پایه خبرهای ضد و نقیض، هیجانات بازار معاملات، روند کلی در بازار و رفتار حقوقیهای این سهم است.
در سه روز معاملاتی اخیر، ۲۴، ۲۵ و ۲۷ اردیبهشت ماه، حقوقیهای این سهم تقریبا به همان میزان که خرید کردهاند، سهم فروختهاند. به عبارتی، حقوقی اگرچه به دنبال ایجاد تعادل در سهم بوده، اما هرگز حمایت قدرتمندی از آن نداشته است. بنابراین، هدف حقوقیها، افزایش میزان معاملات و زنده نگه داشتن سهم از نظر همراهی با جریانهای کلی در بازار است.
حقوقیها به خوبی میدانند که این سهم از نظر رفتار هیجانی بسیار تأثیرپذیر است؛ بنابراین، در طول زمان معامله روزانه، از خریدهای قدرتمند و فروشهای الگوریتمی برای ایجاد تعادل در معاملات آن بهره میگیرند. چنانکه مشخص بود، با هر فروش حقوقی، حقیقیها نیز واکنشی مشابه نشان میدادند و با هر خرید، حرکت به سمت صف خرید آغاز میشد.
در زمان سقوط بازار در سال ۹۹ و اصلاح شدید آن، سهام دی برای روزها و هفتهها همچنان صف خرید بود. حتی وقتی گروه بانکیها همه وارد سیر نزولی شدید شدند، سهام بانک دی همچنان مقاومت میکرد. بنابراین، این سهم وابستگی زیادی به رفتار بازیگران اصلی خود دارد و آنها تعیین کنندگان مقطعی جریانهای رشد و نزول سهم هستند.
وضعیت شاخص کل و تأثیر آن بر دی
شاخص کل پس از سقوط و رکودی بلندمدت، در چند ماه اخیر روندی اکیدا صعودی را پیش گرفته بود. از اوایل اسفند که شاخص حرکت خود به سمت ۲ میلیون را شروع کرد، کلیت بازار با آن همراهی کرده و روندهای صعودی را در اکثر سهام شاخص شاهد بودهایم.
در چند روز اخیر، شاخص کل یک اصلاح کوچک را تجربه کرده است و از ۱۸ اردیبهشت تا ۲۳ اردیبهشت تقریبا ۳۰۰ هزار نزول را به خود دیده است. با این حال، کندلهای سبز دوباره نمایان شدهاند و جریانهای صعودی در بازار بورس قدرت گرفتهاند.
انتظار میرود این نزول اخیر یک پولبک و اصلاح مقطعی باشد و شاخص کل در ادامه به سمت اعداد ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار حرکت کند و تا انتهای تابستان مقاومت بزرگ ۳ میلیون را نیز پشت سر بگذارد.
اگر چنین وضعیت مثبتی برای شاخص کل محقق شود، سهام عقب افتاده از بازار مانند سهام بانک دی نیز روند صعودی خود را حفظ خواهند کرد و اصلاحهای کوچک مقطعی خواهند بود. به ویژه، رابطه بسیار معناداری بین سهم دی و شاخص کل وجود دارد و نمودار آنها نیز بسیار رفتاری مشابه دارند؛ بنابراین، انتظار میرود شاخص کل و سهم دی در ادامه با یک همبستگی، در بلندمدت صعودی باشند.
نمودار زیر، این همبستگی اخیر در رفتار شاخص کل و سهم دی را به خوبی نشان میدهد. با این حال، چنانکه مشخص است، سهم دی صعودهای بیشتری را تجربه کرده است و پیشبینی میشود که نتواند در بلندمدت صعودی مشابه با شاخص کل را تجربه کند.
تأثیر قیمت دلار بر ارزش سهام بانک دی
واضحترین تأثیر افزایش یا کاهش قیمت دلار بر ارزش سهام این بانک، شناسایی سود در بخش تسعیر ارز یا کاهش آن است. تمام بانکهای کشور ذخایر ارزی دارند و تغییر در ارزش دلار از این طریق بر آنها تأثیر میگذارد. با این حال، این تمام ماجرا نیست، با افزایش ارزش دلار، سرمایههای ریالی به سمت خرید این ارز حرکت میکنند و بانکهای داخلی با کاهش سرمایه مواجه میشوند.
به ویژه، در چند ماه گذشته دولت آمریکا اقدام به افزایش سود سپرده سرمایه گذاری و اوراق دولتی کرده است. این امر باعث قدرت گرفتن دلار و تضعیف ارزهای دیگر میشود. در نتیجه، ریال ایران در مقابل دلار آمریکا در جایگاه پایینتری میایستد و این امر مستقیما بر سیستم بانکی کشور تأثیر منفی میگذارد.
سهام بانک دی نیز در کوتاه یا بلندمدت، از این واقعیت تأثیر میگیرد و با افزایش نرخ ارز، ارزش این سهم نزول میکند. حتی اگر این نزول در زمان صعود ارزش دلار نباشد، تأثیر آن در بلندمدت قطعی است. بنابراین، برای کسانی که خواهان ورود به سهم دی هستند، محاسبه ارزش هر سهم باید با در نظر گرفتن ارزش داراییهای ریالی بانک نسبت به دلار باشد.
وضعیت دو مقایسه با نمادهای همگروه
به جز سهام بانک ملت (وبملت) که افزایش دلار تأثیر مثبتیتری بر وضعیت آن داشته، سایر بانکها تجربه مشابهی در بازار بورس داشتهاند. در ادامه به بررسی سهام این گروه و مقایسه آنها با سهم دی میپردازیم تا دیدگاه بهتری از وضعیت سهم در گروه تخصصی خود و آینده توأم آن به وجود آید.
وضعیت در ۳ ماه اخیر
در سه ماه اخیر، سهم دی ۲۰ روز کاملا منفی را به خود دیده است. این در حالی است که وبملت، وتجارت، وبصادر و وخاور به ترتیب ۲۰، ۲۱، ۱۹ و ۲۲ روز منفی را تجربه کردهاند. بنابراین، وضعیت آنها از نظر روزهای منفی در معاملات مشابه بوده است (نکته خوبی برای تعیین استراتژی ورود و خروج کوتاه مدت در مقایسه با سایر سهام بانکی).
در ۳ ماه اخیر، دی ۳۲ روز کاملا مثبت را تجربه کرده و این وضعیت برای چهار نماد بانکی وبملت، وتجارت، وبصادر و وخاور به ترتیب، ۳۱، ۳۰، ۳۴ و ۳۲ روز بوده است. همچنین، درصد تغییر مثبت سهم در این روزهای مثبت برای دی ۵۹ درصد و برای ۴ بانک دیگر، ۵۷، ۵۵، ۶۲ و ۵۹ درصد بوده است. جالب اینکه سهام بانک دی، ملت و تجارت هر سه تنها ۲ روز بدون معامله را در ۳ ماه گذشته تجربه کردهاند.
نکته مثبت درباره سهام دی، میزان معاملات روزانه آن در ۳ ماه اخیر است. در ۳ ماه اخیر، میانگین تعداد معاملات سهام بانک دی نزدیک به ۲۰ هزار بوده است. برای چهار بانک دیگر این عدد، ۱۳ هزار، ۹ هزار، ۸ هزار و ۸۵۵ معامله بوده است.
همچنین، میانگین ارزش روزانه معاملات ۳ ماهه برای این سهم نزدیک به ۲۱۲۰ میلیارد ریال بوده که با وبملت، به عنوان دومین در این مقایسه، ۱۳۰۰ میلیارد فاصله دارد. وضعیت مشابهی برای حجم معاملات وجود دارد و با میانگین ۹۳۴ میلیون سهم در روز، سهام بانک دی بیشتر از هر سهم بانکی دیگر مبادله شده است.
با میانگین ۵۳۹۱ خریدار روزانه در ۳ ماه گذشته، قدرت خریداران این سهم از دیگر همگروهیهای خود بیشتر بوده و این یک فاکتور مثبت برای سهم دی است. مهمتر اینکه، میانگین حجم خرید حقیقی در ۳ ماه گذشته نزدیک به ۸۹۱ میلیون بوده است. رتبه دوم به وبملت تعلق دارد که ۳۹۸ میلیون حجم خرید حقیقی را تجربه کرده است.
وضعیت در ۱۲ ماه اخیر
در ۱۲ ماه اخیر، وضعیت برای سهام دی با ۹۹ روز منفی و ۱۰۴ روز مثبت رقم خورده است. نسبت به میانگین در گروه بانکیها، این اعداد بسیار اعداد مناسبی برای دی هستند. با این حال، در ۱۲ ماه گذشته، سهم دی ۳۰ روز بدون معامله را سپری کرده که نشان از تعلیق زیاد سهم در ۱ سال اخیر است. وبملت با ۱۲ روز بدون معامله در رتبه دوم قرار دارد.
در ۱۲ ماه گذشته، میانگین دفعات معامله روزانه سهام بانک دی از مجموعه معاملات دو سهم وبملت و وبصادر بیشتر بوده است. با این حال، میانگین ارزش معاملات در یک سال اخیر آن تقریبا نصف ارزش معاملات وبملت بوده است.
در ۱ سال گذشته، سهام بانک دی بیشتر از هر سهم بانکی دیگری خرید و فروش شدهاند. همچنین، میانگین حجم خرید حقیقی ۵۹۱ میلیون بوده که نشان از ورود سرمایههای حقیقی به سهم بوده است. با این حال، تعداد فروشنده حقوقی سهم نیز در این ۱ سال بیشتر از هر سهم بانکی دیگر بوده است و این خبر خوبی برای سهامدارن نیست.
بهطور کلی، جنبوجوش در سهم دی بسیار زیاد است و به نوعی، سهم زنده است. دلیل این امر، درصد بالای سهام شناور آن و سهم کم حقوقیها از این سهم است. از طرفی، رفتار سهم و معاملات آن به شکلی است که به وضوح میتوان نقش بازیگران قدرتمند حقیقی و سرمایهگذاریهای کلان آنها را احساس کرد. با این تفسیر، هرگونه روندی در این سهم، نتیجه تحرکات بازیگران اصلی و حقیقی سهم، رفتار هیجانی سهامداران خرد و وضعیت کلی بازار بورس خواهد بود.
وضعیت نمودار سهم از نظر اندیکاتورها
از نظر تکنیکال، رفتار کنونی سهم به نشانه آغاز یک روند صعودی در چند ماه اخیر است. با این حال، بعضی از اندیکاتورها همچنان با تردید همراهاند و ریسک بالا را در سهم تشخیص میدهند. یکی از اصلیترین دلایل در این وضعیت، حجم بالای معاملات و ورود و خروجهای پرتعداد حقیقی در سهم است.
شاخص ترس و طمع بیشتر به سمت ترس تمایل دارد و نشان از ورود حقیقی و خروج سریع آن از سهم دارد. به عبارتی، نوسانگیری در این سهم بسیار زیاد شده و همین امر باعث تردید معاملهگران بلندمدت برای ورود به سهم شده است.
از نظر شاخص فیبوناتچی، سهام بانک دی یک روند صعودی خوب را با یک اصلاح بهتر تکمیل کرده و اکنون آماده حرکت به یک اوج دیگر و نزدیک شدن به اعداد ۲۴۰ تومان است. با این حال، حمایت کنونی اگر بشکند، اعداد نزدیک به ۱۱۰ تومان برای سهم پیش بینی میشوند. این دو بازه قیمتی، نقاط خوبی برای تعیین حد ضرر و سود هستند.
از نظر شاخصهای حجمی، این سهم وضعیت بسیار مطلوبی از نظر نقدینگی دارد و نوسانگیری در آن گزینه معاملاتی مطلوبی است. همچنین، ترکیب فیبوناتچی و شاخص حجم، یک استراتژی خوب به معاملهگرهای روزانه و کوتاه مدت میدهد.
مقایسه با همگروهیها و بررسی نمودار آنها نشان از آغاز یک روند خوب در سهام این گروه دارد و میتوان از نمودار گروه به عنوان یک سنگ معیار مناسب برای ورود و خروج به سهم بهره گرفت. همچنین، وضعیت دلار و امکان تثبیت قیمت آن در یک ماه آینده، میتواند یک خبر و وضعیت مثبت برای ورود به سهام بانکی باشد.
برای رسیدن به اوجهای تاریخی خود، دی به یک تلنگر بزرگ نیاز دارد. به ویژه، اخبار واگذاری داراییها، کاهش میزان ضرر شرکت، اخبار اکتسابی پیرامون بانک و …، میتواند نیروی محرکه لازم برای شروع یک روند بسیار صعودی در سهام بانک دی باشد.
آیا بانک دی دوباره تعلیق میشود؟
در حال حاضر هیچ خبری مبنی بر تعلیق نماد دی وجود ندارد. همچنین، وضعیت بانک به نوعی نیست که بخواهد ریسک تعلیق دیگری را به سهام خود وارد کند. بنابراین، انتظار میرود در چند ماه پیش رو، هیچ تعلیق عمدهای در سهم به وجود نیاید.
از نظر تکنیکال، بهترین نقطه برای ورود به نماد دی کجاست؟
در حال حاضر بهترین نوع معامله در این سهم، سرمایهگذاری کوتاه مدت و حتی نوسانگیری روزانه است. با این حال، اگر ریسکپذیر هستید و از نظر مالی توان پذیرش این ریسک را دارید، اکنون و پس از پولبک سهم، زمان نسبتا مناسبی برای ورود به سهام دی است.
با وجود این، هرگز با سیاست خرید سهم و رها کردن آن برای بازه چند ماهه وارد این سهم نشوید. سهام بانک دی را باید به صورت روزانه چک کنید و با معیارهای دیگر مانند وضعیت کلی گروه بانکی، وضعیت شاخص کل و اخبار حاشیهای بانک بسنجید.
حتما برای خود حد ضرر مشخص کنید و در صورت عبور از آن، تحت هیچ شرایطی با سهم همراه نگردید و سریعا از آن خارج شوید. اعداد نزدیک به ۱۴۰ تومان حد ضرر مناسبی برای شرایط کنونی است و ۱۸۰ تومان در کوتاه مدت قابل دسترس است. همچنین، ۲۰۰ تومان را به عنوان یک مقاومت قدرتمند در نظر بگیرید و در صورت ضعف روند برای عبور از آن، از سهم خارج شوید.
درنهایت، اگر سهم بتواند مقاومت ۲۰۰ تومان را با قدرت و حجم بالا بشکند، حتما میتواند در بلندمدت بسیار سودده باشد.
بازدهیهای اخیر نماد دی
در اردیبهشت ۱۴۰۲، سهم رشد بسیار خوبی داشته و معاملهگرانی که در ابتدای این روند صعودی وارد سهم شدهاند، بیشتر از ۵۰ درصد سود کردهاند. در ۳ ماه اخیر نیز سهم نزدیک به ۱۰۰ درصد رشد داشته که قابل مقایسه با هیچ سرمایهگذاری مشابه دیگری نیست. حتی ورود به بازار ارز نیز چنین سودی را تضمین نمیکند.
نماد دی در ۱ سال اخیر ۸۴ درصد رشد کرده که همچنان عدد مناسبی در مقایسه با سرمایهگذاریهایی چون سود بانکی است. با این حال، نوسان شدید در سهم و رکودهای تاریخی آن در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰، ترس و احتیاط در ورود به آن را توجیه میکند.
آیا بانک دی سهام نیروگاه دماوند را فروخته است؟
در سال ۱۴۰۱، بانک دی چندین بار خبر واگذاری سهام دماوند خود را منتشر کرد، اما هرگز اقدام به فروش این سهام نکرده است. با بیش از ۴ میلیارد سهم از نیروگاه دماوند، تقریبا ۷۱ درصد از سهام این نیروگاه به بانک دی تعلق دارد. جالب اینکه، بانک دی نه تنها سهام خود را نفروخته است، بلکه از طریق یکی از صندوقهای سرمایهگذاری، اخیرا ۵۰۰ میلیون سهم دیگر خریداری کرده است.
چرا سهام بانک دی سقوط میکند؟
اصلیترین دلیل در شروع روندهای نزولی شدید در نماد دی، خروج پول هوشمند است. به عبارتی، این نماد بازیگرانی دارد که با شکستن صفهای خرید، و فروشهای گسترده، باعث نزول آن میشوند. همزمان با این تلنگر از جانب حقیقیهای قدرتمند، حقیقیهای خرد نیز همراه میشوند و با حرکتهای هیجانی باعث نزول بیشتر سهم میشوند.
نکته دیگر، افزایش قیمت دلار است. هرچقدر که نوسان در بازار دلار بیشتر بالاتر میرود، نماد دی نیز با چالش و ریسکهای بیشتری همراه میشود. دلیل این امر، تعداد بالای معاملات روزانه این سهم و گستردگی دایره سرمایهگذاران سهم است. به نوعی، از مرحلهای به بعد، احساسات و حرکات هیجانی معاملهگران بر قدرت حقوقیها غالب میشود و دیگر امکانی در مدیریت روند سهم باقی نمیماند. همین امر باعث ایجاد نزول و پس از آن، رکود شدید و طولانی مدت در سهم میشود.
سخن آخر
از نظر تکنیکال، موقعیت کنونی برای ورود کوتاه مدت به سهم مطلوب است. هرچند این ورود باید با تعیین حد ضرر باشد، زیرا هیجانات در سهم زیاد است و تعداد بالای معاملات باعث تغییرهای آنی در سهم میشود. با این حال، سهم از نظر نقدینگی از مطلوبیت بسیار بالایی برخوردار است و امکان اینکه در صفهای طولانی فروش بمانید بسیار پایین است. علاوه بر این، وضعیت کنونی شاخص و گروه بانکیهای نیز مطلوب است و در کوتاه مدت، احتمال سوددهی بالاست.