آینده معدنکاری دیجیتال در جهان

هوشمند سازی، آرمانی است که در ذهن تمام مدیران شرکت‌های معدنی به بلوغ خواهد رسید. معدن به عنوانی یک صنعت و پیشه پرمخاطره، برای انسان و طبیعت، همیشه در کانون انتقادها بوده است. هوشمندسازی و واگذاری فعالیت‌های پر ریسک به دقت بالای ماشین‌های خودکار، دغدغه کنونی و آینده معدنکاران است. برای رسیدن به بالاترین سطح از هوشمند سازی و تحقق همه‌جانبه معدنکاری دیجیتال، شرکت‌ها به ابزارهایی از جنس دیجیتال نیاز دارند که در ادامه به شاخص‌ترین آنها می‌پردازیم.
نرم‌افزار با کارایی بالا: همه ما در حال تجربه عصر دیجیتال هستیم؛ عصری که در آن هزاران ترابایت داده در لحظه مبادله می‌شوند. به همین دلیل است که بیشتر شرکت‌ها داده را به عنوان با ارزشترین دارایی خود معرفی می‌کنند. درواقع، تجارت جهانی حول اطلاعات می‌چرخد و هرکس دسترسی بیشتری به آن دارد، پتانسیل بیشتری برای موفق شدن حاصل کرده است.
در نتیجه، مدیریت داده یک بخش کلیدی از عملیات روزانه هر شرکتی است. بخصوص، نرم‌افزارهای مدیریت و تحلیل داده نقش مهمی در تحقق اهداف تحول دیجیتال و پیش‌بینی موقعیت‌های حیاتی برای صنایع دارند. معدن بیشتر از هر زمان دیگری در حال بهره‌برداری از تجهیزات الکترونیک هوشمند مانند حسگرهای اینترنت اشیاء و ابزارهای رصد آنلاین است. بنابراین، نرم‌افزارهای کارا نقشی حیاتی در بهره‌برداری معدن از این حجم از داده تولیدی و ایجاد سناریوهای عملیاتی در قالب ابزارهایی چون همزاد دیجیتال دارند.
Low-Code و No-Code: توسعه نرم‌افزار یک فرآیند زمانبر و پرهزینه است. معادن دسترسی کافی به متخصصان مورد نیاز برای تولید کدها در نرم‌افزارهای تحلیل داده و کنترل از راه دور ندارند. توسعه بدون کد یا با سطح کدنویسی پایین، یک راه حل نوین در علم برنامه‌نویسی است که توسط پلتفرم‌های نوظهور و خالق ارائه می‌شوند. این پلتفرم‌ها به شرکت‌های معدنی این امکان را می‌دهند تا با کمترین میزان دانش برنامه نویسی، کاربردیترین کدها را برای انجام فعالیت‌های دیجیتالی سازی بنویسند. بنابراین، فرایند توسعه اپلیکیشن‌های معدنی با هزینه و صرف زمان کمتری به انجام می‌رسد.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: در چند ماه اخیر، ChatGPT، به عنوان یک دستیار تحقیقاتی و جستجو در بستر اینترنت، بسیار خبرساز شده است. این نرم‌افزار، روئیتی ساده از آینده ممکن در هوش مصنوعی و قدرت تحلیل و حل مسئله آن است. معدنکاری هوشمند همان ترکیب ایده‌آل از ماشین‌های قدرتمند و نرم‌افزارهای تحلیل مانند ChatGPT، سناریوسازی و کنترل تجهیزات به صورت خودکار است که افق دیجیتالی سازی را ترسیم می‌کند. تمایل شرکت‌های معدنی برای افزایش کارایی خود، آنها را به سمت خودکارسازی فعالیت‌ها و بهبود بهره‌وری سوق می‌دهد. بر اساس تحقیق PWS، هفتاد و پنج درصد از سازمان‌ها در صنایع مختلف، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (به عنوان قدرتمندترین ترکیب ریاضی و برنامه‌نویسی در تحلیل داده) را در صدر اولویت‌های ICT خود قرار داده‌اند. AIOT یا هوش مصنوعی اشیاء ترکیبی از هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء است که به دنبال به حداکثر رساندن بهره‌برداری انسان از سنسورهای محیطی در کنترل عملیات و خودکارسازی آنهاست.
راه‌حل‌های چند ابری یا Multi-Cloud: یکی از چالش برانگیزترین وجهه‌های دیجیتالی کردن صنایع معدنی، نحوه مدیریت و بخصوص ذخیره داده‌های آن است. فضای ابری اگرچه یک راه‌حل مطلوب برای این مسئله است، اما هزینه بالایی دارد و امکان هک و خرابی در شرکت‌های ابری همیشه مشکل ساز بوده‌اند. منظور از راه‌حل‌های چند ابری، استفاده همزمان و توأم یک شرکت از چندین ارائه دهنده خدمات ابری است. برای مثال، می‌توان چیدمان عملیات و مدیریت داده شرکت را طوری معماری کرد که خدماتی چون SaaS را بتوان در آن واحد از کانال دو یا چند شرکت فعال در حوزه فضا و محاسبات ابری دریافت کرد. از این طریق، علاوه بر کنترل بیشتر و ایمن‌تر داده‌های شرکت، رقابت بیشتری بین شرکت‌های خدمات ابری به وجود می‌آید که خود باعث کاهش هزینه خدمات آنها می‌شود. همچنین، شرکت‌های معدنی انعطاف بیشتری در نحوه استفاده از داده‌های خود دارند و بخش‌های مختلف سازمان، امکان بیشتری در چابکسازی عملیات خواهند داشت.
امنیت سایبری: دیجیتالی شدن همزمان با بهبودهایی که به ارمغان می‌آورد، چالش‌های متعددی را نیز به شرکت‌های معدن تحمیل می‌کند. راه‌حل‌های نظارتی مدرن، مانند اطلاعات امنیتی همگرا و مدیریت رویداد (SIEM) و تجزیه و تحلیل رفتار کاربر و سازمان (UEBA)، می‌توانند کمک شایانی به کاهش نقاط ضعف سایبری شرکت کنند.
بلاکچین: قدرتمندترین ابزار در مدیریت داده و ثبت بازگشت ناپذیر الالعات، بلاکچین است. بلاکچین یک پایگاه داده توزیع شده است که با قدرت گرفتن از اصول رمزنگاری، امکان هک و تغییر در داده‌ها را به حداقل می‌رساند و همزمان، شفافیت بیشتر، هزینه‌های کمتر در مدیریت اطلاعات و تجربه کاربری بهتری (برای مشتریان) را برای شرکت‌های معدنی به ارمغان می‌آورد.
بلاکچین آغاز تحول دیجیتال در حوزه اقتصاد است که تحت عنوان مالی غیرمتمرکز (DeFi) معرفی می‌شود. رمزارزها، اپلیکیشن‌های مبتنی بر بلاکچین و دیگر خدمات و محصولات غیرمتمرکز که از سال ۲۰۰۹ آغاز به کار کرده‌اند، در کمتر از ۱۵ سال، اقتصاد خرد و کلان کشورها و جامعه بین الملل را متحول کرده‌اند. اکنون شرکت‌های معدنی باید بیشتر از هر زمانی به فکر ورود به این جنبه از تخصیص و مدیریت سرمایه باشند؛ زیرا آنها باید هوشمند سازی را نه فقط در عملیات، بلکه در استراتژی و ابزارهای مالی خود توسعه دهند. بلاکچین همان نقطه ابتدایی در این توسعه و دروازه ورود معدن به محیط‌هایی چون بازار سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز و متاورس است.