Cisco یک شرکت آمریکایی فعال در دنیای دیجیتال و بخصوص فناوری‌های ارتباطی و شبکه است. در ۱۶ فوریه سال ۱۹۹۰، Cisco سهام خود را در بازار سهام انتشار داد تا در طول یک دهه ۳۰ هزار درصد رشد کند و به بزرگترین شرکت (از نظر ارزش سهام) جهان تبدیل شود.
در زمان انتشار، ارزش بازار این شرکت فناوری در حدود ۲۲۴ میلیون دلار بود. با پیشرفت چشم‌گیر فناوری در رگه‌های مختلف اجتماعی و صنعتی، و مشارکت همه‌جانبه Cisco در توسعه بسترها و دسترسی‌های اینترنتی، در مارس ۲۰۰۰ ارزش بازار شرکت به رقم فوق‌العاده ۵۰۰ میلیارد دلار رسید تا در زمان اوج خود به باارزش‌ترین شرکت دنیا تبدیل شود.
معرفی شرکت Cisco
Cisco Systems یک شرکت فناوری آمریکایی است که در کشورهای مختلف دنیا به تجارت می‌پردازد و مشخصه اصلی آن تولید محصولات موردنیاز در شبکه‌های کامپیوتری است. به عنوان شرکتی که بیشتر محصولات و خدمات خود را به شرکت‌ها و کسب‌وکارهای دیگر می‌فروشد، در بازه کوتاه ۲۰ ساله به یکی از ۳۰۰ شرکت بزرگ جهان بدل شده است.
Cisco در سال ۱۹۸۴ تأسیس شد و مقر اولیه آن شهر سن‌خوزه کالیفرنیا بود. زوج موسس آن، Leonarf Bosack و Sandra Lerner، دو فارغ‌التحصیل از دانشگاه استنفورد بودند. نقطه آغاز فعالیت آن‌ها اتصال کامپیوترهای دو دانشکده بود که ایده اصلی آن نیز در دهه ۱۹۷۰ توسط دانشجویان دانشگاه استنفورد پیشنهاد شده بود.
در سال ۱۹۸۵ شرکت Cisco اولین محصول خود را به بازار عرضه کرد که یک کارت رابط شبکه برای کامپیوترهای شرکت Digital Equipment بود. بزرگترین موفقیت آن‌ها اما، یک روتر بود که هم‌زمان با پروتکل‌های چندین شبکه ارتباط برقرار می‌کرد و در بازه ۳ ساله فروش‌های خوبی برای شرکت به ارمغان آورد.
شرکت اکنون در ساخت تجهیزات و سخت‌افزارهای ارتباطی یا Communication و Telecommunication فعالیت شاخص دارد. همچنین، در چند سال اخیر وارد حوزه فعالیت‌های ابری، در مشارکت با گوگل، شده است.
داستان عرضه و رشد عجیب Cisco در دهه آخر قرن بیستم
در سال ۱۹۸۷ و با هدف تأمین سرمایه موردنیاز برای توسعه شرکت، موسسان آن، بخشی از سهام شرکت را به Sequoia Capital فروختند. این شرکت جدید، بخش قابل‌توجهی از مدیریت و برنامه‌ریزی‌های شرکت را تحت کنترل خود قرار داد و در سال ۱۹۹۰ اعلام کرد که قصد دارد سهام شرکت را در بازار سهام عرضه کند.
در ۱۶ فوریه و تحت نام اختصاری CSCO، ۲.۸ میلیون سهم از Cisco در بازار NASDAQ به عموم واگذار شدند. در آن زمان شاخصی چون S&P 500 عدد ۳۳۲.۷۲ را ثبت کرده بود و میانگین صنعتی داوجونز 2635.۵۹ بود.
اما جهان در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن ۲۱ام در حال تجربه یک تحول و انتقال فوق‌العاده با محوریت اینترنت بود. همین امر باعث شد که شرکت Cisco که بزرگترین تأمین‌کننده خدمات شبکه بود، در کانون توجه باشد و هم‌زمان با توسعه اینترنت، سهام این شرکت نیز صعودهای باورنکردی را تجربه کند.
صعود و فرود نجومی Cisco
در کمتر از یک دهه، ارزش سهام شرکت بیشتر از ۳۰۰۰۰ درصد رشد کرد که بیشتر از هر چیز دیگری، از ورود شرکت‌های دیگری چون گوگل و یاهو به عرصه اینترنت، عطش جهان برای تجربه اینترنت و آغاز مشارکت شرکت‌هایی چون اپل با Cisco تأثیر گرفته بود.
با این حال، این پیشرفت واقعی نبود و بیم آن می‌رفت که حباب‌های ایجادشده در لحظه‌ای از فعالیت بازار بترکند و یک تاریخ‌سازی و سقوط ناگهانی را برای شرکت به بار آورند. همین اتفاق هم افتاد و در اواخر ماه مارس ۲۰۰۰ نزول‌ها شروع شدند تا در مارس ۲۰۰۱، سهام شرکت ۷۸ درصد از ارزش خود را از دست داده باشد.
جرقه اولیه این سقوط یک مقاله انتقادی از رشد بیش‌ازحد ارزش سهام و عدم تطابق آن با توسعه فعالیت‌های آن بود. این سقوط اما تنها برای سیسکو نبود و وابستگی زیاد شاخص‌ها و شرکت‌های دیگر به این بازوی قدرتمند، باعث سقوط بازارهای معرف بازار و سهام سایر شرکت‌های حوزه فناوری شد.
دلیل و تأثیر سقوط Cisco
سیسکو یکی از اصلی‌ترین پیشگامان عصر دات کام بود که در دهه آخر قرن بیستم شرکت‌های بزرگی چون مایکروسافت را نیز در بازارهای سهام عقب زده بود. در زمان اوج خود، قیمت هر سهم آن ۷۹ دلار بود که ارزش بازار نزدیک به ۵۵۰ میلیارد دلار را برای آن رقم می‌زد.
یک گزارش انتقادی از مجله Barron در سال ۲۰۰۰ آغازگر جریان بدبینی به موفقیت‌های سیسکو بود. در این مقاله، به ارزش هر سهم شرکت در مقابل موفقیت‌ها و فروش یکسال پیش آن اشاره شده بود که باهم هم‌خوانی نداشتند.
همین مقاله انتقادی کافی بود تا حباب‌ها یکی پس از دیگری بترکند و سقوط سهام سیسکو کل بازار Nasdaq را با خود پایین بکشد. برای اولین بار در ماه مه، شاخص نزداک ۱۴۷.۴۴ رقم، ۳.۹ درصد، سقوط کرد و نزول شرکت‌های دیگر چون اینتل و پایان عصر طلایی دات کام برای شرکت‌های حوزه فناوری را باعث شد.
در زمان اوج آن، سهام شرکت سیسکو با قیمتی ۱۳۳ بار بیشتر از درآمد آن، نسبت به تعداد سهام‌اش، خرید و فروش می‌شد. مقاله اشاره کرده بود که یا باید وضعیت بنیادی شرکت ۱۰۰ درصد رشد کند یا سهام ۱۰۰ درصد نزول کند؛ عدم امکان وقوع اولی دومی را نتیجه داد.
پس از ۳۲ سال، اکنون ارزش بازار Cisco در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است که همچنان از نصف ارزش دوران اوج یا پیک خود کمتر است.
داستان سیسکو و وضعیت آن در بازار سهام بسیار شبیه داستان بیت‌کوین و اوج‌گیری آن به رقم‌های بالاتر از ۶۰ هزار دلار، و نزول‌های فاجعه بار در حوالی ۱۵ هزار دلار است. درنتیجه، یا اصول بنیادی و ارزش‌های قابل لمس باید با قیمت سهم تطابق داشته باشند یا اینکه صعودهای عمودی به نزول‌های عمودی ختم می‌شوند.