بازگشت جنگ تجاری؛ ترامپ تعرفههای سنگین بر واردات اعمال میکند
واشنگتن – فوریه ۲۰۲۵ | دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در ادامه سیاستهای اقتصادی خود، از وضع تعرفههای جدید بر واردات از کشورهای مختلف از جمله چین، کانادا و مکزیک خبر داد. این اقدامات که به گفته ترامپ با هدف حمایت از تولید داخلی و جلوگیری از تجارت ناعادلانه صورت میگیرد، میتواند تنشهای اقتصادی بینالمللی را افزایش دهد و بر زنجیره تأمین جهانی تأثیر بگذارد.
تعرفههای جدید؛ آغاز موج تازهای از تنشهای تجاری
بر اساس اعلام کاخ سفید، دولت ترامپ تعرفه ۱۰ درصدی بر واردات کالاهای چینی را اجرایی کرده است. علاوه بر این، رئیسجمهور آمریکا اعلام کرده که قصد دارد معافیتهای تعرفهای برای کالاهای کمارزش از چین و هنگکنگ را لغو کند، اما این تصمیم به طور موقت به تعویق افتاده است.
علاوه بر چین، ترامپ تعرفههایی را برای کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک نیز در نظر گرفته است. بر این اساس، کالاهای وارداتی از این دو کشور با تعرفه ۲۵ درصدی مواجه خواهند شد. این اقدام در ابتدا قرار بود از اوایل فوریه اعمال شود، اما پس از مذاکراتی که بین دولتهای آمریکا، کانادا و مکزیک صورت گرفت، اجرای آن به مدت یک ماه به تعویق افتاد.
ترامپ: تعرفهها ابزار فشاری برای اصلاح تجارت جهانی است
ترامپ اعلام کرده که هدف اصلی این سیاستها، اصلاح شیوههای تجاری ناعادلانه و احیای صنعت داخلی آمریکاست. وی در نشست اخیر خود با مقامات اقتصادی گفت: «این اقدامات به نفع کارگران آمریکایی است و ما نمیتوانیم اجازه دهیم کشورهای دیگر از بازار ما سوءاستفاده کنند.»
به گفته اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، تعرفهها نه تنها برای ایجاد اشتغال و حمایت از تولید داخلی، بلکه برای افزایش درآمد فدرال و تأمین مالی طرحهای اقتصادی ترامپ نیز در نظر گرفته شدهاند. وی همچنین اشاره کرد که دولت آمریکا از تعرفهها به عنوان یک ابزار مذاکره با سایر کشورها استفاده خواهد کرد.
اتحادیه اروپا و چین در آستانه واکنش متقابل
پس از اعلام این تعرفهها، مقامات اتحادیه اروپا و چین نسبت به اقدامات تلافیجویانه هشدار دادهاند. اتحادیه اروپا در اکتبر ۲۰۲۴ تصمیم گرفت تعرفههایی تا ۴۵ درصد بر خودروهای الکتریکی وارداتی از چین وضع کند، اقدامی که چین آن را ناعادلانه خواند و تهدید کرد که بر محصولات اروپایی تعرفههای متقابل وضع خواهد کرد.
چین نیز در واکنش به اقدامات تجاری آمریکا اعلام کرده که آماده است تدابیری برای محافظت از صنایع داخلی خود اتخاذ کند. به گزارش رسانههای چینی، دولت پکن در حال بررسی گزینههایی برای مقابله با تعرفههای جدید آمریکا است که ممکن است شامل وضع محدودیتهای صادراتی بر مواد اولیه کلیدی و فناوریهای پیشرفته باشد.
تأثیرات اقتصادی تعرفهها بر بازارهای جهانی
کارشناسان اقتصادی هشدار دادهاند که این موج جدید از سیاستهای تجاری ترامپ میتواند تأثیرات گستردهای بر بازارهای جهانی داشته باشد. به گفته اریکا یورک، اقتصاددان ارشد در موسسه «تکس فاندیشن»، افزایش تعرفههای تجاری میتواند هزینههای سالانه خانوادههای آمریکایی را بهطور متوسط ۶۲۵ دلار افزایش دهد و در عین حال، موجب حذف ۱۴۲ هزار شغل تماموقت شود.
علاوه بر این، برخی از شرکتهای بزرگ آمریکایی، از جمله خردهفروشیهایی مانند والمارت، درباره افزایش قیمت کالاهای مصرفی هشدار دادهاند. مدیرعامل این شرکت در مصاحبهای اعلام کرد که تعرفههای جدید میتوانند موجب افزایش هزینههای تولید و عرضه شوند که در نهایت به افزایش قیمتها برای مصرفکنندگان منجر خواهد شد.
کنگره و نقش آن در سیاستهای تعرفهای ترامپ
اگرچه بسیاری از سیاستهای اقتصادی آمریکا نیاز به تأیید کنگره دارند، اما قوانین این کشور اختیار قابلتوجهی به رئیسجمهور برای اعمال تعرفهها داده است. ترامپ میتواند با استناد به تهدیدهای امنیت ملی، شرایط اضطراری اقتصادی یا سیاستهای تجاری ناعادلانه، بدون نیاز به تأیید کنگره تعرفههای جدید را اعمال کند. این موضوع باعث شده است که منتقدان از محدودیتهای کنگره در کنترل سیاستهای تجاری ترامپ انتقاد کنند.
جمعبندی
تصمیم جدید ترامپ برای اعمال تعرفههای گسترده بر واردات از کشورهای مختلف، آغازگر مرحلهای جدید از تنشهای تجاری است که میتواند بر رشد اقتصادی آمریکا و جهان تأثیر بگذارد. با توجه به تهدیدات تلافیجویانه از سوی چین و اتحادیه اروپا، کارشناسان بر این باورند که این سیاستها میتوانند منجر به یک جنگ تجاری تمامعیار شوند که پیامدهای گستردهای برای تجارت جهانی خواهد داشت.
در حالی که ترامپ همچنان از این سیاستها به عنوان راهی برای تقویت اقتصاد آمریکا دفاع میکند، باید دید که واکنش سایر کشورها چگونه خواهد بود و آیا این اقدامات در نهایت به نفع اقتصاد جهانی خواهد بود یا خیر.