فرصت دوباره ترامپ به یورو برای کنار زدن دلار
تهران – خبرگزاری [نام خبرگزاری شما] – جایگاه دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی، در معرض چالش‌های جدیدی قرار گرفته است. به گفته کارشناسان اقتصادی، سیاست‌های اخیر آمریکا و افزایش تنش‌های اقتصادی جهانی، احتمال تضعیف دلار و ایجاد فرصت برای سایر ارزهای بین‌المللی مانند یورو را افزایش داده است.
چالش‌های پیش روی دلار آمریکا
به گزارش [نام خبرگزاری شما]، جایگاه دلار آمریکا به عنوان مهم‌ترین ارز ذخیره جهانی، امکان استقراض گسترده از بازارهای بین‌المللی را برای این کشور فراهم کرده است. با این حال، تحولات اخیر نشان می‌دهد که این موقعیت با چالش‌های قابل توجهی مواجه شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که دو عامل اصلی، خطر تضعیف دلار را افزایش داده است:
- رویکرد سیاست خارجی دونالد ترامپ: سیاست‌های اقتصادی و تجاری ترامپ در قبال کشورهای متحد و استفاده از ابزارهای اقتصادی مانند تعرفه‌ها، موجب ایجاد نگرانی‌هایی در خصوص ثبات دلار شده است.
- افزایش فعالیت‌های مالی اروپا: کشورهای منطقه یورو در حال بررسی برنامه‌هایی برای تأمین مالی گسترده و انتشار بدهی‌های مشترک هستند. این اقدامات می‌تواند منجر به تقویت یورو در برابر دلار شود.
نقش دلار در مبادلات تجاری جهانی
دلار آمریکا همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین ارزهای جهانی در مبادلات بین‌المللی استفاده می‌شود. بر اساس آمارهای فدرال رزرو، در دو دهه گذشته، حدود ۹۶ درصد از مبادلات تجاری بین‌المللی در قاره آمریکا، ۷۴ درصد در آسیا و ۷۹ درصد در سایر نقاط جهان به دلار انجام شده است.
با این حال، در منطقه یورو، یورو به عنوان ارز رایج مورد استفاده قرار می‌گیرد و دلار سهم کمتری در تراکنش‌های این منطقه دارد. به گفته تحلیلگران، اگر کشورهای اروپایی بتوانند با انتشار اوراق قرضه مشترک، بازارهای مالی گسترده‌تری را ایجاد کنند، امکان تقویت یورو در برابر دلار افزایش خواهد یافت.
تأثیر سیاست‌های تجاری ترامپ بر دلار
تحلیلگران اقتصادی معتقدند که سیاست‌های دونالد ترامپ در قبال تجارت جهانی، می‌تواند تأثیرات منفی بر ارزش دلار داشته باشد. استفاده از تعرفه‌های تجاری به عنوان ابزاری برای فشار بر کشورهای دیگر، می‌تواند باعث کاهش تجارت جهانی و کاهش تقاضا برای دلار شود.
افزایش تعرفه‌ها و کاهش سطح تجارت بین‌المللی، می‌تواند منجر به کاهش رشد اقتصادی آمریکا و کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در این کشور شود. در این شرایط، برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است به دنبال جایگزین‌هایی برای دلار باشند.
هشدار اقتصاددانان درباره کاهش سلطه دلار
کاماکشیا تریودی، اقتصاددان گلدمن ساکس، در این باره هشدار داده است که استمرار نااطمینانی سیاسی در آمریکا می‌تواند سلطه دلار را تضعیف کند. وی معتقد است که قدرت دلار در دهه گذشته، ناشی از تقاضای بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری بوده است.
به گفته وی، در هفته‌های اخیر، همزمان با افزایش بازدهی در بازارهای سهام اروپا و چین و همچنین کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به چشم‌انداز رشد اقتصادی آمریکا، دلار با چالش‌های بیشتری روبرو شده است.
تأثیر برنامه‌های دفاعی آمریکا بر وضعیت دلار
برخی از کارشناسان معتقدند که سیاست‌های جدید آمریکا در حوزه دفاعی نیز می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر ارزش دلار داشته باشد. کاهش هزینه‌های دفاعی در برخی از کشورها، ممکن است منجر به کاهش نگهداری اوراق خزانه آمریکا در ذخایر ارزی این کشورها شود.
کنستانتین بولز، از شرکت مدیریت سرمایه جهانی «یوبی‌اس»، معتقد است که رویکرد انزواگرایانه ترامپ، می‌تواند سرمایه‌گذاران را از بازارهای مالی آمریکا دور کند و در نتیجه، فشار بیشتری بر ارزش دلار وارد کند.
جایگزین‌های دلار در مبادلات جهانی
پس از تحریم‌های آمریکا علیه روسیه در سال ۲۰۲۲، برخی از کشورها، از جمله اعضای گروه بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی، اندونزی، ایران و امارات متحده عربی) به دنبال کاهش وابستگی به دلار بوده‌اند.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در اجلاس بریکس در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که دلار آمریکا به عنوان یک سلاح اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بسیاری از کشورهای عضو این گروه، تلاش کرده‌اند تا وابستگی خود را به این ارز کاهش دهند.
نقش یورو در رقابت با دلار
از زمان معرفی یورو در سال ۱۹۹۹، این ارز به عنوان یک رقیب بالقوه برای دلار مطرح شده است. در دهه‌های اخیر، بحران‌های مالی مختلف، از جمله بحران مالی ۲۰۰۸، موقعیت یورو را تضعیف کرد. با این حال، در شرایط کنونی، برخی از اقتصاددانان معتقدند که یورو می‌تواند مجدداً به عنوان یک گزینه قدرتمند در بازارهای مالی جهانی مطرح شود.
جمع‌بندی
با توجه به تحولات اخیر در بازارهای جهانی، موقعیت دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی با چالش‌هایی مواجه شده است. سیاست‌های اقتصادی و تجاری دونالد ترامپ، در کنار برنامه‌های جدید اروپا، ممکن است منجر به کاهش نقش دلار در بازارهای بین‌المللی و افزایش اهمیت یورو شود.
به گفته کارشناسان، اگر کشورهای اروپایی بتوانند با اجرای سیاست‌های مالی مناسب، یورو را به عنوان یک جایگزین قدرتمند برای دلار مطرح کنند، ممکن است در آینده، شاهد تغییرات قابل توجهی در ساختار مالی جهانی باشیم.
با این حال، همچنان مشخص نیست که آیا دلار می‌تواند موقعیت برتر خود را حفظ کند یا اینکه یورو و سایر ارزهای بین‌المللی، فرصت بیشتری برای رقابت با این ارز پیدا خواهند کرد.