رشد اقتصادی عربستان مدیون بخش غیرنفتی شد
دادههای اولیه منتشرشده از سوی مقامات اقتصادی عربستان سعودی نشان میدهد که اقتصاد این کشور در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل، ۱.۳ درصد رشد داشته است. این رشد اقتصادی عمدتاً به افزایش فعالیتهای غیرنفتی و دولتی نسبت داده میشود، در حالی که بخش نفتی شاهد کاهش تولید بوده است.
افزایش رشد در بخشهای غیرنفتی و دولتی
بر اساس آمار ارائهشده، فعالیتهای غیرنفتی عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ به میزان ۴.۳ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که بخش دولتی نیز با رشد ۲.۶ درصدی همراه بوده است. در مقابل، فعالیتهای نفتی این کشور با کاهش ۴.۵ درصدی مواجه شدهاند.
این آمار نشاندهنده تغییرات ساختاری در اقتصاد عربستان سعودی است که طی سالهای اخیر تلاش کرده وابستگی خود به نفت را کاهش دهد و بخشهای غیرنفتی را تقویت کند. دولت عربستان برنامههای متعددی را برای توسعه صنایع غیرنفتی، سرمایهگذاری در بخشهای فناوری، گردشگری و تولید داخلی اجرا کرده که به نظر میرسد تأثیرات آن در رشد اقتصادی این کشور مشهود است.
افزایش تولید ناخالص داخلی در سهماهه چهارم ۲۰۲۴
برآوردهای اولیه نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی (GDP) عربستان سعودی در سهماهه چهارم سال ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۴.۵ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که کارشناسان پیشبینی میکردند رشد اقتصادی عربستان در این دوره به دلیل کاهش درآمدهای نفتی با افت مواجه شود، اما آمارها نشان از تداوم رشد در برخی بخشهای اقتصادی دارد.
طبق گزارشهای منتشرشده، کاهش تولید نفت در عربستان و سایر کشورهای عضو اوپک پلاس در دو سال گذشته یکی از عوامل مؤثر در افت رشد بخش نفتی این کشور بوده است. اما همزمان، برنامههای اقتصادی دولت برای افزایش تولیدات داخلی، حمایت از سرمایهگذاری خارجی و توسعه بخش خدمات، باعث شده است که اقتصاد عربستان از کاهش وابستگی به نفت تأثیر مثبت بگیرد.
نقش اوپک پلاس در تغییرات اقتصادی عربستان
عربستان سعودی به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت در جهان، نقش کلیدی در تصمیمگیریهای اوپک پلاس دارد. این گروه متشکل از کشورهای صادرکننده نفت، به رهبری عربستان سعودی و روسیه، از سال ۲۰۲۲ کاهش تولید نفت را به منظور حمایت از بازار و کنترل قیمتها در دستور کار قرار داده بود.
با این حال، طبق اعلام مقامات اوپک پلاس، این گروه قصد دارد از آوریل ۲۰۲۵ بهتدریج تولید نفت را افزایش دهد و سطح تولید را به میزان قبل بازگرداند. این تصمیم میتواند تأثیرات متفاوتی بر اقتصاد کشورهای عضو اوپک، از جمله عربستان سعودی، داشته باشد و ممکن است به افزایش درآمدهای نفتی این کشور منجر شود.
پیشبینی رشد اقتصادی عربستان در سال ۲۰۲۴
پیشبینیهای اقتصادی برای سال ۲۰۲۴ نشان میدهد که رشد اقتصادی عربستان در این سال نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته است. در نظرسنجی اخیر رویترز، پیشبینی شده بود که رشد اقتصادی عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ به میزان ۱.۳ درصد خواهد بود. این برآورد اندکی کمتر از پیشبینی تجدیدنظر شده صندوق بینالمللی پول است که رشد ۱.۵ درصدی را برای این کشور در نظر گرفته بود.
علاوه بر این، نرخ رشد اقتصادی عربستان در سال ۲۰۲۴ یکی از کندترین نرخهای رشد در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بوده است. با این حال، برنامههای دولت عربستان برای توسعه اقتصادی در حوزههای غیرنفتی همچنان ادامه دارد و انتظار میرود که در سالهای آینده تأثیرات بیشتری بر رشد اقتصادی این کشور داشته باشد.
جمعبندی
بررسی دادههای اقتصادی عربستان سعودی نشان میدهد که رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۲۴ عمدتاً به دلیل افزایش فعالیتهای غیرنفتی و دولتی بوده است. در حالی که بخش نفتی با کاهش ۴.۵ درصدی مواجه شده، بخشهای غیرنفتی توانستهاند رشد قابلتوجهی را تجربه کنند.
افزایش تولید ناخالص داخلی در سهماهه چهارم ۲۰۲۴ نشاندهنده تأثیر مثبت برنامههای اقتصادی دولت برای کاهش وابستگی به نفت و تقویت سایر بخشهای اقتصادی است. همچنین، تصمیم اوپک پلاس برای افزایش تولید نفت در سال ۲۰۲۵ میتواند تأثیرات جدیدی بر اقتصاد عربستان داشته باشد.
با توجه به این آمار، کارشناسان معتقدند که عربستان سعودی همچنان به دنبال اجرای سیاستهای اقتصادی متنوعسازی و کاهش وابستگی به نفت خواهد بود. با این حال، چالشهایی نظیر نوسانات قیمت نفت و شرایط اقتصادی جهانی میتواند در مسیر رشد اقتصادی این کشور نقش مؤثری داشته باشد.