اقتصاد ژاپن مدیون آسیا شد
به گزارش گروه اقتصادی، تازهترین دادههای رسمی وزارت دارایی ژاپن نشان میدهد که صادرات این کشور در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی، پس از چهار ماه کاهش متوالی، رشد مثبتی را تجربه کرده است. این افزایش صادرات عمدتاً تحت تأثیر رشد قابل توجه صادرات به کشورهای آسیایی، بهویژه چین، رخ داده است.
بر اساس گزارشهای منتشرشده، صادرات کلی ژاپن در سپتامبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴.۲ درصد افزایش یافته است. این رشد در حالی ثبت شده که در ماههای پیشین، صادرات ژاپن در اثر کاهش تقاضا از سوی آمریکا و محدودیتهای تجاری ناشی از تعرفهها در مسیر نزولی قرار داشت.
طبق دادههای رسمی، صادرات ژاپن به آسیا در ماه سپتامبر نسبت به سال گذشته میلادی ۹.۲ درصد افزایش داشته است. این رشد به دلیل افزایش ۵.۸ درصدی صادرات کالا به چین، بزرگترین شریک تجاری ژاپن، رخ داده است. افزایش تقاضا از سوی چین برای کالاهای صنعتی و نیمهرسانا نقش اصلی را در بهبود تراز صادراتی ژاپن ایفا کرده است.
در مقابل، صادرات ژاپن به ایالات متحده، دومین شریک تجاری بزرگ این کشور، کاهش یافته است. در ماه سپتامبر صادرات کالاهای ژاپنی به آمریکا نسبت به سال گذشته ۱۳.۳ درصد افت کرده است. با وجود توافق تجاری اخیر بین توکیو و واشنگتن، صادرات خودرو و برخی تجهیزات صنعتی ژاپن به بازار آمریکا همچنان در مسیر نزولی قرار دارد.
گزارشها نشان میدهد که صادرات خودروهای ژاپنی به آمریکا در ماه سپتامبر ۲۴.۲ درصد کاهش یافته است. هرچند این رقم در مقایسه با کاهش ۲۸.۴ درصدی در ماه اوت اندکی کمتر است، اما همچنان بیانگر روند نزولی صادرات خودرو است. کارشناسان بخش بازرگانی ژاپن علت اصلی این کاهش را تعرفههای بالا و تغییر الگوی تقاضا در بازار ایالات متحده اعلام کردهاند.
در ماه ژوئیه سال جاری میلادی، دولت ژاپن با ایالات متحده به توافق تجاری تازهای دست یافت که بر اساس آن، تعرفههای صادرات کالاهای ژاپنی به آمریکا از ۲۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش یافت. این تعرفهها از تاریخ هفتم اوت ۲۰۲۵ میلادی بهصورت رسمی اجرا شدهاند. با این حال، با وجود کاهش نرخ تعرفهها، صادرات کالاهای ژاپنی به آمریکا هنوز به سطح پیش از اعمال محدودیتهای تجاری بازنگشته است.
یکی از بخشهایی که در افزایش صادرات سپتامبر نقش چشمگیری داشته، بخش نیمهرساناها است. طبق اعلام وزارت دارایی ژاپن، صادرات محصولات نیمهرسانا در سپتامبر نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲.۶ درصد رشد داشته است. رشد تقاضای چین و کرهجنوبی برای تجهیزات تولید تراشه و مواد اولیه نیمهرسانا از مهمترین دلایل این افزایش اعلام شده است.
همچنین آمارها نشان میدهد که واردات ژاپن در ماه سپتامبر رشد مثبتی را تجربه کرده است. واردات کالا در این ماه نسبت به سال گذشته ۳.۳ درصد افزایش یافت و در مقایسه با کاهش ۵.۲ درصدی ماه اوت، تغییر محسوسی داشته است. این رقم از پیشبینی ۰.۶ درصدی تحلیلگران خبرگزاری رویترز نیز فراتر رفته است.
دادههای رسمی نشان میدهد که در بخش کالاهای صنعتی و مواد اولیه، صادرات ژاپن رشد بالایی را تجربه کرده است. بخش فلزات، ماشینآلات صنعتی و تجهیزات الکترونیکی بیشترین سهم را در رشد صادرات این کشور داشتهاند. در مقابل، صادرات خودرو و محصولات کشاورزی در ماه سپتامبر کاهش یافت.
گزارش شبکه خبری سیانبیسی به نقل از «هیروفومی سوزوکی»، استراتژیست ارزی بانک سومیتومو میتسویی، بیان میکند که صادرات ژاپن در ظاهر رشد داشته، اما این رشد آنچنان که به نظر میرسد قوی نیست. وی گفته است: «افزایش اخیر صادرات بیشتر ناشی از تقاضای موقتی در آسیا است و هنوز نشانهای از بهبود پایدار در بازارهای جهانی دیده نمیشود.»
او همچنین هشدار داده است که تنشهای تجاری میان آمریکا و چین میتواند چشمانداز صادرات ژاپن را در ماههای آینده با چالش روبهرو کند. بر اساس گفتههای وی، سیاستهای تعرفهای جدید تأثیر بیشتری نسبت به نرخ ارز بر صادرات ژاپن داشتهاند و تداوم این شرایط ممکن است روند رشد صادرات را محدود کند.
در همین حال، وزارت دارایی ژاپن اعلام کرده است که ارزش کل صادرات این کشور در سپتامبر به بیش از ۷۸ تریلیون ین رسیده است. در بخش واردات نیز ارزش کل کالاهای وارداتی حدود ۷۲ تریلیون ین گزارش شده که تراز تجاری مثبت ۶ تریلیون ین را برای این ماه رقم زده است. این نخستینبار در پنج ماه گذشته است که تراز تجاری ژاپن به نفع صادرات تغییر یافته است.
در بخش بازار ارز، افت ارزش ین در برابر دلار آمریکا یکی از عوامل مؤثر در افزایش صادرات گزارش شده است. تضعیف ارزش ین موجب شده است کالاهای ژاپنی در بازارهای آسیایی و اروپایی رقابتیتر شوند و تقاضا برای محصولات صادراتی این کشور افزایش یابد.
بر اساس دادههای منتشرشده از سوی بانک مرکزی ژاپن، ین در سپتامبر به پایینترین سطح خود در برابر دلار طی دو سال اخیر رسید. این موضوع در کوتاهمدت به نفع صادرکنندگان ژاپنی عمل کرده، اما همزمان هزینه واردات انرژی و مواد اولیه را افزایش داده است.
کارشناسان اقتصادی ژاپن اعلام کردهاند که در ماههای آینده، تداوم رشد صادرات تا حد زیادی به ثبات روابط تجاری ژاپن با آمریکا و چین و همچنین سیاستهای پولی فدرال رزرو آمریکا وابسته خواهد بود. با وجود رشد اخیر صادرات، هنوز برخی بخشهای اقتصادی ژاپن از جمله خودروسازی و تجهیزات حملونقل با رکود مواجه هستند.
به گزارش منابع رسمی، دولت ژاپن در تلاش است از طریق گسترش همکاری با کشورهای آسیایی، کاهش وابستگی به بازار آمریکا و تقویت تجارت با کشورهای عضو آسهآن، رشد صادرات خود را در سال آینده تثبیت کند.
در مجموع، دادههای جدید وزارت دارایی ژاپن نشان میدهد که پس از ماهها کاهش، صادرات این کشور توانسته با کمک رشد تقاضا در بازارهای آسیایی بار دیگر به مسیر صعودی بازگردد، هرچند بخش خودرو و برخی صنایع سنگین همچنان با افت روبهرو هستند.
