تصمیمات کلیدی پیش روی بانک مرکزی اروپا؛ پنج پرسش مهم برای بازارها
کاهش نرخ بهره در نشست پیش رو
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، انتظار می‌رود بانک مرکزی اروپا در نشست روز پنجشنبه، نرخ بهره را ۲۵ واحد پایه کاهش داده و آن را به ۲.۵ درصد برساند. این تصمیم در راستای سیاست‌های انبساطی ECB برای حمایت از رشد اقتصادی اتخاذ خواهد شد.
با این حال، کارشناسان بر این باورند که بانک مرکزی اروپا ممکن است سیگنال‌هایی درباره آینده سیاست‌های پولی خود ارائه دهد. کارستن برزسکی، رئیس بخش کلان اقتصادی ING، گفته است که بیانیه ECB می‌تواند حاوی نشانه‌هایی درباره اینکه آیا سیاست‌های فعلی همچنان محدودکننده هستند یا به سمت یک موضع خنثی حرکت می‌کنند، باشد.
همچنین، در این نشست ممکن است به مشکلات اخیر سیستم‌های پرداخت ECB که در هفته گذشته دچار اختلال شدند، پرداخته شود.
ادامه کاهش نرخ بهره پس از ماه مارس
اگرچه بازارها انتظار دارند که روند کاهش نرخ بهره پس از ماه مارس نیز ادامه داشته باشد، اما مسیر این روند چندان هموار نخواهد بود. بر اساس پیش‌بینی‌های فعلی، تا پایان سال جاری میلادی مجموع کاهش‌های نرخ بهره حدود ۹۰ واحد پایه خواهد بود و این میزان معادل سه کاهش دیگر است که نرخ بهره را به ۲ درصد می‌رساند. همچنین، احتمال کاهش چهارم و رسیدن نرخ بهره به ۱.۷۵ درصد نیز مطرح شده است.
با این حال، سیاست‌گذاران بانک مرکزی اروپا در مورد سرعت کاهش نرخ بهره اختلاف نظر دارند. ایزابل اشنابل، یکی از اعضای هیئت اجرایی ECB، اعلام کرده است که مشخص نیست آیا سیاست‌های پولی این بانک همچنان محدودکننده هستند یا خیر. برخی تحلیلگران معتقدند که ممکن است در ماه آوریل کاهش دیگری رخ ندهد و یک وقفه در این روند ایجاد شود.
در مقابل، ماریو سنتنو، رئیس بانک مرکزی پرتغال، که به سیاست‌های انبساطی تمایل دارد، هشدار داده است که با توجه به ضعف اقتصاد، احتمال کاهش نرخ تورم به زیر هدف ECB وجود دارد.
تأثیر تعرفه‌های تجاری آمریکا بر سیاست‌های ECB
تعرفه‌های جدید ایالات متحده بر کالاهای اروپایی می‌تواند بر سیاست‌های بانک مرکزی اروپا تأثیرگذار باشد. در حال حاضر، تنها یک تعرفه ۱۰ درصدی آمریکا علیه چین اجرایی شده و هنوز تأثیر مستقیمی بر اقتصاد اروپا نداشته است. با این حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرده که از ۱۲ مارس، تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم از اروپا اعمال خواهد شد.
همچنین، ترامپ به دنبال اعمال تعرفه‌های متقابل بر هر کشوری است که مالیات بر واردات آمریکایی را افزایش داده است. علاوه بر این، او هفته گذشته اعلام کرد که احتمال دارد یک تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروها و سایر کالاهای اروپایی وضع کند.
تحلیل‌های موسسه اقتصادی کیل آلمان نشان می‌دهد که چنین تعرفه‌هایی می‌تواند تولید ناخالص داخلی منطقه یورو را در سال اول اجرای آن، ۰.۴ درصد کاهش دهد. با توجه به پیش‌بینی رشد اقتصادی ۰.۹ درصدی منطقه یورو برای سال ۲۰۲۵، این میزان کاهش می‌تواند اثرات محسوسی بر اقتصاد اروپا داشته باشد.
با این حال، بانک مرکزی اروپا احتمالاً تا ماه آوریل صبر خواهد کرد تا تأثیر دقیق این تعرفه‌ها را بر اقتصاد بررسی کند.
آتش‌بس احتمالی در اوکراین و اثرات آن بر اقتصاد اروپا
سرمایه‌گذاران معتقدند که یک آتش‌بس احتمالی در اوکراین می‌تواند به تقویت رشد اقتصادی و کاهش قیمت انرژی منجر شود. با این حال، کارشناسان اقتصادی تأکید دارند که تأثیر این آتش‌بس بر سیاست‌های ECB محدود خواهد بود.
هولگر اشمیدینگ، اقتصاددان ارشد بانک برنبرگ، اعلام کرده که توافق صلح احتمالی در اوکراین تأثیر زیادی بر سیاست‌های پولی بانک مرکزی اروپا نخواهد داشت. او اضافه کرد که تأثیر تعرفه‌های تجاری آمریکا بر اقتصاد اروپا به مراتب مهم‌تر از صلح در اوکراین خواهد بود.
علاوه بر این، فشارها برای افزایش هزینه‌های دفاعی اروپا در حال افزایش است. کارشناسان معتقدند که دولت‌های اروپایی برای تقویت بخش دفاعی خود، به صدها میلیارد یورو هزینه نیاز دارند. برخی مؤسسات مالی مانند سیتی‌گروپ معتقدند که افزایش هزینه‌های مالی بلندمدت می‌تواند منجر به کاهش بیشتر نرخ بهره شود، در حالی که بانک‌هایی مانند بارکلیز پیش‌بینی می‌کنند که افزایش هزینه‌های دولتی ممکن است به کاهش نرخ بهره کمتری منجر شود.
پیش‌بینی‌های جدید بانک مرکزی اروپا درباره رشد و تورم
بر اساس داده‌های اخیر، رشد اقتصادی منطقه یورو در پایان سال ۲۰۲۴ کمتر از پیش‌بینی‌های قبلی بانک مرکزی اروپا بوده است. این موضوع احتمالاً منجر به کاهش پیش‌بینی‌های رشد اقتصادی در نشست جدید خواهد شد.
از سوی دیگر، افزایش قیمت انرژی از زمان آخرین پیش‌بینی‌های ECB می‌تواند باعث شود که بانک مرکزی اروپا پیش‌بینی‌های تورمی خود را برای سال جاری اندکی افزایش دهد. با این حال، داده‌های منتشر شده در روز جمعه نشان می‌دهند که تورم، به‌ویژه در بخش خدمات، در حال کاهش است.
بانک مرکزی پرتغال هشدار داده است که ضعف اقتصادی ممکن است موجب کاهش بیشتر تورم شود و آن را به زیر هدف تعیین‌شده ECB برساند. چنین وضعیتی می‌تواند موجب اتخاذ سیاست‌های انبساطی بیشتر و کاهش نرخ بهره در آینده شود.