دیل تی. مورتنسن و تأثیر او بر اقتصاد بازار کار
دیل تی. مورتنسن (Dale T. Mortensen)، یکی از برجسته‌ترین اقتصاددانان آمریکایی، در ۲ فوریه ۲۰۱۴ درگذشت. او به دلیل پژوهش‌های نوآورانه‌اش در زمینه‌ی نظریه‌ی جست‌وجو در بازارهای کار و تحلیل ناهمخوانی‌ها در بازار کار، موفق به دریافت جایزه‌ی نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۰ شد. مطالعات او به درک بهتر چرایی وجود بیکاری در شرایطی که فرصت‌های شغلی وجود دارند کمک کرد و نقشی اساسی در توسعه‌ی مدل‌های مدرن اقتصاد کار ایفا کرد.
زندگی‌نامه و فعالیت‌های علمی
دیل توماس مورتنسن در ۲ فوریه ۱۹۳۹ در ایالت اورگن آمریکا متولد شد. او تحصیلات خود را در دانشگاه ویسکانسین-مدیسون آغاز کرد و سپس در مقطع دکتری اقتصاد از دانشگاه کارنگی ملون فارغ‌التحصیل شد. مورتنسن بخش عمده‌ای از زندگی حرفه‌ای خود را در دانشگاه نورث‌وسترن گذراند و در حوزه‌ی اقتصاد کلان، بازارهای کار، و پویایی‌های اشتغال، پژوهش‌های مهمی انجام داد.
یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی او، توسعه‌ی مدل جست‌وجو و تطابق در بازار کار بود که تأثیر آن را می‌توان در سیاست‌های اشتغال و بازار کار مدرن مشاهده کرد.
نظریه‌ی جست‌وجو در بازارهای کار
چرا در یک اقتصاد پویا، هم بیکاری و هم فرصت‌های شغلی به‌صورت همزمان وجود دارند؟ این سوالی بود که مورتنسن و همکارانش از جمله کریستوفر پیشاریدس و پیتر دیاموند مطرح کردند. آن‌ها در مطالعات خود به این نتیجه رسیدند که:
- فرآیند یافتن شغل، زمان‌بر و پرهزینه است.
- افراد بیکار و کارفرمایان نیاز به زمان و اطلاعات دارند تا بتوانند بهترین گزینه را انتخاب کنند.
- عدم تطابق مهارت‌ها، موقعیت جغرافیایی و ترجیحات فردی از دلایل عمده‌ی این تأخیرهاست.
این مدل توضیح داد که حتی در شرایطی که بازار کار سالم به نظر می‌رسد، ممکن است به دلیل مشکلات تطابق، افراد نتوانند به سرعت شغل مناسب خود را بیابند. مدل مورتنسن-پیشاریدس (Mortensen-Pissarides Model) اکنون یکی از مدل‌های اصلی در تحلیل بازار کار و سیاست‌گذاری‌های اشتغال محسوب می‌شود.
تأثیر مدل مورتنسن بر اقتصاد مدرن
۱. بهبود سیاست‌های اشتغال
سیاست‌گذاران اقتصادی با استفاده از مدل مورتنسن توانستند راهکارهایی برای کاهش بیکاری ارائه دهند. مثلاً، برنامه‌های آموزشی برای افزایش مهارت‌های شغلی، ارائه‌ی مشوق‌های مالی برای تسریع فرآیند جست‌وجوی کار، و اصلاح قوانین بیمه‌ی بیکاری بر اساس یافته‌های این مدل شکل گرفتند.
۲. تأثیر در سیاست‌های مالی و پولی
مدل جست‌وجوی بازار کار نشان داد که سیاست‌های پولی و مالی چگونه می‌توانند بر نرخ بیکاری اثر بگذارند. برای مثال، در زمان رکودهای اقتصادی، سیاست‌های انبساطی بانک‌های مرکزی می‌توانند زمان جست‌وجوی شغل را کاهش داده و نرخ بیکاری را پایین بیاورند.
۳. بهبود سیستم‌های استخدامی
در بخش خصوصی، بسیاری از شرکت‌ها و پلتفرم‌های کاریابی از اصول مطرح‌شده در مدل مورتنسن استفاده کردند تا فرآیند استخدام و تطابق مهارت‌ها را بهینه‌سازی کنند.
اقتصاد بازار کار پس از مورتنسن
پس از درگذشت دیل مورتنسن، تحقیقات او همچنان الهام‌بخش اقتصاددانان و سیاست‌گذاران است. برخی از پژوهش‌های جدیدتر که از نظریه‌ی او الهام گرفته‌اند شامل:
- بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر تطابق نیروی کار و کاهش زمان جست‌وجو
- تحلیل نقش تغییرات تکنولوژیکی بر بیکاری ساختاری
- سیاست‌های رفاهی مؤثرتر برای کاهش بیکاری طولانی‌مدت
دیل مورتنسن، اقتصاددانی بود که با پژوهش‌های خود در زمینه‌ی نظریه‌ی جست‌وجو در بازار کار، نقش بی‌بدیلی در تحلیل بیکاری و ناهماهنگی‌های بازار کار ایفا کرد. او با مدل‌های پیشرفته‌ی خود به سیاست‌گذاران کمک کرد تا بهترین استراتژی‌ها برای کاهش بیکاری و افزایش بهره‌وری بازار کار را تدوین کنند.
با وجود درگذشت او در سال ۲۰۱۴، تأثیر تحقیقاتش همچنان در سیاست‌های اقتصادی، بازار کار، و مطالعات آکادمیک به‌وضوح دیده می‌شود. دانش او نه‌تنها به درک بهتر پویایی‌های اشتغال کمک کرد، بلکه زمینه را برای اصلاحات اقتصادی پایدار فراهم ساخت.
کلمات کلیدی سئو
دیل تی. مورتنسن، نظریه جست‌وجو در بازار کار، اقتصاد بازار کار، مدل مورتنسن-پیشاریدس، بیکاری، سیاست‌های اشتغال، ناهماهنگی در بازار کار، اقتصاد کلان، نرخ بیکاری، سیاست‌های اقتصادی
URL سئوپسند
dale-mortensen-labor-market-economics