خبری که ارائه دادید درباره تقاضای بینالمللی برای محصولات شتر از ایران است. طبق گفته یک کارشناس پرورش شتر، چند شرکت چینی سالانه ۲ تا ۳ هزار تن شیرخشک شتر از ایران خریداری میکنند و کشورهای عربی نیز علاقهمند به خرید گوشت شتر ایران هستند.
این کارشناس بیان کرده است که گوشت و شیر شتر، به صورت مزایایی با دامهای دیگر تفاوت دارند. گوشت شتر به دلیل استفاده از گیاهان مرتعی بیابانی، اسیدهای چرب مفیدی دارد و غنی از آهن و مواد معدنی است. همچنین، شیر شتر نیز میتواند در درمان برخی بیماریها مانند دیابت و کنترل قند خون، اوتیسم و سل موثر باشد.
با آمدن گوسالههای صنعتی به بازار، مصرف گوشت شتر کاهش یافته است، اما در برخی شهرهای مذهبی مانند مشهد، قم و نجف آباد هنوز هم مصرف گوشت شتر رواج دارد. همچنین، با رشد استفاده از شبکههای اجتماعی، مردم با خواص گوشت و شیر شتر آشنا شدهاند.
در مورد استانهای فعال در شترداری، استان سیستان و بلوچستان اولین و بزرگترین تولیدکننده شتر در کشور است. سپس خراسان جنوبی، یزد، گلستان، سمنان، خراسان رضوی و کرمان نیز در فعالیتهای شترداری جایگاه مهمی دارند.
همچنین، استان اردبیل نیز ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر شتر دو کوهانه دارد که به نژاد سرد و کوهستانی تعلق دارند. در زمینه فناوری نوین، مرکز تحقیقات شتر در یزد فعال است و متداولترین فناوریهای شترداری در استانهای گلستان و خراسان جنوبی به کار گرفته میشود.
یک کارشناس شترداری در تصریح خود اشاره کرده است که دو سه شرکت چینی از ایران درخواست داشتهاند که هرکدام در بحث شیرخشک شتر سالانه ۲ تا ۳ هزار تن نیاز دارند.
اما او معتقد است که برای توسعه این زنجیره در ایران نیاز به سرمایهگذاری و برنامهریزی جدی وجود دارد. به عنوان مثال، برای تامین ۲ هزار تن شیرخشک در سال، نیاز است که در هر استان ۱۵ تا ۲۰ واحد شترداری صنعتی شیری وجود داشته باشد.
او همچنین به این نکته اشاره کرده است که در حوزه گوشت، کشورهای عربی به گوشت شتر ایران نیاز دارند و بازار داخلی هم از کمبود گوشت رنج میبرد. او معتقد است که تامین ۲۰ تا ۲۵ هزار تن گوشت شتر به عنوان حداقل میزان مورد نیاز بازار، میتواند این نیاز را برطرف کند. اما او تاکید میکند که این مسئله نیازمند فرآوری و نقدینگی است.
به علاوه، او تاکید میکند که در شرایط کنونی که با واردات نهادههای محصولات اساسی و نوسانات ارزی روبهرو هستیم، باید به سمت مرتعکاری و پروش دامهایی که با نهادههای داخلی تولید میکنند، حرکت کنیم. او معتقد است که ایجاد یک راهبری ملی در این زمینه ضروری است تا افراد در دستگاههای مرتبط با شترداری واحد شوند و یک سند مشخص برای توسعه شترداری وجود داشته باشد.
همچنین، این کارشناس توضیح میدهد که پرورش شتر در مرتع هزینه کمتری دارد و در صورت عدم نوسانات ارزی و تورم، سالانه حدود ۲۴ تا ۲۵ درصد سود پرورش شتر را به همراه دارد. او به این نکته اشاره میکند که شتر نسبت به سایر دامها بیشترین شکمزایش را دارد و عمر اقتصادی آن نسبت به گاو و گوسفند حداقل ۷ تا ۸ برابر بیشتر است.
درباره بازار جهانی شتر، این کارشناس اظهار میکند که در کشورهای منطقه، اولویت اصلی به گوشت شتاکید است، اما در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی، شیر و فرآوردههای شیری شتر نیز تقاضا و بازار خوبی دارند.
او همچنین به این نکته اشاره میکند که مصرف محصولات شتر در کشورهای توسعهیافته نیز در حال افزایش است، به خصوص در بین افرادی که به دنبال محصولات غذایی سالم و پروتئینی هستند.
در نهایت، این کارشناس بیان میکند که برای توسعه صنعت شترداری در ایران، نیاز به استراتژیها و برنامههای دقیقتر در زمینه تولید، فرآوری و بازاریابی محصولات شتر وجود دارد. همچنین، باید به جذب سرمایهگذاران و ارائه تسهیلات و حمایتهای لازم برای افراد و شرکتهای فعال در این حوزه توجه شود.
در پایان، این افراد تاکید میکنند که در پرورش شتر، مزیت اصلی و مهمترین آن، امنیت غذایی در تولید گوشت است. بعد از آن، مادر بچه شتر در طول سالی که شیر میدهد، ظرفیت اضافی شیری دارد که میتوان آن را به عنوان شیردوشی و تولید شیر استفاده کرد.
همچنین، فروش گوشت شتر در حدود ۸۰۰ هزار تومان و شیر آن در حدود ۱۰۰ هزار تومان برای شترداران درآمد بالا و مکملی است. اگر شتر مادر در روز حداقل ۲ تا ۳ کیلو شیر بدهد، شتردار میتواند به این تولید شیر و درآمد حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان دست یابد.
بعد از شیردهی، پشم شتر نیز به عنوان محصول دیگری در نظر گرفته میشود. کارگاههای عبابافی در برخی استانها مانند خراسان جنوبی، بوشهر و اصفهان از پشم شتر برای تولید پارچه و عبا استفاده میکنند و در کشورهای عربی نیز عباهای ویژه از پشم شتر تولید میشوند. همچنین، در کشتارگاهها، فرآوردههای شتر مانند کوهان و روغن کوهان برای مصارف پزشکی و درمانی استفاده میشوند و این محصولات با قیمت بالا عرضه میشوند.
یکی از جوانب دیگر توسعه شترداری، موضوع گردشگری شتر است که در حال حاضر در روستاها و مناطق بیابانی شتر، جاذبهای برای گردشگران و علاقهمندان به بومگردی است. شترسواری در جزیره قشم، کیش و هرمزگان از جمله مکانهایی است که این فعالیت در آنها رونق یافته است.
با توجه به این مزایا، این افراد تأکید میکنند که در ایران، توسعه شترداری باید مورد توجه قرار گیرد و به استراتژیها و برنامههای دقیقتری در زمینه تولید، فرآوری و بازاریابی محصولات شتر توجه شود. همچنین، جذب سرمایهگذاران و ارائه تسهیلات و حمایت به فعالان این صنعت نیز برای توسعه آن ضروری است.