متاورس و روش‌های کسب درآمد از متاورس در روزهای ابتدایی تعریف، توسعه و رشد خود هستند. با این حال، سرمایه‌گذاری‌های کلان بر روی حضور آنلاین و از جنس Metaverse از چند سال پیش شروع شده و پروژه‌های آن هر سال با رشد و سرعت بیشتری پیگیری می‌شوند.
شرکت‌های بزرگی چون فیسبوک، گوگل و اپل پا به عرصه رقابت در بازار خوش پتانسیل متاورس نهاده‌اند؛ آن‌ها از هر زاویه‌ای برای کسب سهم بیشتری از این دنیای مجازی و موازی، و تعریف روش‌های بیشتر و جذاب‌تر برای کسب درآمد از متاورس بهره می‌گیرند.
در این مقاله قصد داریم یک گام فراتر از تعریف و کلیات متاورس برداریم و سعی کنیم جزئیات متاورس را با وضوح بیشتری برای مخاطب تفسیر کنیم، روش‌های تعامل با آن را شرح دهیم، اقتصاد و رویکردهای شاخص برای کسب درآمد از متاورس را توضیح دهیم.
مقاله ما با درباره اینکه متاورس چیست و چه اقتصادی را پیرامون خود تعریف می‌کند، می‌تواند مقدمه خوبی بر نوشتار کنونی باشد.
درک متاورس
مفهوم متاورس از ۳۰ سال پیش و زمان معرفی اصطلاح آن توسط نیل استفنسون در رمان سایبر پانک Snow Crash، به بشر مدرن معرفی شد؛ زمانی که او قهرمان خود را در داستانی از جنس آینده متاورس و ادغام واقعیت با دنیای مجازی به ماجراجویی می‌برد.
از آن زمان به بعد، دنیای مجازی وارد داستان‌های سینمایی شد و فیلم‌های بسیاری چون The Lawnmower Man و Ready Player One پیرامون دنیاهای موازی و از جنس ۰ و ۱ ساخته شدند. نکته بارز درباره این فیلم‌ها، استفاده از هدست یا کلاه‌های مخصوصی است که کاراکترهای داستان را ناگهان از دنیای فیزیکی به دنیایی غریب و ماورائی متصل می‌کند.
هولوگرافیک یا همان تصویر سه بعدی و نورانی که جلوه‌ای از واقعیت را برداشت، ذخیره و به نمایش می‌گذارد، اهرم اصلی در تجسم دنیای مجازی بود. دنیایی که ظاهرا امکان لمس آن وجود نداشت و تنها مسیرِ تعامل انسان با آن، ذهن او بود.
با گسترش فضاهای مجازی و بخصوص شبکه‌های مجازی، تعریف انسان از تعامل و تبادل اطلاعات با یکدیگر دگرگون شد. دیگر فیزیک و لمس واقعیت در کانون تجربه شخصی نیست و انسان با آغوش بازتر و دریافت حسی واقعی‌تر، دنیای مجازی را می‌پذیرد و با آن به یگانگی بیشتری می‌رسد.
هم‌زمان، شرکت‌های بزرگ مانند سازندگان بازی‌های ویدیوئی، ارزهای دیجیتال، پلتفرم‌های مبتنی بر بلاک‌چین و سازندگان تکنولوژی‌های واقعیت مجازی، بر روی دنیای متاورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند و با کم رنگ کردن تفکیک موجود بین تجربه واقعی و مجازی، سعی به جذب مخاطبان بیشتر و تعریف جدیدی از زندگی دارند.
آینده متاورس چگونه خواهد بود؟
وقتی به آینده متاورس می‌اندیشیم، ممکن است یک جهان کاملا مجازی، کامپیوتری و در احاطه غالب هوش مصنوعی به ذهنمان خطور کند. با این حال، آینده متاورس هرگز یک مسیر یک طرفه و یک پل بی بازگشت نیست. برعکس، آینده متاورس بیشتر حول کاربردهای آن و نفوذ آن به صنایع مختلف شکل می‌گیرد.
برای مثال، Metaverse تسهیلی فوق‌العاده در مفهوم “کار” و حضور آنلاین در محیط‌های کسب‌وکار است. بخصوص در دوران کرونا این تأثیر به وضوح نمایان بود و شاید از یک سقوط و رکود اقتصادی کلان پیش‌گیری کرده باشد، حتی اگر هیچ اقتصاددانی تاکنون با جزئیات و وضوح به آن نیاندیشیده باشد.
در بخش‌های دیگری چون آموزش، “واقعیت مجازی” کمک شایانی به گسترش خدمات آموزشی، برای صنایع یا دانشگاه‌ها، کرده است. در هر نقطه‌ای از جهان، می‌توان کلاس‌های آموزش تشکیل داد و این کلاس‌ها را با کیفیت و تعاملی در حد واقعیت برگذار نمود.
علاوه‌براین، جریان‌های مالی جدید حول حضور آنلاین شکل گرفته و کسب درآمد از متاورس دیگر محدود به ارزهای دیجیتال یا کلاس‌های آنلاین نیست. از بازی‌های Play To Earn تا فروش زمین و دارایی در قالب NFT، آینده متاورس فراتر از سرگرمی و جذابیت واقعیت مجازی است.
شرکت‌ها چگونه برای حضور در متاورس آماده می‌شوند؟
نباید فراموش کرد که متاورس یک مفهوم پیچیده و نوپایی است که هنوز پایه‌های نگهداشت آن نیز شکل نگرفته‌اند. بنابراین، آینده مبتنی بر آن نیز بیشتر از هر چیز دیگری به کسب دانش درباره موقعیت کنونی آن و آینده نزدیک متاورس بستگی دارد.
کسب‌وکارهای مختلف باید ابتدا به موقعیت کنونی اکوسیستم خود در مورد حضور آنلاین بپردازند. سپس، تکنولوژی‌هایی که باعث پررنگ شدن این حضور آنلاین و برداشت بیشتر و بهتر از آن می‌شود را با جزئیات بیشتر درک کنند.
در ادامه، باید استراتژی‌های خرد و کلان هر کسب‌وکار با مفاهیم متاورس، پلتفرم‌های آن و فناوری‌هایی متناظر با آن منطبق گردند. درنهایت، نقشه راه جدیدی باید خلق شود که در آن، حضور آنلاین سازمان با مفهوم متاورس در تعامل باشد و بتوان از گوشه به گوشه این حضور آنلاین به محصولات، خدمات و محیط Metaverse پل زد.
۴ محور کلیدی زیر عناصر اصلی در فعالیت در Metaverse و موفقیت در آن هستند:
۱- ابزارها: دسترسی به تجربه متاورس
همه افراد برای حضور در دنیای مجازی Metaverse به ابزارهای ارتباطی و دسترسی متناظر با آن نیاز دارند. گوشی‌های همراه، هدست‌های واقعیت مجازی، تبلت و … ازجمله ابزارهای اولیه و ضروری برای شروع تجربه دنیای جدید Metaverse هستند.
در آینده متاورس، ابزارها کوچک‌تر و سبک‌تر خواهند بود و یکپارچگی بیشتری با اندام‌های انسانی (مانند چشم و لنزهای ارتباطی) خواهند داشت. همچنین، در آینده متاورس، حس‌های چندگانه بیشتری درگیر می‌شوند و حسگرهای پوشیدنی تجربه فوق‌العاده واقعی‌تری از متاورس به انسان می‌دهند.
۲- کاربردها: خلق تجربه‌های متاورسی
منظور از کاربردها همان اهدافی هستند که با استفاده از متاورس دنبال می‌کنیم. در حال حاضر، کاربردهای اصلی شامل بازی، شبکه‌های اجتماعی، خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال و فعالیت‌های آموزشی هستند. در آینده، اپلیکیشن‌های بیشتری توسعه خواهند یافت و تعداد و کیفیت کاربردهای واقعیت مجازی به شکلی باورنکردنی ارتقاء می‌یابد.
۳- پلتفرم‌ها: خلق تجربه‌های متاورسی
منظور از پلتفرم‌ها همان پروژه‌های متاورس هستند که خصوصیات خاص خود را دارند و محصولات خاص خود را عرضه می‌کنند. برای مثال، پلتفرم Decentraland به افراد و سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که زمین‌های مجازی بخرند و املاک ۳ بعدی جدیدی را به وجود آورند و معامله کنند.
۴- ارتباطات: تقویت تجربه متاورس
محور دیگری که تقویت این فضای مجازی و شبه واقعی را به دنبال دارد، تمرکز بر روی شبکه‌های انتقال داده است. بسیاری از بازی‌ها گرافیک بسیار بالایی دارند، کاربر هزینه‌های کلانی را در لحظه صرف فعالیت در آن‌ها می‌کند و حجم بالایی از داده در لحظه تبادل می‌شود. بنابراین، به شبکه‌ای با ارتباط قدرتمند (مثل ارتباط 5G و 6G) نیاز است که تجربه کاربری بهتری را به همراه آورد؛ درواقع، این مولفه بیشتر از ۳ نوع قبلی در آینده‌ی فعالیت سازمان‌ها در Metaverse تأثیرگذار است.
روش‌های کسب درآمد از متاورس
در این بخش قصد داریم به شیوه‌های مختلف کسب درآمد از متاورس بپردازیم و پروژه‌های موفق و شاخص مرتبط با کسب درآمد از متاورس را معرفی کنیم. توجه کنید که هر شیوه پلتفرم‌های خاص خود را دارد، درآمدزایی متمایزی برای آن تعریف شده و سبک تعامل با آن متفاوت است.
نکته: تقریبا تمام پروژه‌های متاورس با استفاده از فناوری بلاک‌چین، شیوه درآمدزایی و مشارکت جمعی خود را تعریف کرده‌اند. بنابراین، در تمام آن‌ها شما به اتصال کیف پول خود به پروژه نیاز خواهید داشت تا بتوانید به فعالیت‌های خرید و فروش بپردازید.
خرید و فروش ملک
برخی از متاورس‌ها (پروژه‌های تعریف شده با اصول متاورس) مانند Sandbox و Decentraland به کاربران امکان خرید و فروش املاک مجازی با استفاده از NFT را می‌دهند. تقریبا چیزی شبیه به خرید و فروش ملک در دنیای واقعی، شما ملکی را با قیمت پایین می‌خرید و چندی بعد با قیمتی بالاتر می‌فروشید (اگر قیمت‌ها کاهشی نباشند).
توجه کنید که املاک متاورسی تنها یک موقعیت دیجیتال و غیرقابل بهره‌برداری نیستند. بلکه بسیاری از آن‌ها را می‌توان به عنوان اتاق‌های کار، محیط‌های بازی و … درنظر گرفت که امکان درآمدزایی را به صاحب خود می‌دهند.
بازی کردن برای کسب درآمد یا Play to Earn
بسیاری از بازی‌ها ارز دیجیتال اختصاصی خود را دارند و از آن در فعالیت‌های مختلف و مبتنی بر محیط بازی بهره می‌گیرند. بخصوص، پلتفرم‌ها از این ارز برای تشویق گیمرها و پاداش به آن‌ها، در صورت تکمیل فعالیت‌ها و مراحل مختلف بازی، استفاده می‌کنند.
در Metaverse توکن‌های بلاکچینی که بازی بر روی آن تعریف شده است به عنوان پاداش فعالیت شما درنظر گرفته می‌شوند. علاوه بر این، شما می‌توانید کاراکترها، موقعیت‌ها و جایگاه خود در بازی را به فروش برسانید. در برخی از پلتفرم‌ها مانند Axie Infinity شما می‌توانید در توسعه بازی مشارکت داشته باشید و به ازای سطح و کیفیت مشارکت خود ارز دیجیتال پاداش بگیرید.
خلق لباس‌های مجازی
در پلتفرم‌های متاورس مانند Decentraland، کاربر می‌تواند برای آواتارهای خود لباس اختصاصی خلق کند و آن‌ها را به صورت NFT در بازار معاملاتی مختص پلتفرم به فروش برساند. درواقع این NFTها به این طراحی الحاق می‌شوند و به یکتایی و ارزشمند بودن آن جلوه می‌دهد.
سازماندهی رویدادهای مختلف
موسیقی، هنر و هر آنچه بشود به صورت یک واقعه آنلاین برگزار شود را می‌توان در قالب یک رویداد در Metaverse تعریف و به ازای مشارکت کاربران در آن، هزینه دریافت کرد. بسیاری از شرکت‌های بزرگ در بازارهای مختلف برای تبلیغ محصولات خود در رویدادهای مجازی، اسپانسر این رویدادها می‌شوند که خود روشی دیگر در درآمدزایی از رویدادهای متاورسی است.
فعالیت فریلنسری در پلتفرم‌های متاورس
هم‌زمان با ایجاد اجتماع‌های مختلف در فضای Metaverse، امکان انجام فعالیت‌های فریلنسری در آن، مانند تبلیغ کالا یا تولید محتوا، فراهم می‌شود. بسیاری از شرکت‌ها برای حضور آنلاین خود به متخصصان و باتجربه‌های پلتفرم‌های مختلف در متاورس نیاز دارند.
نقش واسطه را در معاملات بازی کردن
در پلتفرم‌هایی چون Somnium Space، The Sandbox، Voxels و Decentraland شما می‌توانید نقش واسطه را در معاملات خرید و فروش املاک بازی کنید. شما تجربه، شبکه ارتباطی و دانش دیجیتال خود را روی میز می‌گذارید و به ازای ارتباط دادن خریدار به فروشنده، درصدی از سود را دریافت می‌کنید.
طراحی و فروش NFT
توکن‌های غیرقابل معاوضه یا NFT دارایی‌های رمزنگاری شده و محبوبی هستند که در تمام پروژه‌های متاورس کاربرد دارند. به عنوان کسی که دانش و ابزار لازم برای خلق NFT را دارد، شما می‌توانید در پلتفرم‌های مختلف اقدام به طراحی و ایجاد NFT کنید و از فروش آن به خود پلتفرم یا کاربران آن درآمدزایی کنید. OpenSea و Solanart ازجمله پلتفرم‌هایی هستند که به شما امکان خلق آنلاین NFT را می‌دهند.
خلق بازی‌های بلاک‌چین
اگر علاقه‌مند به دنیای بازی باشید و با دانش بلاک‌چین و فعالیت در آن آشنایی داشته باشید، می‌توانید از خلق بازی‌های بلاک‌چین درآمدزایی کنید. پلتفرم‌هایی مانند Sandbox، Decentraland و Axie Infinity چنین امکانی را به کاربران خود می‌دهند.
خرید و فروش NFT در متاورس
یکی از مهم‌ترین جریان‌های کسب درآمد از متاورس، خرید و فروش NFT در پلتفرم‌های مختلف است. برای خرید و فروش NFT در متاورس شما به بازارهایی نیاز دارید که در آن نقدینگی لازم برای خرید و فروش جذب می‌شود و عرضه و تقاضا به توازن می‌رسند. مثال‌های زیر نمونه‌هایی از این بازارهای خرید و فروش NFT هستند.
Binance
بایننس یکی از بزرگترین اکوسیستم‌های مالی در دنیای ارز دیجیتال است. در اوایل سال ۲۰۲۳، بایننس بازار خرید و فروش NFT خود را راه‌اندازی کرد. در این بازار شما همه انواع NFTها را می‌توانید خرید و فروش کنید؛ شیوه معاملاتی آن نیز بیشتر شبیه حراجی‌های آنلاین است.
OpenSea
OpenSea بزرگترین پلتفرم خرید و فروش NFT متاورس است. درواقع، OpenSea یکی از بانیان خلق متاورس و تأمین‌کننده جریان‌های مالی مورد نیاز برای این دنیای مجازی است. در این پلتفرم شما می‌توانید علاوه بر خرید و فروش NFTهای خود، انواع جدید را خلق و به فروش برسانید.
Rarible
Rarible نیز یکی از پلتفرم‌های پرطرفدار در خرید و فروش NFT است. در این بازار، روزانه حجم قابل‌توجهی از انواع مختلف NFT معامله می‌شوند و با اختلاف بسیار کمی در تعقیب OpenSea و Binance است. مهم‌تر اینکه، Rarible کارمزد بسیار کمتری از OpenSea دریافت می‌کند و برای تازه‌واردها محیط معاملاتی مطلوب‌تری است.
NiftyGateway
در این بازار، شما تنها می‌توانید NFTهای مرتبط با حوزه هنر را خرید و فروش کنید. بخصوص، NFTهایی که در NiftyGateway معامله می‌شوند به طور محسوسی از انواع دیگر گران‌تر هستند. هنرمندان هنر دیجیتال معمولا در این پلتفرم فعالیت می‌کنند و بزرگانی چون Pak و Beeple آثار خود را در این پلتفرم به فروش می‌رسانند.
وضعیت پلتفرم‌های متاورس در ایران
کسب درآمد از متاورس برای ایرانیان کمی سخت‌تر از کاربران سایر کشورها با دسترسی‌های بیشتر و محدودیت‌های کمتر است. برای کاربران ایرانی، به ویژه، ایجاد حساب‌های بانکی، اتصال آن‌ها به کیف پول دیجیتال، برداشت و پرداخت از کیف پول و فعالیت‌های مالی مشابه دشوار است.
با این حال، شما می‌توانید به شیوه‌های مختلف و با استفاده از واسطه‌ها در معاملات دنیای متاورس شرکت داشته باشید و به کسب درآمد از متاورس بپردازید. بخصوص، خلق NFTهای جدید و بازی‌های بلاک‌چین ازجمله فعالیت‌هایی هستند که کاربران ایرانی در آن موفق بوده‌اند.
ارتباط متاورس با Facebook
ارتباط متاورس با Facebook به ریبرندینگ این شرکت در سال ۲۰۲۱ برمی‌گردد. جایی که فیسبوک نام خود را به Meta تغییر داد تا تأکیدی کند بر سرمایه‌گذاری بلندمدت و متمرکز خود بر پروژه‌های متاورس و سهم بیشتری که می‌خواهد از این جریان کسب کند.
درواقع، متاورس سریع‌تر از هر فناوری دیگری مسیرهای مختلف آنلاین را طی می‌کند، جامعه‌های مختلف را به خود جذب و تحول را به معنای واقعی کلمه تجلی می‌کند. بنابراین، بزرگترین شرکت فعال در زمینه ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی تمام تمرکز خود را بر این فضای مجازی و موازی قرار داده و برنامه‌های بلندمدت زیادی برای آن دارد. جدیدترین حرکت فیسبوک، معرفی و لانچ پلتفرم Threads است که اهرمی جدید برای تسخیر همه‌جانبه شبکه‌های اجتماعی است.
جمع‌بندی
در پایان سال ۲۰۲۲، ارزش بازار فعالیت‌ها و پلتفرم‌های متاورس بیشتر از ۲۴۰ میلیارد دلار بود. عددی که در سال ۲۰۲۳ مرز ۴۲۰ میلیارد دلار را رد خواهد کرد. یعنی در پایان سال ۲۰۲۳ ارزش بازار پلتفرم‌های متاورس ۱۰۰ میلیارد دلار بیشتر از GDP ایران خواهد بود. بنابراین، هیچ شکی نیست که این بازار با سرعتی ماورائی در حال رشد است و هیچ زمانی بهتر از اکنون برای پیوستن به فعالیت‌های آن و کسب درآمد از متاورس نیست.
بسته به علاقه، شما می‌توانید فعالیت‌های مختلفی را برای کسب درآمد از متاورس انتخاب کنید. بخصوص هرچقدر دانش و مهارت بیشتری مرتبط با فناوری بلاک‌چین، Gaming و ارزهای دیجیتال داشته باشید، احتمال موفقیت شما در فعالیت‌های درآمدزایی از متاورس بیشتر خواهد بود.
در نهایت، قبل از ورود به هر فعالیت و پلتفرم خاصی به دقت شرایط، مارکت، نحوه تعامل و کسب درآمد، تهدیدها و ریسک‌های پیش رو و هرآنچه که درباره پروژه‌های متاورسی لازم است را مطالعه کنید. دنیای بلاک‌چین و فعالیت آنلاین سرشار از کلاهبرداری‌های مختلف است و شما باهوش‌تر از هیچ جریان هکری نیستید، اما می‌توانید محافظه‌کارتر از آن‌ها باشید و تجربه بهتری در کسب درآمد از متاورس داشته باشید.
سوالات متداول
بهترین روش کسب درآمد از متاورس کدام است؟
بهترین روش کسب درآمد از متاورس مشارکت در پلتفرم‌های بازی، خلق NFTها و کاراکترهای این پروژه‌ها و خرید و فروش انواع دارایی‌های متناظر در مارکت‌های مبتنی بر آن‌هاست.
چه راه‌هایی برای درآمدزایی از متاورس وجود دارند؟
مشارکت در بازی‌ها با قانون Play to Eran، خرید و فروش ملک در پلتفرم‌هایی چون Decentraland، خرید و فروش NFTهای مرتبط به هنر دیجیتال، برگزاری رویدادهای مختلف و آنلاین، اجاره املاک متاورسی و …، ازجمله مهم‌ترین شیوه‌های درآمدزایی از متاورس هستند.
آیا می‌توان از متاورس پول درآمد؟
بله، برای انجام آن نیز شما به یک کیف پول دیجیتال، انتخاب پلتفرمی مناسب با دانش و مهارت خود، و پیروی از قوانین مشارکت و کسب درآمد از متاورس نیاز خواهید داشت.
منظور از درآمدزایی از متاورس چیست؟
شبیه تمام بازارها و فعالیت‌های دیگر، تا زمانی که تقاضایی وجود داشته باشد، فضا برای عرضه و تعریف درآمد نیز وجود خواهد داشت. با وجود عطش بالا برای فعالیت در متاورس و شیوه‌های مختلف در تعامل با آن، بله، راه‌های زیادی برای کسب درآمد از متاورس وجود دارند که در این مقاله به آن‌ها پرداخته‌ایم.