رابرت شیلر (Robert Schiller)، متولد ۲۹ مارس ۱۹۴۶، یک اقتصاددان و استاد دانشگاه آمریکایی است که به خاطر کارهای خود در حوزهٔ اقتصاد و مالی شناخته میشود. وی در دانشگاه ییل تدریس میکند و به عنوان یکی از برجستهترین و برترین اقتصاددانان جهان شناخته میشود.
شیلر بیشتر به خاطر پژوهشهایش در زمینهٔ علم رفتاری مالی و تحلیل روانشناختی بازارهای مالی شناخته میشود. وی به عنوان مؤسس فیلدی به نام “اقتصاد رفتاری” شناخته میشود که در آن رفتار و تصمیمات افراد و عوامل روانشناختی در تحلیل بازارهای مالی مورد بررسی قرار میگیرد.
او برندهٔ جایزهٔ نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۳ به اشتراک با ایوانز و شابر دریافت کرد. این جایزه به خاطر مطالعهٔ وی دربارهٔ قیمتها و شکلگیری بلندمدت بازدهی در بازارهای مالی و همچنین پیشبینی و تحلیل رفتارهای اقتصادی و مالی افراد و جوامع در شرایط عدم قطعیت اهدا شد.
کتابهای مشهور شیلر عبارتند از “اکسیر پول: رفتار مالی و معنویت اقتصادی در زمان بحران”، “روانشناسی اقتصادی و سیاست مالی” و “بازارهای مالی و رفتار انسانی”. شیلر با ارائهٔ نظریههای نوآورانه و پژوهشهای پیشرو در حوزهٔ رفتار مالی، نقش مهمی در توسعهٔ دانش اقتصادی و مالی داشته است.
رابرت شیلر به عنوان یکی از برجستهترین اقتصاددانان جهان، تأثیرات قابل توجهی در حوزهٔ اقتصادی داشته است. او به ویژه در زمینهٔ رفتار مالی و تحلیل روانشناختی بازارهای مالی تأثیرات گستردهای داشته است. در زیر به برخی از تأثیرات اقتصادی او اشاره میکنم:
اقتصاد رفتاری: شیلر به عنوان مؤسس فیلد اقتصاد رفتاری شناخته میشود. این فیلد بررسی میکند که چگونه رفتار و تصمیمات افراد و عوامل روانشناختی در تحلیل بازارهای مالی تأثیرگذار هستند. این رویکرد نوآورانه به مطالعهٔ رفتار مالی، درک بهتری از رفتارهای اقتصادی در شرایط عدم قطعیت فراهم کرده است.
پیشبینی بحرانهای مالی: شیلر با تأکید بر اهمیت عوامل روانشناختی و رفتارهای گاهاً غیرعقلانی در بازارهای مالی، توانسته است بحرانهای مالی را پیشبینی کند. به عنوان مثال، او قبل از رکود بزرگ سال ۲۰۰۸ و بحران مسکن آمریکا هشدارهایی دربارهٔ افزایش قیمتهای املاک و مستغلات داده بود.
شکلگیری بلندمدت بازدهی: شیلر به مطالعهٔ رفتار قیمتها و شکلگیری بازدهی در بازارهای مالی پرداخته است. او نشان داده است که عوامل روانشناختی و عوامل غیراقتصادی، مانند باورها و احساسات، تأثیر قابلتوجهی در شکلگیری بازدهی بلندمدت دارند.
اقتصاد سیاسی: شیلر به بررسی تأثیرات عوامل سیاسی و اجتماعی بر بازارهای مالی و اقتصاد میپردازد. او از نظریهٔ اقتصاد سیاسی استفاده میکند تا نشان دهد که چگونه عوامل سیاسی و تأثیرات سیاستها بر بازارهای مالی و اقتصاد تأثیرگذار هستند.
تأثیرات رابرت شیلر در حوزهٔ اقتصادی بسیار گسترده است و بهبود درک ما از رفتارهای اقتصادی و مالی را فراهم کرده است. کارهای او به تحقیقات پیشرو و توسعهٔ نظریههای جدید در عرصهٔ اقتصاد کمک کرده است. برخی از تأثیرات او عبارتند از:
نظریهٔ ارزشیابی بازارها: شیلر به بررسی نوسانات نامنظم بازارها و ارزشیابی غیرمنطقی در طول مدت طولانی میپردازد. او به ارائهٔ مفهوم “بازدهی منصفانه” پرداخته است که بر اساس آن، ارزش یک دارایی نباید فقط بر اساس عوامل اقتصادی بلکه عوامل روانشناختی و اجتماعی نیز تعیین شود.
نظریهٔ بانفوذگری در بازارهای مالی: شیلر با تأکید بر نوسانات بازارها و رفتار آگاهی ناکافی سرمایهگذاران، اهمیت بانفوذگری (herding) در بازارهای مالی را برجسته کرده است. او نشان داده است که رفتار گروهی سرمایهگذاران و تأثیر آن در تصمیمگیریهای بازار میتواند باعث نوسانات نامطلوب در قیمتها شود.
شناخت بحرانهای مالی: شیلر پیش از رویدادهای بحرانی مانند بحران مسکن آمریکا در سال ۲۰۰۸، هشدارهایی دربارهٔ تشدید ریسکهای مالی ارائه داد. او تأکید داشت که رفتارهای غیرعقلانی و تورم قیمتها در بازار مسکن ممکن است به بحرانهای مالی منجر شود.
تأثیر در سیاستهای عمومی: شیلر به جهتگیری سیاستهای عمومی در جهت تنظیم و مدیریت سیستم مالی تأکید داشته است. وی به بررسی اثرات روانشناختی و رفتاری در تصمیمگیریهای اقتصادی و مالی پرداخته و ارزش توجه به عوامل انسانی را در سیاستگذاری و تدابیر مالی بیان کرده است.