آنتونیو ده الیویرا سالازار (António de Oliveira Salazar)، سیاستمدار پرتغالی و نخست وزیر این کشور، در سال ۱۸۸۹ متولد شد. او به عنوان یکی از شخصیتهای برجسته تاریخ پرتغال در قرن بیستم شناخته میشود.
ده الیویرا سالازار در زمانی که پرتغال با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مواجه بود، وارد عرصه سیاست شد و به مدت بیست و چهار سال (از سال ۱۹۳۲ تا ۱۹۶۸) به عنوان نخست وزیر پرتغال خدمت کرد.
ده الیویرا سالازار با برنامهریزی اقتصادی و سیاستهای محافظهکارانهای که اجرا کرد، تلاش کرد تا از بحرانهای اقتصادی و اجتماعی کشور خارج شود و پرتغال را از وضعیت نابسامانی به سمت توسعه و پیشرفت هدایت کند.
وی بر اصول کنترل دولتی بر اقتصاد، حفظ نظم و استبداد سیاسی تأکید داشت و در این راستا از ابزارهایی مانند سانحهنامهای دولتی، سانحهنامههای اقتصادی و سانحهنامههای اجتماعی استفاده میکرد تا قدرت خود را حفظ کند.
ده الیویرا سالازار نقش مهمی در تحولات سیاسی و اقتصادی پرتغال داشت. او نظامی مرکبگرا را تأسیس کرد و به دنبال حفظ جغرافیایی و تمدنی امپراتوری پرتغال بود.
او همچنین تلاش کرد تا نفوذ بریتانیا در مستعمرههای پرتغال را کاهش دهد و استقلال مستعمرهها را محدود کند.
ده الیویرا سالازار در سال ۱۹۶۸ به علت مشکلات بهداشتی و سلامتی از سمت نخست وزیری کنارهگیری کرد و در سال ۱۹۷۰ درگذشت.
ارث وی در تاریخ پرتغال و همچنین نحوه مدیریت امور کشوری هنوز هم مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.
تاثیرات آنتونیو ده الیویرا سالازار در توسعه اقتصادی پرتغال مورد بحث است و نقادان درباره آیا سیاستهای وی به نفع یا ضد توسعه اقتصادی کشور بوده است اختلاف نظر دارند.
برخی از تاثیرات او عبارتند از:
۱. استحکام مالی و پایداری: سالازار سیاستهایی را برای تقویت استحکام مالی و پایداری اقتصادی پرتغال اجرا کرد. او تلاش کرد تا بودجه را متعادل کند، نظام مالی را تنظیم کند و کنترل بیشتری بر نقدینگی و ارزش پول محلی داشته باشد. این تدابیر به پایداری اقتصادی و حفظ ارزش پول کمک کرد.
۲. صنعتیسازی و توسعه بخش صنعت: سالازار سیاستهایی را برای توسعه بخش صنعت و صنایع پرتغال اجرا کرد. وی برنامههای توسعه صنعتی را پشتیبانی کرد و سرمایهگذاری در بخش صنعتی را تشویق کرد. این سیاستها منجر به افزایش تولید صنعتی و ایجاد اشتغال در بخشهای مختلف صنعتی شد.
۳. کنترل بر مالکیت خارجی: سالازار تلاش کرد تا کنترل بیشتری بر مالکیت خارجی در بخشهای حیاتی اقتصادی پرتغال داشته باشد. وی سیاستهای محدودیتهای سرمایهگذاری خارجی و محدودیتهای صادرات و واردات اعمال کرد تا به توسعه داخلی و ایجاد اشتغال در داخل کشور کمک کند.
۴. تمرکز بر کشاورزی و صنعت تبدیلی: سالازار به توسعه بخش کشاورزی و صنعت تبدیلی در پرتغال توجه ویژهای داشت. او تلاش کرد تا بهبود زیرساختهای کشاورزی و توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با کشاورزی را ترویج دهد. این اقدامات به افزایش تولید کشاورزی و ارتقای سطح زندگی روستاییان کمک کرد.
۵. کاهش نفوذ بریتانیا در مستعمرهها: سالازار تلاش کرد تا نفوذ بریتانیا در مستعمرههای پرتغال را کاهش دهد و استقلال مستعمرهها را محدود کند. این اقدامات منجر به حفظ و تقویت جغرافیاییو سیاسی پرتغال در مستعمرههایش شد.
در کل، تاثیرات آنتونیو ده الیویرا سالازار در توسعه اقتصادی پرتغال مورد بحث است و نقادان درباره موفقیت یا ناموفقیت سیاستهای وی در این زمینه اختلاف نظر دارند.
برخی از نقادان به دلایلی معتقدند که سیاستهای محدودکننده و کنترلگرای سالازار باعث محدودیت رشد و نوآوری اقتصادی شده و تا حدی پرتغال را از توسعه اقتصادی عقب نگه داشت.
در عین حال، طرفداران وی معتقدند که سیاستهای وی برای تحقق استحکام مالی و پایداری اقتصادی، توسعه صنعت و تنوع اقتصادی، و کاهش وابستگی به خارج از کشور موثر بوده است.